جلسه مجلس سنای آمریکا با موضوع بررسی اعمال تحریمهای جدید علیه ایران روز شنبه برگزار شد و سناتورها در این جلسه نتوانستند به نقطه مشترکی درخصوص موضوع مورد بحث برسند. این جلسه درحالی برگزار شد که کاخسفید و وزارت امور خارجه آمریکا صراحتا مخالفت خود را با اعمال تحریمهای جدید علیه ایران اعلام کرده بودند. پیش از این نیز اعلام شده بود که رئیسجمهوری آمریکا، هر تحریم جدیدی که علیه ایران در خلال مذاکرات هستهای تصویب شود را وتو خواهد کرد.
در جلسه اخیر سنا، حتی میان اعضای جنگطلب سنا نیز اختلافاتی بروز کرد. در این جلسه دیوید آلبرایت رئیس موسسه علوم و امنیت بینالملل، گری سیمور رئیس گروه جنگطلب اتحاد علیه ایران هستهای و مایکل دوران، عضو ارشد موسسه هادسون، نگرانیهایشان درباره تمدید مذاکرات تا ماه مارس و حمایت از افزایش تحریمها در صورتی که مذاکرهکنندگان نتوانند تا مهلت جدید به توافق دست پیدا کنند را اعلام کردند.
به گزارش دیپلماسی ایرانی، بحثها در ساعت دوم جلسه به جریان افتاد، یعنی زمانی که رئیس کمیته روابط خارجی، سناتور رابرت منندز (دموکرات از نیوجرسی) بحثی را مطرح کرد که براساس آن اگر تا پایان ماه مارس میان ایران و گروه1+5 توافقی صورت نگیرد، تحریمها به صورت خودکار اعمال خواهند شد. وی در این رابطه گفت: «چنین اقدامی آنها را متوجه میکند که این مسأله عواقب دست نیافتن به توافقی است که مورد حمایت جامعه بینالمللی باشد. همچنین این پیام را به آنها میدهد که این مذاکرات بیپایان نیست.»
گری سیمور، مشاور سابق خلع سلاح کاخسفید به سرعت درباره تحریم پیشنهادی منندز موضع گرفت. وی دراینباره گفت: «نگرانی من این است که برخی در ایران ممکن است از چنین لایحهای استقبال کنند، به خاطر اینکه آنها به خوبی میتوانند محاسبه کنند که فشاری که روی گروه 1+5 برای دادن امتیاز بیشتر وجود دارد و دستیابی به توافقی که مانع از برداشتن تحریمهای قبلی شود، میتواند منجر به بازگشت به وضع قبلی شود.»
دیوید آلبرایت هم در موضع مشابهی هشدار داد که چنین لایحهای درحقیقت منجر به توسعه برنامه هستهای ایران میشود. وی گفت: «افزایش تحریمها، همانند قرار دادن تفنگ روی سر ایرانیهاست که منجر به پیشرفت آنها در برنامه هستهای میشود.» در این جلسه همچنین از تلاش شکستخورده سناتور لیندسی گراهام (جمهوریخواه از کارولینایجنوبی) و سناتور باب کورکر (جمهوریخواه از تنسی) مبنی بر اعمال خودکار تحریمهای جدید در صورت عدمدستیابی به توافق تا مهلت نوامبر، ابراز نگرانی شد. آلبرایت هشدار داد: «این حقیقت که کنگره در توافق موقت سهمی ایفا نکرد، عاملی به شدت نابودکننده بود. من فکر میکنم مهم است که دولت برای تلاشی منسجم با کنگره همکاری کند.» سیمور که در ابتدای این جلسه هشدار داده بود حملات کنگره علیه اقدامات دیپلماتیک کاخسفید منجر به فرستادن پیامی اشتباه به متحدین بینالمللی ما میشود، در ادامه گفت: «من فکر میکنم دولت باید درباره پذیرش چنین لایحهای که میان آنها اختلاف وجود دارد و کاخسفید به گونهای دیگر درباره توافق فکر میکند و کنگره موضوعاتی را بهعنوان عناصر اساسی یک توافق معرفی میکند، بیمیل باشد.»
منندز به وضوح از اینکه جلسه استماع در راضی کردن کارشناسان برای اعمال تحریمهای جدید شکست خورد، ترسیده بود و تلاش برای محدود کردن شرایط قابل قبول برای توافق جامع هستهای با ایران به جلسهای دیگر موکول شد. با این حال جنگطلبان سنا نیازی به حلقآویز کردن خود ندارند، چون نیروی کمکی در راه است. سال آینده تام کاتن (جمهوریخواه از آرکانزاس) که مورد حمایت شاخه نئومحافظهکار حزب جمهوریخواه است به مجلس سنا میپیوندد. سناتور منتخب تام کاتن روز گذشته مشخص کرد که به هیچوجه قصد حمایت از توافق بینالمللی بر سر برنامه هستهای ایران را ندارد. وی به خبرنگاران گفت: «من امیدوارم که نقش کنگره منجر به پایان یافتن این مذاکرات شود. ایران هر چیزی که میخواسته به دست آورده است، ما میخواهیم چه چیزی در توافق نهایی به دست بیاوریم؟» در ماه سپتامبر نیویورکر فاش کرد که نماینده اریک کنتر (جمهوریخواه از ویرجینیا) چگونه با حمایت آیپک میخواست در اواخر سال 2013، لایحهای برای نابودی توافق موقت با ایران طراحی کند. کنتر درنهایت عقبنشینی کرد، اما به نظر میرسد کنگره آینده به دنبال این اقدام است.
جو بایدن: اکنون زمان مناسبی برای تحریم ایران نیست
از سوی دیگر روز گذشته معاون رئیسجمهوری آمریکا با دفاع از تصمیم باراک اوباما برای تمدید مذاکرات هستهای مخالفت خود را با اعمال تحریمهای جدید علیه ایران اعلام کرد. جو بایدن در سخنرانی در نشست سالانه مجمع سابان در حضور مقامات دولتی رژیم صهیونیستی و قانونگذاران آمریکا از تصمیم باراک اوباما برای تمدید مذاکرات هستهای ایران و 1+5 دفاع کردند. به نوشته روزنامه هافینگتنپست، جوبایدن دراینباره گفت: تصمیم ما برای تمدید برنامه اقدام مشترک نشان میدهد که ما به مذاکرات ادامه میدهیم تا به یک توافق خوب به گونهای که موجب برآورده شدن خواستههایمان شود، دست پیدا کنیم. وی همچنین به قانونگذاران کنگره آمریکا درخصوص تهدیدهایشان برای اعمال تحریمهای جدید علیه ایران هشدار داد و گفت: من میدانم برخی در کنگره معتقدند که اکنون زمان تحریمهای جدید است اما تأکید میکنم که اکنون زمان مناسب برای این کار نیست. اکنون با توجه به اینکه هنوز شانس دستیابی به موفقیت وجود دارد زمان آن نیست که خطر شکست را بپذیریم. جوبایدن که برای اولینبار در مجمع سابان سخنرانی میکرد از رژیم صهیونیستی خواست تا درخصوص ایران به آمریکا اعتماد کند.