فاطمه صفری- شهروند| چلوکبابیهای بازار شاه عبدالعظیم تهران خلوتتر از همیشه به نظر میرسند؛ چلوکبابیهای کوچک با میز و صندلیهای فلزی رنگ و رو رفته که سالها نزدیک ظهر صفهای طولانی به خود میدید، حالا با تک و توکی از مشتریان پشت میزها دیده میشوند. خودشان میگویند بیشتر مشتریانشان بازاریها و کاسبان هستند و دیگر زائران کمتر هوس چلوکبابهای معروف این منطقه به سرشان میزند. البته هر دست چلوکباب در این منطقه در مقایسه با چلوکبابیها و رستورانهای برند تهران قیمت چندانی ندارد. حالا با آنکه قیمت گوشت بارها حاشیهساز شده است، قیمت هر پرس چلوکباب در بازار شاه عبدالعظیم 25 تا 35هزار تومان است و چلوکبابیهای معروفتر تا 40هزار تومان هم میفروشند. قدیمیهای بازار میگویند که کباب سیخی 50 تومان این منطقه را هم به یاد میآورند و البته تأکید میکنند که کیفیت چلوکبابیهای این منطقه دیگر مثل قدیم نیست؛ مگر اینکه مغازهای تازه افتتاح شده باشد و چند ماه اول بخواهد با کباب خوب مشتری جمع کند.
از برندهای منطقه که میپرسم یکی چلوکبابی اسلامی، آن یکی پاشا و دیگری حقیقت و.... را معرفی میکند.چلوکبابیهای معروف شلوغتر از بقیه به نظر میرسند اما آنها هم از وضع شاکیاند و میگویند در برههای از سال گذشته گوشت خوب پیدا نمیشد و دلالها برای فروش لاشههای حیوان به تک تک مغازهها سر میزدند و قیمتهای گزافی را میگفتند.
یکیشان که خودش را حاج حسین معرفی میکند، به «شهروند» میگوید: «مشتریانی داشتم که هر روز برای سرو چلوکباب میآمدند اما همان «عشق کبابها» هم دیگر بهندرت سر میزنند و خیلی آنها را ببینیم هفتهای یک بار است.»
با کمتر از 50هزار تومان نائب نروید
کبابهای معروف «نائب» را دیگر با کمتر از پرسی 50هزار تومان نمیتوانید بخورید. حالا ارزانترین چلوکباب منوی این رستوران که چلوکباب ممتاز بیاستخوان است، 54هزار تومان قیمت دارد و اگر بخواهید خوشاشتهایی کنید، برای یک پرس چلوکباب تا 120هزار تومان باید خرج کنید. البته این رقمهایی که گفته شد برای یک دست چلوکباب بدون مخلفات است و اگر بخواهید حداقل یک نوشابه و سالاد با چلوکبابتان سفارش بدهید، حداقل قیمت سرو یک دست چلوکباب در این رستوران تا 70هزار تومان میرسد. اگر به بقیه منوی رستوران نائب سری زده باشید، قیمت یک دست خوراک کباب فیله ویژه نائب 109هزار تومان قیمت دارد و قیمت یک دست چلوکباب فیله ویژه نائب 118هزار تومان قیمت دارد که در توضیحات آن نوشته شده 350 گرم فیله تازه گوسفندی.در صورتی که مشتریان این رستوران میگویند همین سرویس غذا تا قبل از گرانیها 70هزار تومان بیشتر قیمت نداشت. در حال حاضر قیمت یک کیلوگرم فیله تازه گوسفند 110هزار تومان است و 350 گرم فیله گوسفند قیمتی حدود 40هزار تومان دارد و خوردن یک پرس فیله گوسفند در رستوران معروف نائب چیزی حدود سه برابر ارزش افزوده مواد اولیه را نصیب مالکان رستوران میکند.
چلوکباب در رستورانهای لاکچری تهران چند؟
اگر بخواهید یک پرس چلوکباب را نه در بازار که در یک رستوران لاکچری تهران سرو کنید، قیمتها کمتر از برند نائب تمام نمیشود.
اگر میخواهید به رستوران گردان برج میلاد بروید قیمتها از 100هزار تومان به بالاست؛ فرقی هم ندارد غذا چه باشد! شاید یک چلوکباب معمولی سادهترین غذای منوی این رستوران است که تا 110هزار تومان هم برایتان آب میخورد. البته این رستوران یک بوفه شام مجلل هم دارد که 200 تا 250هزار تومان برایتان آب میخورد تا یک بشقاب شام را از این بوفه انتخاب کنید.
با این حال مشتریان این رستوران میگویند که به نظرشان برخی غذاها الکی گران هستند و کیفیت آنقدر هم که تصور میکردند، با بقیه جاها تفاوتی ندارد.
به جز رستوران گردان برج میلاد بسیاری از رستورانهای معروف تهران به صورت سلفسرویس ارایه خدمات میدهند و البته انواع کباب پای ثابت این سلفسرویسهاست با این حال آنها ورودیهای بالایی دریافت میکنند؛ بهعنوان مثال رستوران اردک آبی در تجریش که اکثر مشتریانش از شمیرانات و به قولی بالاشهریها هستند، بیش از 100هزار تومان ورودی دریافت میکند و تا چندی پیش رضایت نسبی مشتریان را به خود جلب کرده بود و اما حالا برخی از مشتریانش میگویند غذاها کیفیت قبلی را ندارد و آنها رضایت قبلی را ندارند یا همان برج میلاد که ورودی شامَش از 200هزار تومان به بالاست، نتوانسته رضایت مشتریان را به دست آورد و گرانی مزید بر علت شده تا مشتریان را از رفتن به چنین رستورانهای لاکچری
منصرف کند.
مقاومت شیشلیک مشهد مقابل گرانی
حتما شیشلیکهای معروف مشهد به گوشتان خورده است و جالب است که بدانید مشهدیها برای حفظ مشتری راهکار دیگری در پیش گرفتهاند و تلاش کردهاند تا آنجا که میتوانند قیمت کبابهایشان را با کمترین درصد ممکن بالا ببرند.
کافی است منوی رستورانهای مشهد را جستوجو کنید تا با انواع و اقسام کبابهایی مواجه شوید که حداکثر قیمتشان به 80 تا 90هزار تومان میرسد. برای مثال، رستوران پسران کریم یکی از معروفترین رستورانهای مشهد که مشتریان زیادی را به خود اختصاص داده است، آنچنان افزایش قیمتی نداشته است؛ به طوری که در سال 96 هر پرس شیشلیک در این رستوران 65هزار تومان بود و حالا به 80هزار تومان رسیده است یا چلو ماهیچه که بیش از 90هزار تومان در این رستوران قیمت ندارد. این در حالی است که اگر همین غذا را در رستورانهای معروف تهران سفارش دهید، باید بین 110 تا 130هزار تومان پول بدهید؛ به عبارتی یک کارگر ساده با حقوق مصوب یکمیلیون و 500هزار تومان و با قیمت هر پرس چلوکباب 40 هزار تومان حداکثر میتواند 30 تا 35 وعده چلوکباب بخورد. به عبارتی او اگر تمام مخارج زندگیاش را نادیده بگیرد، میتواند تقریبا هر روز یک پرس چلوکباب بخورد!
70درصد چلوکبابیها تغییر کاربری دادند
علیاکبر نریمانی، رئیس اتحادیه چلوکباب و خورشت به «شهروند» میگوید: «در اتحادیه هزار عضو وجود دارد که از این تعداد 70درصد تغییر کاربری دادهاند و یا تعطیل شدهاند. »
او توضیح میدهد: «بخش قابل توجهی از چلوکبابیهایی که تغییر کاربری دادهاند، تبدیل به رستورانهایی با غذای بیرونبر شدهاند؛ زیرا غذاهای بیرونبر نیاز به خدمات کمتری دارند و هزینههای جاری چلوکبابیها را بین 20 تا 25درصد کاهش میدهد. او به «شهروند» میگوید: «افزایش قیمت گوشت در سال 97 مشتریان چلوکبابیها را حدود 30درصد ریزش داده است؛ چرا که مردم توان خرید خود را از دست دادهاند.»
اما قیمتها چطور محاسبه میشوند قیمتهایی که منطقه به منطقه با یکدیگر تفاوت دارد. نریمانی در این زمینه توضیح میدهد: «قیمتگذاریها با یکدیگر متفاوت است؛ بهعنوان مثال اگر فیله راسته گوسفند باشد هر کیلو گرم آن 150هزار تومان قیمت دارد. ما قیمت مواد اولیه مانند گوشت، قیمت برنج و خدمات و.... به علاوه منطقهای که چلوکبابی در آن قرار دارد و کیفیت کباب ارایه شده، همه و همه فاکتورهایی است که براساس آن قیمت را محاسبه میکنیم و سپس نرخگذاری از طرف اتحادیه صورت میگیرد؛ چرا که در چلوکبابیها 50 نوع خدمات ارایه میشود و تک تک این خدمات باید بر روی آن محاسبه شود. به جز این باید در نظر داشت که چلوکبابیها رزومه خاصی دارند و بهطور جداگانهای و بنا بر مبناهای خود قیمتگذاری
انجام میشود.
جالب است که بدانید براساس نرخهای مصوب اتحادیه رستورانهای درجه یک حداکثر قیمتی که میتوانند برای یک پرس چلوکباب بگیرند، 35هزار و 500 تومان است و یک سیخ کباب معمولی 4500 تومان قیمت خورده است!