سهیلا روزبان- شهروند| امسال نوروز 18میلیون نفر ایرانی به سفر رفته‌اند. گرچه پیش‌بینی می‌شد گرانی‌ها آمار سفرهای نوروزی را پایین بیاورد، اما مسئولان سازمان میراث‌فرهنگی می‌گویند میزان سفرهای نوروزی امسال حدود 22درصد بیشتر شده است. حالا بماند که خیلی‌ها آمار سازمان میراث‌فرهنگی را چندان دقیق نمی‌دانند، اما آژانس‌های مسافرتی تهران از بازار شدیدا کساد سفرهای خارجی می‌گویند و اکبر غمخوار، عضو جامعه تورگردانان ایران به «شهروند» می‌گوید که مسافران ایرانی اروپا تقریبا تعدادشان به نصف رسیده و ایرانی‌ها بیشتر، کشورهای همسایه را برای تعطیلات نوروزی‌شان انتخاب کردند.
از آن طرف حرمت‌الله رفیعی، رئیس انجمن آژانس‌های مسافرتی ایران به «شهروند» می‌گوید که سیل حدود یک‌چهارم تورهای نوروزی را کنسل کرد و زیان سنگینی به آژانس‌های مسافرتی رساند. جالب است بدانید امسال سیل و بارندگی مانع از اقامت بسیاری از مسافران در چادر شد و بازار هتل و خانه‌های اجاره‌ای حسابی داغ بود.
18میلیون ایرانی مسافرت نوروزی رفتند
با وجود تمام پیش‌بینی‌ها تعداد سفرهای نوروزی امسال بیشتر شد. آن‌گونه که آمارها نشان می‌دهد روزهای نخست تعطیلات نوروز امسال با 22 و 23درصد رشد نسبت به سال گذشته آغاز شد، اما با اتفاقاتی که افتاد و شرایط بد آب‌وهوا این رقم در روزهای بعدی کاهش پیدا کرد. با این وجود ولی تیموری، معاون گردشگری و رئیس ستاد مرکزی هماهنگی خدمات سفر سازمان میراث‌فرهنگی گفته است: «تا 14 فروردین، 74میلیون و 300 اقامت شبانه ثبت شده است، به‌طور میانگین می‌توان گفت 18میلیون نفر در طول نوروز سفر کرده‌اند، با همه شرایط آب‌وهوایی و شرایط جوی، 6درصد افزایش در اقامت را نسبت به سال گذشته داشته‌ایم.»
مازندران و خراسان رکوددار مسافرت‌های نوروزی
مازندران همچنان در صدر فهرست سفرهای گردشگران داخلی قرار دارد. براساس آخرین آماری که ستاد خدمات سفر مازندران اعلام کرده تا 14 فروردین امسال 15میلیون و 846هزار و 174 نفر در این استان اقامت داشته‌اند. بعد از آن می‌توان خراسان‌رضوی را مسافرپذیرترین استان کشور دانست. آمارها نشان می‌دهد که از 25 اسفند پارسال تا 13 فروردین ماه جاری 12میلیون و 753هزار و 159 نفر وارد استان خراسان‌رضوی شدند، اصفهان، یزد، قشم و کیش در رتبه‌های بعدی قرار دارند.
کاهش مسافران مشهد
هرچند خراسان‌رضوی را دومین قطب سیاحتی - زیارتی داخلی در نوروز امسال می‌توان دانست، اما آمارها از کاهش 4.5درصدی تعداد سفرها به این استان خبر می‌دهد. مهدی فروزان، سخنگوی ستاد خدمات سفر خراسان‌رضوی درباره تعداد زائران و مسافران مشهد هم می‌گوید: «در مدت یاد شده 7میلیون و 805هزار و 714 نفر وارد این کلانشهر شدند که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 1.8درصد کاهش دارد.»
اقامت مسافران نوروزی طولانی‌تر شد
سیل خرج مسافران نوروزی را بالا برد و بازار هتلداران را داغ کرد. اکبر غمخوار، عضو جامعه تورگردانان ایران به «شهروند» می‌گوید امسال مسافران نوروزی مدت اقامت‌شان را در شهرهای میزبان افزایش دادند و رفت‌وآمد در جاده‌ها بشدت کم شد و تعداد سفرهای بین‌شهری به حداقل رسید.
او می‌گوید: «به دلیل بارندگی‌ها امسال خبری از چادرزدن در کنار خیابان‌ها نبود و تعداد مسافرهایی که در هتل‌ها و مسافرخانه‌ها اقامت می‌کردند، نسبت به سال‌های گذشته بیشتر شد و همین مسأله بازار هتلداران را حسابی رونق بخشید.» هرچند همین مسأله بازار هتل‌ها و مسافرخانه‌های کشور را داغ کرد، اما این فعال گردشگری معتقد است که هزینه اقامت در هتل‌ها امسال تغییر زیادی نکرده است.
25درصد تورها کنسل شد
به دلیل شرایط نامساعد جوی بسیاری از مردم تورهای خود را کنسل کردند. حرمت‌الله رفیعی، رئیس انجمن دفاتر مسافرت‌های هوایی دراین‌باره به «شهروند» می‌گوید: «10الی 25درصد کسانی که در تورهای نوروزی ثبت‌نام کرده بودند، از تصمیم خود انصراف دادند. همین مسأله زیان سنگینی به دفاتر مسافرتی وارد کرده است. با این وجود دفاتر مسافرتی موظف هستند تمامی هزینه‌های پرداختی توسط گردشگرهای داخلی را مسترد کنند، در غیر این صورت با متخلفان برخورد می‌شود.»
بازار کساد تورهای خارجی
بازار تورهای خارجی امسال حسابی کساد بود. امسال نوروز مسافران ایرانی کشورهای اروپایی به نصف رسیدند و ایرانی‌های زیادی به کشورهای همسایه بسنده کردند. این موضوع درحالی رخ می‌دهد که در مجموع سفر خارجی ایرانی‌ها 32درصد کاهش داشته است. بر اساس آماری که ستاد مرکزی هماهنگی خدمات سفر سازمان میراث‌فرهنگی اعلام کرده است، امسال تنها 377هزار نفر به خارج از کشور سفر کرده‌اند که نسبت به سال گذشته 32درصد کاهش را نشان می‌دهد. کاهشی که ریشه آن را در گرانی دلار می‌توان جست‌وجو کرد. اکبر غمخوار، عضو هیأت مدیره جامعه تورگردانان کشور دراین‌باره می‌گوید: «تعداد مسافران کشورهای اروپایی در نوروز امسال نسبت به سال‌های گذشته بیش از 50درصد کاهش را تجربه کرد و بیشتر ایرانی‌ها کشورهای همسایه را برای گذراندن تعطیلات خود انتخاب کردند. آمارها نشان می‌دهد ترکیه، گرجستان و امارات بیشترین سهم از مسافرت‌های خارجی ایرانی‌ها را به خود اختصاص دادند و از تورهای ایتالیا و اسپانیا هم در بین کشورهای اروپایی استقبال بیشتری شد.»
هزینه سفر خارجی حدود 3 برابر شد
اکبر غمخوار، عضو جامعه تورگردانان ایران می‌گوید: «در سال گذشته هزینه یک تور با امکانات متوسط به روسیه حدود 5میلیون تومان بود، اما امسال حداقل هزینه‌ای که هر نفر برای سفر به این کشور پرداخت می‌کرد، 12میلیون تومان بود. تنها هزینه تور یک خانواده 4 نفره حدود 50میلیون تومان تمام می‌شد و اگر قرار بود هزینه‌های دیگر سفر را به آن اضافه کنیم، یک سفر اروپایی برای یک خانواده 4 نفره دست‌کم 100میلیون تومان خرج روی دست مسافرهای کشورهای اروپایی می‌گذاشت.
البته هزینه سفر به کشورهای همسایه هم خیلی ارزان نبود. در ایام نوروز اگر می‌خواستید با یک تور به مدت 5 شب در یک هتل 5ستاره استانبول اقامت کنید، حدود 9میلیون تومان باید هزینه می‌کردید. این درحالی است که هزینه سفر به این شهر در سال‌های گذشته چیزی حدود 5میلیون تومان خرج روی دست شما می‌گذاشت. همچنین هزینه یک سفر به آنتالیا با ایرلاین SunExpress به اضافه 6 شب اقامت در یک هتل 5ستاره حدود 10میلیون تومان برای ایرانی‌هایی که می‌خواستند نوروز 98 را در یک کشور دیگر سر کنند، آب می‌خورد.
سفر داخلی هم گران شد
اما سفرهای داخلی هم دست‌کمی از سفرهای خارجی نداشتند. یکی از بهترین مقاصد گردشگری در نوروز را می‌توان جزیره کیش دانست. ساده‌ترین و البته بهترین راه رسیدن به کیش این است که به فرودگاه مهرآباد بروید، سوار هواپیما شوید و حدود یک‌ساعت‌ونیم بعد در فرودگاه کیش پیاده شوید. بلیت هواپیمای تهران به کیش قیمت‌های متفاوتی دارد و با توجه به این‌که چه فصلی از سال باشد و از کدام شرکت هواپیمایی بلیت بخرید، بالا و پایین می‌شود. با وجود این‌که سازمان هواپیمایی قیمت بلیت هواپیما به کیش را حدود 400هزار تومان اعلام کرده، ارزان‌ترین بلیتی که در تعطیلات نوروز برای سفر به این جزیره می‌توانید بخرید 600هزار تومان است. حالا اگر بهای بلیت هواپیما را حدود 600هزار تومان (رفت و برگشت حدود یک‌میلیون و 200هزار تومان) و هزینه هر شب اقامت در هتل را برای فرد به‌طور متوسط 800هزار تومان در نظر بگیریم، هزینه سفر یک خانواده 3 نفره به جزیره زیبا دست‌کم حدود 6میلیون تومان تمام می‌شود. البته اگر قرار باشد هزینه خورد و خوراک و بازدید از اماکن تاریخی و تفریحی را هم به این رقم اضافه کنید، برای یک سفر 3 روزه دست‌کم باید 7میلیون تومان کنار می‌گذاشتید. البته باید توجه داشت که هزینه یک شب اقامت در برخی از هتل‌های این جزیره به حدود یک‌میلیون و 200هزار تومان و بهای بلیت هواپیما به حدود یک‌میلیون تومان هم رسیده بود. با این وجود سخنگوی سازمان هواپیمایی می‌گوید: «تعداد پروازها به کیش نوروز امسال نسبت به پارسال 5درصد و تعداد مسافرهای هوایی حدود 8درصد بیشتر شده است.»
البته اگر چنین بودجه‌ای ندارید، سفر کردن به این جزیره کمی برای شما سخت‌تر خواهد شد. اگر بخواهید زمینی سفر کنید، ابتدا به بندرعباس و از آن‌جا به بندر چارک بروید. فاصله بندرعباس تا بندر چارک حدود ۲۹۰ کیلومتر و فاصله دریایی چارک تا کیش حدود دوو‌نیم ساعت است. اما آن‌چه بعد از این همه سختی به دست خواهید آورد، حمل خودرو با لندینگ کرافت و استفاده از خودروی شخصی در کیش است. هزینه انتقال خودروی شما از چارک به کیش ۱۷۵هزار تومان و از کیش به چارک ۱۶۵هزار تومان است، ۲۰هزار تومان هم عوارض ورود خودرو به کیش را می‌پردازید.
تورهای نوروزی مسافران ترکیه به ایران
مسافران خارجی ایران 16درصد بیشتر شدند. کاهش حدود 70درصدی ارزش ریال، سفر به ایران را بسیار ارزان کرده است و حالا خارجی‌های زیادتری در نوروز به ایران سفر کرده‌اند. البته سهم گردشگران زیارتی ایران و توریست‌هایی که پول کمتری در ایران خرج می‌کنند در این میان قابل توجه است و آژانس‌های مسافرتی می‌گویند عراقی‌های زیادی به ایران سفر کرده‌اند و البته روزنامه حریت ترکیه هم نوشته است در آستانه نوروز آژانس‌های گردشگری ترکیه بیشتر از گذشته تور ایران را در برنامه‌شان گنجانده‌اند. گزارش جامعه تورگردانان ایران نشان می‌دهد که در نوروز امسال تعداد توریست‌ها به عدد 183هزار و 280 نفر رسید که نسبت به مدت مشابه پارسال رشد 16.71درصدی را نشان می‌دهد.
ریزش مسافران هواپیما
از 25 اسفند سال گذشته تا 14 فروردین، نزدیک به 3میلیون و 177هزار نفر هواپیما را برای انجام سفرهای نوروزی خود انتخاب کردند. اما تعداد کسانی که امسال سر کیسه را شل کرده و حاضر به سفر با هواپیما شده‌اند نسبت به سال‌های گذشته کمتر شده است. به‌عنوان مثال تعداد زائران و مسافرانی که از طریق فرودگاه‌ها وارد استان خراسان‌رضوی شده‌اند نسبت به پارسال 19.5درصد کاهش را نشان می‌دهد. سخنگوی سازمان هواپیمایی دراین‌باره به «شهروند» می‌گوید: «در این مدت؛ فرودگاه مهرآباد با اعزام و پذیرش بیش از 760هزار مسافر و میزبانی نشست و برخاست 6هزار و 258 پرواز، بیشترین مسافر نوروزی را جابه‌جا کرد. پس از مهرآباد، فرودگاه امام‌خمینی(ره) با میزبانی نشست و برخاست 2هزار و 809 پرواز، حدود 456هزار مسافر را به مقاصد خارج از کشور اعزام و پذیرش کرد و در رتبه دوم قرار گرفت. فرودگاه مشهد با اعزام و پذیرش بیش از 403هزار مسافر در مقاصد داخلی و خارجی و میزبانی نشست و برخاست 2هزار و 768 پرواز در جایگاه سوم، فرودگاه شیراز با اعزام و پذیرش بیش از 163هزار مسافر و میزبانی یک‌هزارو 517 پرواز، در جایگاه چهارم و فرودگاه اصفهان با اعزام و پذیرش حدود 103هزار مسافر در قالب 925 پرواز، در جایگاه پنجم قرار گرفتند.