حسن روحانی، رئیسجمهوری، صبح دوشنبه در همایش استانداران و فرمانداران سراسر کشور با تسلیت به مناسبت ایام فاطمیه گفت: «نظام ما روی رفراندوم است و آن همهپرسی اول بود که تعیین کرد نظام ما جمهوری اسلامی است.» سخنرانی که صداوسیما ترجیح داد آن را به صورت زنده پخش نکند. اتفاقی که اعتراض سخنگوی دولت را در پی داشت و او با «ناشایست» خواندن این عمل از آن انتقاد کرد. صحبتهای رئیسجمهوری در جمع استانداران و فرمانداران درحالی است که اصلاحطلبان بررسی صلاحیتها در هیأتهای اجرایی را «بدعتی دیگر» دانستهاند که«بار هیأتهای نظارت برای رد صلاحیتهای گسترده» را سبک میکند. روحانی در این همایش همچنین با اشاره به اظهارات برخی درباره موضوع رفراندوم افزود: «برخی از کلمه رفراندوم خوششان نمیآید؛ این درحالی است که پایه انتخابات ما از رفراندوم شروع و نظام ما روی رفراندوم بنا شده است و آن همهپرسی اول بود که تعیین کرد نظام ما جمهوری اسلامی است و همان همهپرسی به ما گفت که اسلامیت و جمهوریت را مورد نظر قرار دهیم.»
باید پاسدار اسلامیت و جمهوریت نظام باشیم
رئیسجمهوری با تأکید بر اینکه همه باید پاسدار اسلامیت و جمهوریت نظام باشیم، گفت: «پاسداری از جمهوریت یعنی پاسداری از ولایت عامه، نظر و خواست مردم؛ ما به همین رأی دادیم و نظام ما از دهم و یازدهم فروردینسال 58 آغاز شد. اتفاقا یکی از پایههای قانون اساسی ما نیز همهپرسی است و این قانون بعد از انتخابات اعضای خبرگان قانون اساسی مجددا با رفراندوم تبدیل به قانون اساسی شد، در بازنگری نیز مجددا با همهپرسی و رفراندوم تبدیل به قانون اساسی کشور شد.» او با بیان اینکه اخیرا برخی به کلمه همهپرسی حساسیت پیدا کردهاند، اضافه کرد: «برخی از حساسیتها نه به اندازه ویروس کرونا اما خطرناک است و ما باید مواظب باشیم این بیماری سرایت نکند و نظر دیگری نسبت به این اصل مهم و اساسی که در کشور و قانون اساسی ما وجود دارد، پیدا نکنیم.» رئیسجمهوری تصریح کرد: «قانون اساسی پایه کار ماست و مشروعیت همه ما بدون استثنا از قانون اساسی است و مشروعیت قانون اساسی و همه قوانین و مقررات نیز از آرای مردم است.» روحانی با بیان اینکه ما از دوران مشروطه با مسأله آرای مردم، انتخابات و مجلس آشنا شدیم، افزود: «همه فداکاریها در دوران مشروطه برای حاکمیت آرای مردم بود و حاکمیت ملی یکی از اهداف ملی مشروطه و انقلاب اسلامی ایران بود؛ مردم باید بر سرنوشت خود حاکم شوند و حاکمیت ما بر خود نیز به دستور خداست و کسی نمیتواند این حاکمیت را که حاکمیت ملی است، نقض کند.» رئیسجمهوری با بیان اینکه انقلاب مشروطه از مسیر خود منحرف شد و استبدادگران آمدند و مسلح شدند و انتخابات تبدیل به تشریفات انتصابات شد، تأکید کرد: «بزرگترین خطر برای دموکراسی و حاکمیت ملی روزی است که انتخابات تبدیل به تشریفات شود و جای دیگری انتصاب کنند و مردم پای صندوق بروند و تشریفات انتخابات را انجام دهند؛ خدا نکند چنین روزی برای کشور ما پیش بیاید.» رئیسجمهوری در ادامه صحبتهای خود بر لزوم وجود رقابت در انتخاباتهای مختلف تأکید کرد و گفت: «اگر به شما بگویند وارد یک فروشگاه بزرگ شوید و یک جنس را انتخاب کنید درحالیکه فقط یک جنس و یک مارک وجود دارد دیگر انتخاب لازم نیست و دیگر نیازی نیست که بزرگ خانواده به فروشگاه برود بلکه فرزند آن خانواده میتواند به فروشگاه برود و پس از پرداخت پول همان یک جنس موجود را خریداری کند.»
روحانی با اشاره به لزوم حضور همه سلیقههای سیاسی در انتخابات اظهار کرد: «اگر بنا بر این شد که به فرض در کشور ما سه سلیقه حضور داشته باشند و مثلا این سلیقه شامل اصولگرا، اصلاحطلب و اعتدالگرا باشد، اگر روی این فرض جامعه ما سه قسمت شد و سه نوع سلیقه در آن ایجاد شد و در انتخابات یک سلیقه را فراوان، سلیقه دیگر را با یک ذرهبین و تلسکوپ بتوان پیدا کرد و سلیقه سوم نیز اصلا وجود نداشته باشد، در این شرایط انتخابات معنا پیدا نمیکند. انشاءالله که در کشور ما اینگونه نیست، اما اگر چنین شرایطی به وجود آمد آن وقت انتخابات، کلمه و اجرای انتخابات معنای دیگری پیدا میکنند.»
دی ماهسال 96 جزو روزهای تلخ تاریخ ماست
روحانی با اشاره به اتفاقات دی ماهسال 96 تصریح کرد: «دی ماه 96 عدهای به خیابانها آمدند و شلوغ کردند. حال ممکن است عدهای از آنها معترض و عده دیگر غیرمعترض باشند، اما دی ماهسال 96 جزو روزهای تلخ تاریخ ماست و هیچ وقت فراموش نمیکنم که اینسال بود که ترامپ را پررو کرد و به آمریکا قدرت داد تا در برابر ایران بایستند و دشمنان ما را تشویق کرد. در آن روزها عدهای با هدف دیگری به خیابانها آمدند و نمیدانستند که درحال انجام چه کاری هستند، اما ما در برابر این حوادثی که پیش آمد و همچنین روزهای مختلف به مردم خود اتکا و افتخار کردیم.» روحانی در ادامه با طرح این پرسش که اگر خدای نکرده روزی حمله دشمن باشد آیا جناح خاصی را دعوت میکنیم یا از همه مردم دعوت میکنیم که به مقابله با دشمن بروند؟ ادامه داد: «در دوران دفاع مقدس آیا یک جناح خاص در میدان جنگ بود یا همه مردم در میدان جنگ بودند؟ یادمان نرود که در روز مشکل همه باید با همه باشیم و باید بگذاریم روز انتخابات نیز همه با هم باشیم.»
رئیسجمهوری با تأکید بر اینکه وزارت کشور، استانداران و فرمانداران مجری قانون و انتخابات هستند، گفت: «قانون اساسی احتیاط کرده و گفته که دستگاهی از کنار نظارت کند؛ یعنی عدهای گفتند که شما این بالا بایستید و نظارت کنید و ببینید که یک وقتی اینها (مجریان انتخابات) خلاف نکنند؛ همین.» او یادآور شد: «یادمان نرود یک دستگاه در کشور مجری انتخابات است و بار انتخابات بر دوش اوست و اعتماد مردم باید به این گروه باشد و گروهی هم در آن بالا نظارت میکنند که خلافی واقع نشود و اگر در جایی خلافی مشاهده کردند، بگویند که حواست باشد، فلانجا تخلفی درحال رخ دادن است. اما حال برعکس شده؛ ناظر تبدیل به مجری و مجری تبدیل به لجستیک انتخابات شده است.»
باید پاسدار جمهوریت نیز باشیم
روحانی اظهار کرد: «اگر میخواهید به اهدافمان برسیم مسلما برای همه ما کشور و نتیجه انتخابات مهم است. باید پاسدار جمهوریت نیز باشیم؛ چرا که در قانون اساسی ما جمهوریت نیز وجود دارد و من میترسم که روزی این کلمه جمهوریت نیز تبدیل به جرم شود. در قانون اساسی ما کلمه جمهوری، رئیس جمهوری و جمهوریت وجود دارد و ما باید پاسدار اسلامیت و جمهوریت باشیم.» رئیسجمهوری با بیان اینکه انتخابات بهویژه انتخابات مجلس بسیار مهم است، اما اعتماد مردم و سرمایه اجتماعی مهمتر از انتخابات است، افزود: «زمانی که فردی میخواهد در انتخابات بنا به دلایلی شرکت نکند، موضوع متفاوتی است. اما وقتی فردی میگوید به انتخابات اعتمادی ندارد، حرف خطرناکی است. باید به مردم اعتماد بدهیم و به آنها بگویم که نظام ما نظامی تکحزبی و کمونیستی نیست. باید به مردم بگوییم که ما نظام شاه نیستیم و فقط حزب رستاخیز و کمونیست نداریم بلکه ما نظامی چندحزبی هستیم و احزاب آزاد هستند. در دولت تدبیر و امید دست افراد باز شده و هر کسی که خواسته مجوز تأسیس حزب گرفته و میگیرد و خانه احزاب فعال شده است.» روحانی با تأکید بر اینکه ما تکحزبی نیستیم، خاطرنشان کرد: «باید حواسمان به آنهایی که میخواهند اعتماد مردم را ترور کنند جمع باشد. امروز در شرایط بسیار حساسی قرار گرفتهایم و نباید بگذاریم آمریکا پیروز شود و انشاءالله ملتمان و انسجام وحدتمان نمیگذارد چنین اتفاقی بیفتد.» رئیسجمهوری در ادامه صحبتهای خود اظهار کرد: «به استانداران، فرمانداران و عوامل برگزاری انتخابات توصیه کردم که با استفاده از روابطی که با هیأتهای نظارت دارند گفتوگوهایی انجام دهند تا مشارکت در انتخابات افزایش یابد.»
نقص الان ما روی رقابت است
حسن روحانی تصریح کرد: «من نیز اقداماتی در این زمینه انجام داده و نامههایی را که لازم بوده نوشتهام و مصلحت ندیدم که این نامهها را منتشر کنم. همه باید تلاش کنیم رقابتی بودن را در انتخابات ایجاد کنیم؛ چرا که نقص الان ما روی رقابت است. امیدواریم این رقابتها را اصلاح کنیم.» روحانی تصریح کرد: «باید بگذاریم همه گروهها بیایند. نمیشود نهادهای اصلی و قانونی یعنی چهار رکنی که باید بگویند فردی صالح است یا نیست گزارشهای درست بدهند، اما یکی را بفرستند سر کوچهای و مشخص نباشد که او با چه کسی صحبت کرده و چه گفته است و براساس گزارش او صلاحیت فردی را بررسی کرد. مگر میشود با چنین روشی کشور را اداره کرد؟ اگر میخواهیم با درِ خانهها کار را درست کنیم پس باید این دستگاهها (چهار مرجع استعلام صلاحیت افراد) را تعطیل کنیم. ما برای چه وزارت اطلاعات، نیروی انتظامی و وزارت دادگستری داریم؟ به جای آنها میتوانیم به درِ خانه افراد برویم و از همسایههای او سوال بپرسیم. در انتخابات قبل، فردی به من گفت من صددرصد برای کاندیداتوری در انتخابات تأیید میشوم، چون همه همسایهها را دیدهام و قبلا نیز به بهانههای مختلف به آنها کادو دادهام و همه از من تعریف میکنند.» روحانی با طرح این پرسش که آیا انتخاباتی که باید از قبل برویم به همسایهها کادو بدهیم تا صلاحیتمان تأیید شود، انتخابات است؟ گفت: «نباید بگذاریم رقابت از حالتی که قانون تعیین کرده خارج شود. من خواهش میکنم که ملاک همه ما قانون باشد. وزارت کشور، شورای نگهبان، مجلس شورای اسلامی و دستگاههای مختلف هیچکدام بالاتر از قانون نیستند و همه باید بر مبنای قانون حرکت کنند.»
مجلس هم برای شما باشد، نوش جانتان
رئیسجمهوری با انتقاد از برگزار نشدن انتخابات پیشرو به صورت تمام الکترونیکی ادامه داد: «من شکل فعلی که صندوقهای آرا دارند را نمیپذیرم؛ گرچه دیگر چارهای نیست. اما بارها و در دورههای مختلف به وزیر کشور تأکید کردم که انتخابات را به صورت تماما الکترونیک برگزار کند، اما این اتفاق نیفتاد. این درحالی است که در افغانستان انتخابات به صورت تماما الکترونیکی برگزار میشود.» او ادامه داد: «این چه روندی است که ما ابتدا باید نام فرد مورد نظر خود را روی برگه بنویسیم و آن را به صندوق بیندازیم و در مرحله بعد هر برگه را فردی بخواند و دیگری علامت بزند و سپس این علامتها را تجمیع کنیم. در این پروسه ممکن است برخی اشکالات رخ دهد و در مرحله تجمیع باید توجه زیادی شود. در خیلی از انتخاباتها ما در مرحله تجمیع با مشکلاتی مواجه شدهایم.» روحانی با تأکید بر اینکه باید بگذاریم انتخابات به صورت تماماً الکترونیکی برگزار شود و مردم نیز خیالشان راحت شود، اظهار کرد: «امروز مسئولان باید با دقت عملکرد و مصاحبههای خود خیال مردم را راحت کنند.» رئیس دولت دوازدهم در بخش دیگری از صحبتهای خود خطاب به بعضی جریانات حاکم بر برخی دستگاهها گفت: «شماها که در جلسات خصوصی و اتاقهای فکر خود میگویید مجلس بعدی صددرصد برای ماست، خب الحمدلله؛ اگر مجلس بعدی برای شماست دیگر چرا اینقدر غصه میخورید؟ بگذارید لااقل مشارکت شکل بگیرد و رقابت بالا برود و مجلس هم برای شما باشد، نوش جانتان. ما مشکلی با این داستان نداریم.» روحانی تأکید کرد: «بگذاریم امنیت حاصل شود و رقابتها شکل بگیرد و انتخابات سالم باشد و همه تلاش کنیم تا مشارکت را بالا ببریم. همیشه مشارکت در انتخابات مجلس میان 50 تا 70درصد بوده است. نگذاریم این مشارکت حداقل شود، بلکه باید بگذاریم این مشارکت در حداکثر آرا باشد.»
روحانی:
در انتخابات یک سلیقه را فراوان، سلیقه دیگر را با یک ذرهبین و تلسکوپ بتوان پیدا کرد و سلیقه سوم نیز اصلا وجود نداشته باشد، در این شرایط انتخابات معنا پیدا نمیکند
دی ماهسال 96 جزو روزهای تلخ تاریخ ماست و هیچ وقت فراموش نمیکنم که اینسال بود که ترامپ را پررو کرد و به آمریکا قدرت داد تا در برابر ایران بایستند
باید پاسدار جمهوریت نیز باشیم؛ چرا که در قانون اساسی ما جمهوریت نیز وجود دارد
اقداماتی در این زمینه انجام داده و نامههایی را که لازم بوده نوشتهام و مصلحت ندیدم که این نامهها را منتشر کنم
در انتخابات قبل، فردی به من گفت من صددرصد برای کاندیداتوری در انتخابات تأیید میشوم، چون همه همسایهها را دیدهام و قبلا نیز به بهانههای مختلف به آنها کادو دادهام
بگذارید لااقل مشارکت شکل بگیرد و رقابت بالا برود و مجلس هم برای شما باشد، نوش جانتان