شهروند| سومین همایش بررسی نقش پژوهش در فرآیند قانونگذاری روز گذشته با حضور شخصیتهایی چون علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی، حجتالاسلام علیاکبر ناطقنوری رئیس دفتر بازرسی مقام معظم رهبری، اسحاق جهانگیری معاون اول رئیسجمهوری، محمد فرهادی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، علیاکبر ولایتی رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام و کاظم جلالی رئیس مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی، حسین مظفر معاون نظارت مجلس و برخی از نمایندگان آغاز به کار کرد. در این همایش رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه مجلس مظهر حکمت اداره کشور است، گفت: مرکز پژوهشهای مجلس زمانی میتواند موفق باشد که ارتباط گسترده با بدنه تحقیقاتی و اندیشمندان جامعه برقرار کند.
علی لاریجانی در این همایش با بیان اینکه مجلس مظهر حکمت اداره کشور است و نیازمند است که به امور جامعه شناخت کافی داشته باشد، گفت: گاهی شنیده میشود میگویند ما به تکلیف خود عمل کردیم این درحالی است که تکلیف متأخر از شناخت است و باید شناخت داشت تا تکلیف آور باشد و هرچه شناخت عمیقتر باشد تکلیف بهتر شناخته میشود. او گفت: کسی نیست که بگوید در کشور آرای مختلف سیاسی وجود ندارد. در همین مجلس آرای مختلف سیاسی را شاهد هستیم اما باید از جریانهای سیاسی مختلف نظر عقلایی برخاسته شود و آنها را با هم مقایسه کنیم. نکتهای که وجود دارد این است که مسائل کشور ربطی به گرایشهای سیاسی ندارد. اینکه اصلاحطلب یا اصولگرا روی کار باشد تأثیری در کمآبی ندارد. باید همه جریانها جواب بدهند که چطور میتوان مشکل کمآبی را برطرف کرد یا با چه مکانیزمی میتوان کشاورزی را فعال کرد.
رئیس مجلس تصریح کرد: رئیس مجلس هر جریان سیاسی سر کار باشد مسأله کشور بهرهوری پایین است و باید به بسیاری از سوالات پاسخ داده شود بدون آنکه ربطی به گرایش سیاسی داشته باشد. وی خطاب به متفکران جامعه گفت: بخش متفکر جامعه ما باید فارغ از اینکه چه گروهی سر کار آمده است به امور کشور رسیدگی کند و مرکز پژوهشهای مجلس باید این وسیله را فراهم کند.
وی ادامه داد: اکنون در شرایطی هستیم که دولت بودجه را تدوین و مجلس آن را تصویب میکند اما 95درصد بودجه بیمار است و تنها زحمت رأی دادن آن با نمایندگان است اگر کار ابتکاری برای بودجه انجام دادهایم جواب درستی برای اداره کشور پیدا کردیم. در ادامه این مراسم حجتالاسلام ناطقنوری رئیس دفتر بازرسی مقام معظم رهبری با بیان اینکه براساس قانون اساسی مجلس ایران جزو مقتدرترین مجالس در دنیاست، گفت: کنگره آمریکا که کشوری مقتدر است، در برخی مواقع قابلیت انحلال دارد و برخی مصوبات آن وتو میشود، درحالیکه مجلس شورای اسلامی ما مجلسی است که طبق قانون اساسی امکان انحلال آن وجود ندارد و زمانی که در بازنگری قانون اساسی برخی دوستان در مجلس خبرگان خواهان انحلال آن بودند، مقام معظم رهبری مخالف این پیشنهاد بودند.
ابزار لازم برای دموکراسی را نداریم
در ادامه علیاکبر ناطقنوری، موسس مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه با وجود دموکراسی و آزادی در مجلس، کشور مشکل دارد، ادامه داد: دموکراسی ابزار نیاز دارد، 35سال از پیروزی انقلاب گذشته و هر سال بهطور میانگین یک انتخابات داشتیم، حتی در 8سال دفاع مقدس. هیچگاه در ایران انتخابات شامل انتخابات ریاستجمهوری، مجلس و خبرگان تعطیل نشد. با این حال این دموکراسی ابزار لازم خود را ندارد و نمیتوان کشوری را که دموکراسی دارد بدون حزب اداره کرد. او گفت: در بررسیها و آسیبشناسیها مشخص شد، کشور روی موج حرکت میکند، بنابراین نمیتوان آن را به درستی اداره کرد. هر بار موجی میآید و گروهی با آن موج روی کار میآیند؛ در کشور نه ابزار لازم برای دموکراسی را داریم و نه قاعده بازی سیاسی را بلد هستیم.
وی با اشاره به قاعده بازی سیاسی در دنیا گفت: در برخی کشورها قوانین و در برخی کشورها فرهنگ اجازه نمیدهد حزب A تمام گروههای حزب B را عوض کند. رئیسجمهوری در این کشورها میتواند معاون، مشاور و وزرا را از حزب خود انتخاب کند اما در رده کارشناسی دست به تغییر نمیزند، این درحالی است که در ایران چون قاعده بازی سیاسی را بلد نیستیم، تا فراش مدرسه را عوض میکنند. ناطقنوری با بیان اینکه مردم برای انتخابات به حزب نیاز دارند، توضیح داد: مردم میتوانند به احزاب اعتماد کنند و به کاندیدایی که حزب مورد نظرشان که براساس تخصص انتخاب میشود، رأی دهند. حزب برای کشوری که میخواهد هرساله انتخابات داشته باشد، لازم است.
محمد فرهادی: دانشگاه آماده همکاری با مرکز پژوهشهای مجلس است
محمد فرهادی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری نیز در ادامه این سمینار با بیان اینکه نباید فراموش کرد که قانونگذاری صحیح و روزآمد بسترساز حکمرانی خوب است، گفت: اینچنین قانون و قانونگذاری حاصل پژوهش در نظام قانونگذاری است از طرف دیگر در دنیای پیچیده و تخصصی امروز تصورناپذیر است که امکان وضع قانون متقن و منطبق با نیازهای جامعه و به دور از آثار نامطلوب در سایر عرصههای اجتماعی و اقتصادی بینیاز از توجه به دستاوردهای علمی و پژوهشی وجود داشته باشد. فرهادی ادامه داد: درباره قانونگذاری در حوزه علم و فناوری لازم میدانم اعلام کنم که مجلس شورای اسلامی بهعنوان مرجع وضع قانونگذاری پیشرفتهترین و اثرگذارترین قوانین را برای پیشبرد و توسعه علمی کشور وضع کرده است که از آن میتوان به ماده 99 قانون برنامه سوم توسعه مبنی بر انسجامبخشی به امور اجرایی و سیاستگذاری نظام علمی کشور قانون اهداف وظایف وزارت علوم و فصل علم و فناوری بهویژه بند الف ماده 49 قانون برنامه چهارم و بند ب ماده 20 قانون برنامه پنجم اشاره کرد و جالب توجه اینکه این نحوه نگاه به آموزش عالی تقریبا در تمامی ادوار مجلس بروز و ظهور داشته است. وزیر علوم، تحقیقات و فناوری ادامه داد: خوشبختانه وجود مرکز پژوهشهای مجلس با سابقه دو دهه فعالیت اثربخش میتواند در این طریق مشاور و مددرسان نمایندگان و مجلس محترم برای وضع قوانین مناسب و روزآمد و کمک به نظارت و اجرای قوانین موضوعه باشد. در همین رابطه لازم میدانم آمادگی کلیه دانشگاهها و موسسات آموزش عالی را برای همکاری بیش از پیش با مرکز پژوهشهای مجلس در زمینه حقوقی و سایر زمینههای تخصصی اعلام داشته و اظهار امیدواری کنم که این همکاری بتواند به پیشبرد قانون و قانونگذاری کمک کند.