شهروند| تابستان تهران دیگر دستکمی از زمستانش ندارد. آلودگی هوا در تیرماهی که میگذرد آنقدر زیاد بوده که چند روزی از این ماه به مرحله هشدار رسید. هرچند خبری از تعطیلیهای مرسوم در زمستان نیست، اما از گروههای حساس هم خواسته شده تا میتوانند از خانه خارج نشوند. در این وضع نام آلاینده «ازن» بیش از همه به گوش میرسد؛ آلایندهای که ازجمله اثرات مخربش ایجاد تنگی نفس و خسخس سینه، سرفه و خارش گلو، تشدید بیماریهای ریه مانند آسم، افزایش تعداد حملات آسم و حساستر شدن ریه به عفونت است. حالا میزان آن بهحدی زیاد شده است که واکنشهای فراوانی را برانگیخته است.
نمونهاش صحبتهای مسعود تجریشی، معاون محیط زیست است که پیشتر در اینباره گفته بود: «با اینکه هوای تهران تمیز به نظر میرسد و آسمان آبی است، اما شاخص آلاینده ازن بهطور وحشتناکی بالا رفته تا آنجا که برخی روزها شاخص این آلاینده در تهران به بیش از 130 رسیده است. بهطور کلی، غلظت ازن از ساعت 11 صبح تا 7 بعدازظهر بالاست.»
عباس شاهسونی، رئیس گروه سلامت هوای مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت هم در گفتوگویی با اعتماد آنلاین، ازن را آلاینده مسئول آلودگی هوا در فصول بهار و تابستان- در مقایسه میزان این آلاینده با بهار سالهای 97 و 98- دانسته و گفته است: «بر اساس سنجش صورتگرفته در 93 روز ابتدای امسال، 24 روز از بهار 98 «ازن»، 13 روز دیاکسید نیتروژن (NO2) و 15 روز ذرات کمتر از 2.5 میکرون (PM2.5) آلاینده مسئول بوده است.» شاهسونی ضمن هشدار نسبت به آلاینده ازن و توصیه به مردم بهویژه بیماران تنفسی و کودکان برای پرهیز از قرار گرفتن در فضای باز طی روزهایی که غلظت این آلاینده در هوا زیاد است، در عین حال بر لزوم جدی گرفتن استفاده از کاتالیست در صنایع خودروسازی تأکید کرد: «بعد از ذرات معلق 2.5 میکرون، «ازن» خطرناکترین آلاینده برای انسان قلمداد میشود.»
آنطور که اطلاعات موجود میگوید، این آلاینده حدود دوسال است که هوای تهران را در فصل گرم سال آلوده میکند اما آنطور که از شواهد پیداست، دستگاههای سنجش این گاز دو سال است که فعال است و احد وظیفه، مدیر کل پیشبینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی هم به «شهروند» میگوید که هرچند از زمان دقیق اطلاعی ندارد، اما باید همینطور باشد چون سالهای قبل هم حتما چنین مشکلی وجود داشته است: «ما در اداره هواشناسی سنجنده گازهای آلاینده نداریم چون هواشناسی ایستگاههای محدودی دارد و به همین دلیل ما از دادههای محیط زیست و شهرداری برای بررسی استفاده میکنیم.»
به گفته وظیفه، وضعیتی که درحال حاضر شاهد آن هستیم روندی جهانی نیست و تنها کلانشهرهای بزرگ که جمعیت بالا دارند و مصرف بنزین زیاد و شرایط اقلیمیشان مانند ماست، ممکن است چنین شرایطی را در تابستان تجربه کنند: «برای خارج شدن از این وضع باید پمپ بنزینها به فیلترهای خاص مجهز شوند که جلوی آزاد شدن ذرات فرّار را بگیرد و نکته دیگر استفاده کمتر از بنزین و خودرو است؛ چرا که ایجاد گاز ازن فرآیندی طبیعی است که وقتی نور خورشید باشد و ذرات NO2، ازن به وجود میآید.» آنطور که این کارشناس هواشناسی میگوید، باید با فرهنگسازی یا روشهای بازدارنده میزان مصرف بنزین را کاهش داد تا شاید از میزان ازن هم کم شود.