سخـــــــنان روز گـــــذشته آقای رئیــــــسجمـــــهوری را در همایش استـــــانــــداران و فرمـــانداران كشور میتـــوان یـكی از مـــهــــــمتــریــن سخنرانیهــــای آقای روحانی طی سالهای اخیر دانست. شاید به همین علت است كه صداوسیما از پخش مستقیم آن اجتناب كرد و اجازه نداد كه جامعه به صورت مستقیم از این مواضع مطلع شود.
این سخنرانی محورهای گوناگونی داشت، ولی شاید بتوان گفت مهمترین محور آن بحث جمهوریت نظام و شیوههای تحقق آن چون رفراندوم و انتخابات بود. درباره اصل جمهوریت نظام هشدار دادند كه میترسم كلمه جمهوری كه در قانون اساسی هست، روزی به یك جرم تبدیل شود. اگر چه این كلمه در قانون اساسی در تركیب با اسلامی ذكر شده است ولی نادیدهگرفتن آن به قلب مفهوم انقلاب منجر خواهد شد. جمهوری معنایی روشن دارد. بنیانگذار انقلاب بهصراحت اعلام كردند به همان معنایی كه همهجا جمهوری است. معنای آن نیز پیچیده نیست. جمهور یعنی همه مردم را شامل میشود که باید در شكلدادن به اركان حكومت نقش داشته باشند. این نقش از خلال انتخابات و سایر شیوههای مشاركت محقق میشود. اگر به گونهای عمل شود كه در انتخابات نامزدهای یك قشر محدود حضور پیدا كنند، بهطور طبیعی مفهوم جمهوری محقق نمیشود. این امر بیمعناست كه نامزدهای تعداد زیادی از احزاب سیاسی رسمی كشور فاقد صلاحیت برای شركت در انتخابات باشند. این حد از تعارض عجیب است. اگر نامزدهای احزاب رسمی فاقد صلاحیت هستند پس چه كسی صلاحیت دارد؟ نامزدهای 15 حزب اصلاحطلب بهطور كامل در انتخابات رد شدهاند! تازه فراموش نكنیم كه احزاب اصلاحطلب و اصولگرا مورد قبول بخشی از جامعه هستند. بنابراین و در عمل مجموعه افرادی كه بتوانند مردم و جمهور را نمایندگی كنند، در انتخابات باقی نگذاشتهاند. از این رو آقای رئیسجمهوری هشدار میدهد كه انتخابات نباید به تشریفات تبدیل شود. همچنان که آقای رئیسجمهوری در ادامه و در توییتی و بهدرستی اعلام کرد که بزرگترین خطر برای حاکمیت ملی کشور «تشریفاتی»شدن انتخابات است و اینکه جای دیگری انتصاب بفرمایند؛ مردم پای صندوق رأی بروند و فقط تشریفات انتخابات را انجام دهند.
همانگونه که رهبری نظام نیز بارها و به ویژه در نماز جمعه اخیر اعلام داشتند، حضور مردم در انتخابات موجب بیمهشدن كشور است؛ ولی طبیعی است هنگامی كه به قول آقای رئیسجمهوری یك جناح پیشاپیش اعلام كرده كه 100درصد مجلس را خواهد برد، در حالی كه 10درصد هم پایگاه اجتماعی و مردمی ندارند باید نسبت به آینده نگران بود. مشكل نیز از آنجا آغاز شد كه به جای فرضگرفتن حق حضور هر كس در انتخابات و برخلاف قانون میكوشند كه سلیقهای احراز صلاحیت كنند، در حالی كه احراز صلاحیت در اختیار مردم است و اکنون این حق از مردم سلب شده است. نتیجه این کار همین وضع میشود كه میبینیم. مجلسی را تشكیل دادهاند كه یكسوم آن را خودشان به علل گوناگون رد صلاحیت كردهاند.