شهروندی ازجمله مفاهیم نوینی است که به‌طور ویژه به برابری و عدالت توجه دارد و در ادبیات اجتماعی، سیاسی و حقوقی جایگاه ویژه‌ای را پیدا کرده است. شهروندی زمانی تحقق می‌یابد که همه افراد یک جامعه از کلیه حقوق مدنی و سیاسی برخوردار باشند؛ ضمن این‌که شهروندان که به‌عنوان اعضای یک جامعه در حوزه‌های مختلف مشارکت دارند، در برابر حقوقی که دارند، مسئولیت‌هایی را نیز برعهده می‌گیرند. بنابراین تحقق این امر مستلزم مشارکت شهروندان نیز هست. آنچنان که یونگ به‌عنوان یکی از صاحب‌نظران این حوزه بیان می‌کند، شهروندی نوعی قرارداد اجتماعی است که هدف اصلی آن ارتقای رفاه و امنیت در سطح جامعه است و ضرورتا به این امر می‌پردازد که افراد یک‌جامعه چگونه رفتار کنند تا به این هدف برسند. نکته قابل‌توجه این است که به همان میزان که دولت‌ها موظف هستند در جهت رفاه شهروندان عمل کنند، ما (شهروندان) هم مسئولیم و میزان مسئولیت اجتماعی‌مان ارتباط مستقیمی دارد با تحقق اهداف شهروندی.
در چند روز گذشته شاهد اجرای طرحی بوده‌ایم با نام «ایست، به‌احترام زندگی»، طرحی که پس از چندین‌بار به تعویق افتادن سرانجام وارد فاز عملیاتی شد و براساس آن تمامی رانندگانی که در تقاطع‌های پایتخت به گذرگاه عابرپیاده تجاوز کنند، مشمول جریمه 200 هزارریالی خواهند شد و البته این پرداخت جریمه درحال‌حاضر تنها به رانندگان متخلف تعلق می‌گیرد و هنوز برای عابران متخلف پرداخت جریمه‌ای درنظر گرفته نشده است(هرچند با نگاهی به خیابان‌های شهر، تخلف عابران بسیار بیشتر از تخلف رانندگان به چشم می‌خورد.) همه ما به‌خوبی آگاهیم که اجرای چنین طرحی نیاز به فرهنگ‌سازی دارد و پرداخت جریمه‌نقدی تا زمانی که الزام یک هنجار برای شهروندان روشن نباشد، نمی‌تواند به‌تنهایی راهگشا باشد. اتفاقی که از امروز باید کودکانمان را درگیر خود کند و نسبت به فرهنگ‌سازی آن در این سنین دغدغه داشت تا سال‌های آینده نتیجه آن را دید. اما همیشه هم نباید انگشت اشاره به سمت دولت و ساختار جامعه داشت.
همان‌طور که در تعریف حقوق شهروندی آورده شد، برای تحقق رفاه نیاز به مشارکت و همدلی اعضای جامعه وجود دارد. زمانی که ما به‌عنوان عابرپیاده، نمی‌توانیم چند ثانیه تحمل کنیم تا چراغ‌راهنمایی برایمان سبز شود و لابه‌لای خودرو‌ها خودمان را به آن طرف خیابان می‌رسانیم، به حقوق راننده‌ای تجاوز کرده‌ایم که خسته از فعالیت روزانه است، زمانی که ما به‌عنوان راننده، خط عابرپیاده را اشغال یا از چراغ‌قرمز عبور می‌کنیم، به حقوق عابری تجاوز کرده‌ایم که نمی‌تواند با اطمینان عرض خیابان را طی کند. زمانی که بین خطوط نمی‌رانیم، صبوری نمی‌کنیم و می‌خواهیم از هر وسیله‌ای سبقت بگیریم به این خاطر که گمان می‌کنیم فقط خودمان هستیم که باید زودتر به مقصد برسیم، به حقوق سایر رانندگان تجاوز کرده‌ایم...