علی ربیعی، سخنگوی دولت، در کنفرانس خبری گفت: «ما متهم به دروغگویی و پنهانکاری شدیم در حالی که واقعا اینگونه نبود. حتی در بیانیهای که من پنجشنبه شب منتشر کردم برداشت عدم صداقت صورت گرفت.» سخنگوی دولت خاطرنشان کرد: «اما واقعیت این است که ما دروغ نگفتیم؛ دروغ به معنی جعل آگاهانه و عامدانه واقعیت است. این چیزی بود که از جانب ما به هیچوجه اتفاق نیفتاد.» این در حالی است که ربیعی در بیانیه خود که روز پنجشنبه منتشر شده بود، ادعای اصابت موشک را «دروغی بزرگ» خوانده بود. هر چند ربیعی این را هم اضافه کرد: «آنچه من نیمه شب پنجشنبه بیان کردم مبتنی بر مشاهده جنگ روانی گسترده آمریکا علیه ملت ایران و از سوی دیگری مبتنی بر اطلاعاتی بود که در اختیار کل دولت بود مبنی بر اینکه موشک هیچ نقشی در این حادثه نداشته است. حالا الان قصد ندارم در این مجال از تماسهای مکرر و اقداماتی که تا نیمه شب ادامه داشت، سخن بگویم؛ اما فرجام همه پرسشها بر این قرار گرفت که موشکی اصابت نکرد.»
سخنگوی دولت در ادامه گفت: «اقدام روز شنبه ستاد کل نیروهای مسلح در صدور بیانیهای که با صداقت و مسئولیتپذیری این حادثه را برعهده گرفتند و اعلام کردند که ناشی از خطایی انسانی بوده، قابل تقدیر و شروع خوبی است که قطعا با شفافیت تا انتها ادامه خواهد یافت.» او ادامه داد: «اکنون ما هم عزادار شدهایم و هم دغدغهمند و نگران. عزادار و سوگواریم؛ چرا که جان انسانها؛ زن و بچه و عروس و داماد و بچههای خوب و نخبه ما و برخی از همنوعان ما در این حادثه که ناشی از یک خطا بوده، از بین رفته است. دغدغهمند و نگران هستیم چون به هر حال ذهن همه ما و ملت ما را درگیر کرده است؛ دغدغه اینکه چه باید بکنیم که دیگر هیچگاه این خطای بزرگ اتفاق نیفتد و دغدغه دیگر اینکه چگونه این لطمه بزرگی را که به اعتماد عمومی مردم و مرجعیت رسانهای و اطلاعرسانی کشور وارد شد، جبران کنیم.»
تشکر از نیروهای مسلح
سخنگوی دولت با تکرار بیخبری دولت تا عصر جمعه افزود: «روز جمعه نتایج تحقیقات نهاییشده ستاد کل نیروهای مسلح در دبیرخانه شورای امنیت ملی بررسی شد و به اطلاع رئیسجمهوری رسید و پس از آن جلسهای در دفتر رئیسجمهوری تشکیل شد. همه بهتزده، ناراحت و نگران بودند. هیچ یک از مقامات دولت ازجمله شخص رئیسجمهوری تا عصر روز جمعه از علت اصلی سقوط هواپیما که همان آتش پدافند غیرعمدی خودی بوده مطلع نبودند و تا آن ساعت همانگونه که سردار حاجیزاده هم عنوان کردند، صرفا براساس اطلاعات و دادههای موجود همان موقع اظهارنظر میکردند. به هر حال از عصر روز جمعه که رئیسجمهوری از موضوع مطلع شدند، دستور تشکیل شورای عالی امنیت ملی را دادند که منجر به صدور بیانیه ستاد کل نیروهای مسلح و رئیسجمهوری در این خصوص شد. از همان ساعت رئیسجمهوری تأکید کردند که بهسرعت به مردم اطلاعرسانی شود.»
ربیعی باز هم عذرخواهی کرد و گفت: «همینجا از همه ملت ایران، افکار عمومی و روزنامهنگاران عزیز عذرخواهی میکنم. واقعیت این است که دولت خود گرفتار این چرخه معیوب اطلاعرسانی و کسب اطلاعات است. برخی انتقاد میکنند که چرا قبل از اعلام موضع تحقیق بیشتری بعمل نیاوردی اما واقعیت این است که پیش از اظهارنظر از همه مسئولان ذیربط استعلام کردم و آنها هم همگی بر اساس اطلاعاتی که داشتند اطمینان دادند که موشکی در کار نبوده است.» او اضافه کرد: «اقدام روز شنبه ستاد کل نیروهای مسلح در صدور بیانیهای که با صداقت و مسئولیتپذیری این حادثه را برعهده گرفتند و اعلام کردند که ناشی از یک خطای انسانی بوده؛ قابل تقدیر و شروع خوبی است که قطعا با شفافیت تا انتها ادامه خواهد یافت. با این حال نمیتوان منکر شد که غم و اندوه بزرگی بر دلهای بازماندگان آن عزیزان و همچنین تمام ملت ایران نشست و متأسفانه در اثر تعلل و کوتاهی در اطلاعرسانی به موقع این حادثه، ضربات و لطمات جبرانناپذیری به سرمایه اجتماعی همه ما وارد شد.» سخنگوی دولت همچنین با اشاره به تصمیم دولت برای انجام «تحقیقات کامل» برای «روشنشدن» اشتباه یگان پدافندی ادامه داد: «یکی از مباحث مهم و مورد بحث بررسی ساختارهای اطلاعرسانی و یافتن نواقص است که انتظار میرود بعد از این ماجرا به نحوی سیستمهایمان را ارتقا دهیم که احتمال خطای انسانی در آنها به صفر برسد و ساختارهای اطلاعرسانی دقیق و بهنگام در مواقع مهم و حیاتی اصلاح شود و ما از این چرخه معیوب خارج شویم و تلاش میکنیم که تشییع مناسب و در شأن آنان و ملت ایران برای جانباختگان این حادثه انجام شود. همچنین شنیدید که کمیتهای برای رسیدگی به این حادثه در دولت تشکیل شده که یکی از وظایف آن همین موضوع و رسیدگی به چگونگی تشییع جانباختگان است که البته باید اجازه دهیم تصمیمات لازم در این کمیته گرفته شود و از آن مهمتر با خود خانوادههای داغدار در این زمینه هماهنگی انجام شود.»
ریشه اتفاق ترور سردار بود
سخنگوی دولت خاطرنشان کرد: «در این میان نباید فراموش بکنیم که ریشه این اتفاق ناگوار در کجا بود و از کجا آغاز شد؛ از همان شبی بود که رژیم آمریکا تصمیم به ترور بزدلانه سردار سلیمانی گرفت و سایه جنگ را بر سر این کشور گستراند و اضطراب و فشار روانی سنگین اجتماعی و سیاسی بر جامعه ما تحمیل کرد. در خلال این سوگواری مردم ایران شاهد بودیم که ترامپ به زبان فارسی برای مردم ما اشک تمساح ریخت و ادعا کرد در کنار مردم ایران ایستاده است. مردم ایران فراموش نمیکنند این فرد همان کسی است که بلافاصله بعد از ترور محبوبترین سردار این کشور، ما را تهدید به بمباران 52 نقطه فرهنگی کرد و همین حالا ریشه عمده مشکلات اجتماعی و معیشتی، دارویی و غذایی مردم ایران متأثر از تحریمهای ضد بشری همین فرد است. او بود که با خروج از برجام، امید ملت ایران را به ناامیدی بدل کرد و حالا ژست حامی و دلسوز ملت ما را میگیرد.» او تأکید کرد: «بهرغم اینکه مصیبت رخداده سنگین است این موضوع نباید بهانهای برای تضعیف و تخطئه نیروهای مسلح کشور شود که حافظ جان و مال و نوامیس ما هستند. بروز یک خطا نباید باعث شود که زحمات و جانفشانیهای دیگر نهادهای نظامی و دفاعی کشور را زیر سوال ببریم.» ربیعی در پاسخ به این پرسش که چرا روحانی هنوز با مردم درباره هواپیمای اوکراینی سخن نگفته است، اظهار کرد: «ما عیب ساختاری در اطلاعرسانی داریم و در پس این حادثه باید ساختار معیوب اطلاعرسانی به مقامات اصلاح شود. ستاد کل هم تا روز پنجشنبه به قطعیت نرسیده بود. رئیسجمهوری هم به محض اطلاع از موضوع در شب جمعه جلسه برگزار کردند و از همان روز که دو بحران داشتیم، یکی در داخل و دیگری در خارج هر دو در حال پیگیری بود. هم با خارجیها گفتوگو و هم در داخل دستورهای لازم را برای رسیدگی به این موضوع ارایه کردند و بهزودی با مردم هم در این زمینه سخن خواهند گفت. هر چند نتوانستم امروز زمان دقیق آن را از رئیسجمهوری جویا شوم.» او در پاسخ به این پرسش که برنامه دولت برای پیگیری ابعاد حقوقی حادثه هواپیمای اوکراینی چیست، گفت: «در این شکی نیست که کار را در پیگیری ابعاد حقوقی آن پیش میبریم و در داخل نیز براساس سلسله مراتب با قصور و تقصیر قاطعانه برخورد میشود و رهبری هم به آن تأکید داشتند و رئیسجمهوری هم بهعنوان رئیس شورای عالی امنیت ملی بر این موضوع تأکید کردند.» ربیعی همچنین در پاسخ به این پرسش که چرا در تجمعات مقابل دانشگاه امیرکبیر با سوگواران برخورد شده است؟ گفت: «ما هیچ مشکلی با جمعشدن، عزاداریکردن، بیان ناراحتیکردن و اعتراض به اطلاعرسانی دیرهنگام نداریم، مخصوصا بعد از اینکه آییننامه اعتراضات تدوین شود. من خودم در حاشیه دو تا از این تجمعات بودم و شلیک گلولهای صورت نگرفته است، ولی گاز اشکآور استفاده شده است.»
شک نکنید؛ روحانی خبر نداشت
ربیعی در پاسخ به پرسشی درباره اینکه چرا شخص او و دیگر مسئولان دولتی پس از مشخصشدن ابعاد واقعه هواپیمای اوکراینی استعفا نمیکنند؟ گفت: «اگر نسبت به خودم احساس این را میکردم که واقعیتی را میدانستم و به مردم نگفتهام حتما میرفتم. اگر الان هم چنین احساسی کنم که بودنم و آمدنم که برای کمکی به مردم بوده است، تغییر کرده، لحظهای نمیمانم. مطمئن باشید که رئیسجمهوری عصر روز جمعه از این واقعه خبردار شده است؛ در این موضوع شک نکنید. ایشان تا عصر جمعه مطلع نبودند. نمیدانم نیاز به چه چیزی بوده که کار بررسی این موضوع طول کشیده است؛ اما برخی از چهرههایی که بیش از چهل سال است میشناسم همچون سرلشکر باقری انسانهایی بسیار صادق و برای مردم و کشور خود فداکار هستند.» سخنگوی دولت همچنین درباره دعوت از کشورهای درگیر حادثه تصریح کرد: «ما همه کشورهای درگیر در این حادثه را دعوت کردیم که به تهران بیایند و موضوع را بررسی کنیم. ما آن زمان اطلاع نداشتیم که چه اتفاقی افتاده است و البته که اگر اطلاع داشتیم هم این درخواست را مطرح میکردیم و الان هم میگوییم که باید به ایران بیایند و موضوع بررسی شود؛ اما ما و همه مسئولان ذیربط دولتی همه در روز جمعه مطلع شدیم.» سخنگوی دولت گفت: «ما همه وقتی این خبر را شنیدیم برایمان جانکاه، غمگینانه و ناراحتکننده بود. شما تصور نکنید که ما غمگین نشدیم من اینجا و در برابر دوربین صادقانه میگویم که خودم اگر روزی حس کنیم که نمیتوانیم دردی از مردم کم کنیم ماندن، یک لحظه هم جایز نیست.» او تأکید کرد: «سوگواری و مطالبهگری هر دو با هم قابل درک است و اطلاعرسانی درباره این حادثه به درستی انجام نشده است. در این زمینه با چند استاندار صحبت کردیم تا در هر استان اعتراضات کاملا به صورت مسالمتآمیز برگزار شود. دیروز در تهران و شهرستانها از هر برخوردی اجتناب شد، اما قبول کنید تفکیک سخت است.»
علی ربیعی، سخنگوی دولت:
ما دروغ نگفتیم؛ دروغ به معنی جعل آگاهانه و عامدانه واقعیت است. این چیزی بود که از جانب ما به هیچوجه اتفاق نیفتاد
روز جمعه نتایج تحقیقات نهاییشده ستاد کل نیروهای مسلح در دبیرخانه شورای امنیت ملی بررسی شد و به اطلاع رئیسجمهوری رسید
تشییع مناسب و در شأن آنان و ملت ایران برای جانباختگان این حادثه انجام شود
این موضوع نباید بهانهای برای تضعیف و تخطئه نیروهای مسلح کشور شود
ما هیچ مشکلی با جمعشدن، عزاداریکردن، بیان ناراحتی و اعتراض به اطلاعرسانی دیرهنگام نداریم
در برابر دوربین صادقانه میگویم که اگر روزی حس کنیم که نمیخواهیم دردی از مردم کم کنیم ماندن، یک لحظه هم جایز نیست