سعید اصغرزاده
خيلي از وقتها به خيلي از چيزهايي كه از راديو و تلويزيون ميشنيدم توجهي نميكردم. يعني راستش در صحت و سقمش ميماندم. شاهدش هم آن گفته مرحوم مرتضی احمدی! نقل است كه آن مرحوم گفته قدیمها وقتی فیلمی را میخریدند دیالوگ آن را هم همراه فیلم میآوردند. پینوکیو که خریده شد، دیالوگ نداشت و چند سالی توی استودیو ماند. تلویزیون پیگیر این سریال بود. من و چند تن از دوستان نشستیم و گفتیم بیاییم از حرکتهای اینها خودمان دیالوگ بگوییم؛ فیلم را بداهه دوبله کردیم. تلویزیون خیلی خوشش آمد و اینطور شد که پینوکیو دوبله شد....
و من ميمانم كه تا چه حد ما با واقعيات داستان پينوكيو در تلويزيونمان آشنا شديم و آيا اين بلا در مورد فقط كارتون بود يا هر برنامهاي كه آنجا توليد يا بازتوليد يا مونتاژ و كارگرداني ميشود؟ حالا اما با آنكه رمضان به رمضان است كه راديو گوش نميدهم، نميدانم چه شد كه با شنيدن برنامهاي، ديدم گاهي اين رسانه هم كه زماني اثرگذارترين رسانه بود، ميتواند هنوز مفيد باشد و حرفهايي براي گفتن را از تريبونش شنيد. دكتر ميناپور فرخ بود كه حرف ميزد. يك روانشناس در برنامه «پشت پلك صبح» گروه سلامت و تفريحات راديو سلامت و جالب اينكه سوژه مورد توجهش همان چيزي بود كه در اين ستون مورد توجه من است. يعني داوطلبي! ميگفت يكي از عوامل مهمي كه در كاهش موانع و مشكلات زندگي نقش دارد حمايتهاي اجتماعي است. منظورش از حمايتهاي اجتماعي مجموعه كمكهايي بود كه از طرف ساير انسانها به فرد نيازمند ارایه ميشود.
همانطوري كه ما به حمايتهاي اجتماعي نيازمنديم، اين حس متقابل هم وجود دارد كه بخواهيم داوطلبانه به ديگران كمك كنيم تا بتوانيم باري را از دوش ساير همنوعان برداريم. اثر مطلوبي كه وجود دارد اين است كه علاوه بر خدمت كردن داوطلبانه و نفعي كه به ديگران ميرسانيم خودمان هم حس خوب و خوشايندي پيدا ميكنيم كه توانستهايم فردي مفيد باشيم. از نظر روانشناختي كسي كه به يك نيازمند و درمانده كمك ميكند، خودش را توانمند حس ميكند و خودش را قوي ميبيند كه اينبار مثبت و انرژي ميتواند اثرات مطلوبي را بر روح و روان فرد داوطلب انجام كارهاي خير داشته باشد و اعتماد به نفس و عزت نفس فرد را بالا ببرد.
خانم دكتر به نكتهاي ديگر هم اشاره كرد كه من در نوشتههايم از آنجا مانده بودم. ميگفت در چنين مواقعي، مواجه شدن با مشكلات ديگران باعث ميشود فرد در هر لحظه خداوند را شكر كند به خاطر آرامشي كه در لحظه اكنون دارد و آنقدر فراغت فكر و عمل دارد كه حتي ميتواند قسمتي از وقتش را جهت كمك صرف امور ديگران كند. حالا اگر فرد در زندگي به هر دليلي با مشكلي مواجه نشود، روح و روان قويتر شده و راحتتر ميتواند درصدد حل مشكل برآيد و پيروز شود.
اما اينها كه گفتم همه آن چيزي نبود كه توجهم را به راديو و اين گفتارش جلب كرد. خانم دكتر در پايان عرايضش گفت كه انجام كار نيك داوطلبانه نهتنها بر روان كه بر جسم هم اثرات مفيدي دارد ازجمله اين كه باعث كاهش استرس ميشود و سيستم ايمني تضعیف نشده و باعث مقاومت فرد در برابر بيماريهاي ميشود. همچنين باعث ميشود احساسات منفي خشم و عصبانيت كه خود باعث تنشهاي عصبي ميشود كم شده و به مرور از بين بروند. همچنين تحقيقات در مورد زندگي سالمندان نشان ميدهد افرادي كه خير بودهاند افزايش طول عمر و اميد به زندگي بالايي داشتهاند و سطح رضايتمندي در زندگي آنها بالا بود.
نميدانم نقل اين گفتهها را از من خواهيد پذيرفت يانه؟ نميدانم بگويم كه اگر زماني مرحوم مرتضي احمدي بداهه را جايگزين واقعيت در سيما كرده بود، الان هم بداهه دارد نقش بازي ميكند يا نه؟ اما اميدوارم بدانيد و قبول كنيد كه سخنان خانم دكتر، سخنان يك روانشناس است. كسي كه درسش را خوانده و بدون پشتوانه علمي حرفي را نميزند. بنابراين بدانيد كه اگر از اثرات مثبت كار داوطلبانه سخن به ميان آمده است، بيراه نبوده و براي كشف صحت و سقم آن كافي است، كار داوطلبانهاي را نجام دهيد.
نمونه كارهاي داوطلبانه بسيار است. مثلا چند وقت پيش در روز كار داوطلبانه مرکز دندانپزشکی امام خمینی در یکی از مدارس کودکان افغانیتبار بدون کارت اقامت با عنوان خانه کودک پویش کارگاه حفاظت از بهداشت دهان و دندان برگزار کرد این مرکز دندانپزشکی به غیر از آموزش مسواک زدن و محافظت از دندانها با بردن یونیت دندانپزشکی سیار، دندانهای همه دانشآموزان را ویزیت کرد.... شما هم ميتوانيد به كودكان افغان، كودكان كار، كودكان بيسرپرست، كودكان... كمك كنيد. حتي اگر آموزش صحيح مسواك زدن باشد.