۱۴۰۰ نماینده از کشورهای مختلف در ژنو گردهم آمدند و به توافقی در زمینه کنترل صادرات پسماندهای پلاستیکی دست یافتند که مکانیزمی جهانی و قانونی در مدیریت پسماندهای پلاستیکی است.
روز جمعه سازمان ملل اعلام کرد که تقریبا همه کشورهای جهان به توافق رسیدهاند که انتقال مواد پلاستیکی زائدی که به سختی تجزیه میشوند را به کشورهای فقیر، محدود کنند. هدف از طرح تازه سازمان ملل، قانونی و الزامی کردن کنوانسیونی عنوان شده است که پیشتر برای کنترل و مدیریت زبالههای خطرناک ازجمله پسماندهای پلاستیکی، تصویب شده بود.
به گزارش روزنامه گاردین، کشورهای صادرکننده زباله ازجمله آمریکا و کانادا، حالا باید رضایت کشورهایی را که قرار است پذیرای زبالهها باشند، بگیرند. تاکنون آمریکا و سایر کشورها میتوانستند زبالههای پلاستیکی باکیفیت پایین خود را به بخشهای خصوصی کشورهای درحال توسعه بفرستند، بدون آنکه از دولتهای آنها اجازه بگیرند.
از زمانی که چین، اجازه ورود زبالههای پلاستیکی را به آمریکا نمیدهد، فعالان میگویند که حجم زیادی از زباله در کشورهای در حال توسعه بهوجود آمده است. اتحاد جهانی جایگزینی مواد سوختنی (Gaia) که از این توافق حمایت کرده، گفته است که آنها روستاهایی در اندونزی، تایلند و مالزی را یافتهاند که در یکسال گذشته به آشغالدانی بزرگی تبدیل شدهاند.
کلر آرکین، سخنگوی اتحاد جهانی جایگزینی مواد سوختنی گفته است: «ما متوجه شدیم در این روستاها که پیش از این جوامع کشاورزی بودهاند، فقط زبالههای آمریکا به آنجا ریخته است.»
حالا با طرح جدید سازمان ملل، گرفتن مجوز از کشور واردکننده زباله پلاستیکی را الزامی میکند. ایالات متحده تنها کشوری بود که به این طرح انتقاد داشته است.
مشاور علمی شبکه بینالمللی حذف آلایندههای آلی دیرپا (IPEN) گفته است: «از سالهای گذشته کشورهای توسعه یافتهای از قبیل آمریکا و کانادا پسماندهای پلاستیکی خود را به منظور بازیافت به کشورهای آسیایی صادر کردهاند. هرچند، بیشتر زبالههای ترکیب شده آلوده، قابل بازیافت نبوده و به همین دلیل سوزانده یا در اقیانوسها رها شدند.»
آلودگی پسماندهای پلاستیکی به بحرانی جدی تبدیل شده و اکنون حدود ۱۰۰میلیون تن پلاستیک در اقیانوسها یافت میشود. آمارها حکایت از آن دارد که سالانه حدود 8میلیون تن پلاستیک سر از آبهای اقیانوسها درمیآورد.
بقایای عظیم این زبالهها در اقیانوسها، باعث آلودگی آبها و به خطر افتادن زندگی آبزیان را در پی داشته است.
رولف پایت، عضو برنامه محیطزیست سازمان ملل این توافق را توافقی تاریخی خوانده که به امضای 187 کشور در شهر ژنو در سوییس رسیده است. به گفته او، از این پس، زبالههای کشورهای مختلف از زمانی که از مرزهای آنها خارج میشود تا به جایی که میرسند، دیدبانی میشوند.
حامیان این طرح میگویند که این توافق، تجارت جهانی زبالهها را شفافتر میکند و همچنین باعث حفاظت از انسانها و محیط زیست میشود.
اخیرا تصویرهایی به سرعت در فضای مجازی پخش شد که در آن والهای مردهای در سواحل اقیانوسها افتاده بودند که شکمهایشان پر از زبالههای پلاستیکی بود. این مسأله نگرانیهای زیادی را نسبت به زبالههای پلاستیکی و آلودگی پلاستیکی در جهان ایجاد کرده است.
گرچه حدود یکسال طول میکشد که این توافق، به حالت اجرایی دربیاید، اما فون هرناندز، هماهنگکننده سازمان «رهایی از پلاستیک» میگوید که این طرح، «قدم مثبتی برای مقابله با آلودگی پلاستیکی است؛ خصوصا آنهایی که از کشورهای ثروتمند میآیند.»