آیت وکیلیان| نوروز سال 1398 به جهت بروز و ظهور حادثهای چون سیل و خرابیها و تلفات جانی و انسانی که به بار آورد و اذهان عمومی را جریحهدار کرد، در تاریخ ایران بهعنوان واقعهای تلخ ماندگار خواهد بود. در چند سال اخیر و به دنبال حوادثی که بروز و ظهور پیدا کرده، مردم و وجدانهای بیدار جامعه در زمان وقوع بحران، نقش و عملکرد سازمانها، نهادها و دستگاههایی که در راستای بحرانزدایی از چنین حوادثی مدخلیت دارند و مهمتر از همه افراد و مدیران مسئول این سازمانها را زیر ذرهبین قرار داده و هر کوتاهی را به انتقادهای تند گرفته و نواختهاند و هر تلاش و مسئولیت پذیری را ستودهاند. درسال جاری و به دنبال وقوع سیل ویرانگر در چند استان کشور، برخی شنیدهها و حکایتها خبر از حضور و تلاش کمرنگ سخنگوی ستاد مدیریت بحران داشته است. «بهنام سعیدی» بهعنوان سخنگوی این سازمان در گفتوگو با «شهروند» به حاشیهها و مسائل به وجود آمده در این راستا پاسخ داده و شخص خود را از هر گونه اتهامی که به نوعی در راستای حضور ضعیف و عدم پاسخگویی در زمان وقوع این حادثه بوده، مبری دانسته است. این گفتوگو از نظر میگذرد.
به عنوان سخنگوی ستاد مدیریت بحران، سازوکار این سازمان و هماهنگیهای به عمل آمده را با سایر نهادها و سازمانهایی که در راستای بحرانزدایی وارد کار میشوند، چگونه میبینید؟
برنامهریزی براساس ساختار مدیریت بحران کشور توسط رئیسجمهوری (رئیس شورایعالی مدیریت بحران کشور) و وزیر کشور (قائم مقام و رئیس سازمان و همچنین بهعنوان دبیر مدیریت بحران کشور) مدیریت میشود و هماهنگیهای صورت گرفته در این راستا ذیل رئیس شورای هماهنگی مدیریت بحران کشور است. تحلیل این سازوکار در سطح کشور به این صورت است که مدیریت بحران در سطح استانی برعهده استاندار و در سطح شهرستان برعهده فرماندار است. تمامی دستگاههای تحت امر این مدیران موظف به فعالیت و خدمات در زمان وقوع بحران هستند. هر کدام از این نهادها که به نوعی رسالت بحرانزدایی دارند، دارای 14 کارگروه تخصصی هستند و هر کدام وظایف خاص خود را انجام میدهند. نهادهای مربوطه تحت مدیریت فرماندهی ستاد مدیریت بحران کشور عمل میکنند. ناگفته نماند که عملیاتهای تخصصی در چارچوب قانون و ساختار موجود که وظایف کاملا مشخصی دارند، وظایف خود را براساس تخصصی که دارند، انجام میدهند. در صورت نیاز، پشتیبانی و کمک سایر دستگاهها با دستور فرماندهی واحد و براساس تخصص آنها تأمین میشود.
زمانی که سیل در سطح کشور به سطحی بحرانی رسید و برخی از استانهای کشور را به نوعی زمینگیر کرد، ماهیت و مضمون گمانهزنیها و اظهارنظرهای رسانهها و اذهان عمومی ـ چه به صورت شفاهی و چه به صورت مکتوب ـ به این سمت رفت که «سخنگوی سازمان مدیریت بحران» به عنوان حلقه ارتباطی و هماهنگکننده بین این سازمان و سایر نهادهایی که درگیر بحران سیل بودند، حضور کمرنگی داشته و در جایگاه و نقش محوله خود کوتاهی میکند. این انتقاد را میپذیرید؟
ابتدا باید بگویم که بیشتر رسانههای داخلی در پوشش اخبار داخلی و هر آنچه مربوط به سیل بود، نقش مثبتی در انتشار این اخبار داشتند. در ادامه سخنگوی سازمان مدیریت بحران نیز از طریق رسانه ملی و سایر رسانهها در پوشش و انتشار اخبار مربوط به وقوع این بحران دریغ نکرده است. برای اثبات این مسأله باید بگویم که کارگروه مستقر در ستاد مدیریت بحران که رسالتش اطلاع رسانی از وضع کشور در زمان وقع سیل بوده تا دیروز بیش از 514 ساعت پوشش اخبار لحظهای داشته که این میزان از تلاش در راستای آگاهیرسانی به عرصه عمومی و جامعه صورت گرفته است. در میان این رسانهها، باشگاه خبرنگاران جوان و صداوسیما (تمامی حوزههای خبری و شبکهای این سازمان) و سایر رسانههای مکتوب و خبرگزاریها و ... در کار انتشار و اطلاعرسانی بوده و نقش پررنگی در میزان آگاهی به مردم و همچنین پیشگیری از تکرار فجایع به وجود آمده در نقاط سیلخیز داشتند. در این میان، سخنگوی سازمان مدیریت بحران ـ که حقیر باشم ـ رئیس سازمان و برخی دیگر از مدیران رده بالای این سازمان کار انتشار اخبار را برعهده داشتند.
به عنوان سخنگوی سازمان مدیریت بحران سهم خودتان از انتشار اخبار مربوط به سیل و همه تلاشهایی که در این راستا صورت گرفته است را در چه حدودی تعیین میکنید؟ آیا توانسته وجدان خودتان را راضی کند؟
از ابتدای بحران به وجود آمده، حقیر بهعنوان سخنگوی سازمان در تمامی نقاطی که این حادثه بروز پیدا کرد حضور فیزیکی داشته و در این راستا به کار انتشار اخبار نیز پرداختهام. اطلاعرسانی بنده در مورد سیل بهطور مستمر از طریق رسانههایی چون شبکه خبر، شبکههای یک و دو سه و پنج و کانالهای مختلف رادیویی و برخی خبرگزاریهای رسمی داخلی صورت گرفته است. در طول این مدت هیچ خبرنگاری نبوده که درصدد اطلاع و آگاهی از وقوع این حوادث بوده و تماس گرفته باشد و ما به او پاسخی نداده باشیم. همه این فعالیتهایی که گفتم به صورت شبانهروزی صورت گرفته است. انتشار اخبار به صورت لحظهای، مستند، موثق، دقیق و در کوتاهترین زمان ممکن صورت گرفته است.