شهروند| دولت یازدهم با نگاهی جدی و دلسوزانه نسبت به هنر پای در عرصه سیاست گذاشت و توانست اندکی «امید» را به میان هنرمندانی که مدتها بود از ادامه فعالیتشان دلسرد شده بودند، بازگرداند، البته مشکلات اقتصادی کشور همچنان به راه است، نه تغییری در کاهش شدید قیمت نفت ایجاد شده و نه نتیجهای از مذاکرات 1+5 و کم شدن تحریمها. برای همین نمیتوان انتظار داشت آنطور که هنرمندان و دلسوزان عرصه هنر علاقهمند به داشتن بودجه ایدهآل برای رفع مشکلات این حوزهها هستند، دولت بتواند بودجهای اختصاص دهد. بودجهای که دولت یازدهم برای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سال 94 پیشبینی کرده تنها 20درصد افزایش داشته است، با توجه به بودجه فعلی به نظر میرسد ورود بخش خصوصی به عرصه هنر، حمایت شرکتها، سازمانها و نهادهایی که با فعالیت هنری از معافیت مالیاتی برخوردار خواهند شد و مشارکت مردمی راهحلهای بعدی هستند که اهالی هنر باید برای جبران کمبود بودجه به دنبال آن باشند و آن را امتحان کنند.
حجتالاسلام حسن روحانی، رئیسجمهوری صبح دیروز، یکشنبه 16آذرماه طبق وعده قبلی بودجه پیشنهادی سال 94 را تقدیم مجلس کرد تا مورد تأیید قرار بگیرد و در این لایحه بودجه پیشنهادی دولت برای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی 769میلیارد تومان بود که با توجه به بودجهی 623 میلیاردتومانی سال قبل، رشد نسبی کمی داشته است.
افزایش 6میلیاردی بودجه سینما
به همین صورت بودجه پیشنهادی دولت برای حمایت از سازمان سینمایی تنها 6میلیارد تومان نسبت به سال گذشته افزایش یافته و 106میلیاردتومان اعلام شده است. این رقم در حالی اعلام شد که از سال گذشته تاکنون حجتالله ایوبی بسیار بر کوچک شدن سازمان سینمایی تأکید داشته و بارها اعلام کرده بهتر است برخی از جشنوارهها که کاربرد یا تأثیر زیادی ندارند حذف شوند. هرچند بعضی از سینماگران هم سال گذشته از کمبود بودجه برای تولید فیلم گلهمند بودند و بنیاد سینمایی فارابی بهعنوان یکی از سازمانهای حمایتی سینمای ایران، بهدلیل افزایش هزینههای تولید فیلم تعداد تولیدات خود را کاهش داده است؛ اما بسیاری از هنرمندان دلسوز هم بودند که در گفتوگوهای متعدد اعلام داشتند، بهتر است سینمای ایران مستقل شود و ورود بخش خصوصی به این عرصه، رفع مشکلات اکران فیلمها و حل مسائل قانون کپیرایت برای آثار سینمایی موجب شود چرخ سینما را بهعنوان یک صنعت بچرخاند.
جنجال بر سر بودجه هنرهای نمایشی
در این میان بودجه هنرهای نمایشی بیش از همه با جنجال روبهرو شده، چرا که حسین طاهری، مدیرکل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پیش از این اعلام کرده بود؛ «بودجه 60میلیارد تومانی را در قالب طرحهای مستمر و جدید به معاونت هنری ارایه دادهایم. امیدواریم با توجه ویژهای که از سوی آقای جنتی وزیر محترم و همچنین آقای مرادخانی معاون محترم امور هنری وزارتخانه نسبت به تئاتر سراغ داریم، این بودجه تصویب شود. در کارشناسیهای اولیهای که طی 3ماه گذشته در ادارهکل هنرهای نمایشی صورت گرفت، رقمی بالغ بر 115میلیارد تومان را برای بودجه سال 94 تئاتر برآورد کرده بودیم، اما با توجه به محدودیتهای بودجه کل کشور برای سال آینده، ناچار شدیم با ملاحظاتی به ارایه بودجه 60میلیارد تومانی بسنده کنیم و نهایتاً ماه گذشته، آن را تقدیم معاونت امور هنری کردیم.» سخنانی که دیروز با اعلام بودجه پیشنهادی دولت با واکنش علی مرادخانی- معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی روبهرو شد: «متأسفانه این از اشتباهاتی بود که از سوی دوستان ما صورت گرفت و این اعلام بودجه به هیچ عنوان صحت ندارد.» او به مهر توضیح داد: «من خوشحال میشوم که بیش از این ارقام بتوانیم امکانات فراهم کنیم؛ اما واقعیت موجود چیز دیگری است. با توجه به شرایطی که دولت دارد، نسبت به هر سال درصد مشخصی دولت میتواند این بودجه را ارتقا بدهد. ما بهعنوان طرفی که علاقهمند به دریافت بودجه است، میتوانیم تقاضای بیش از اینها داشته باشیم. ضمن اینکه فقط حوزه تئاتر هم نیست، حوزه موسیقی و هنرهای تجسمی هم هست که اگر بودجه همه را روی هم جمع کنیم، شاید حدود 150میلیارد تومان نیاز بودجه معاونت هنری باشد اما واقعیت این است که دولت در شرایط خاصی بهسر میبرد که بیش از آنکه بخواهیم از دولت پول و بودجه مطالبه کنیم باید امکانسازی کنیم که باید به این منظور فکر کنیم و برنامهریزی صورت بگیرد.» مرادخانی تأکید کرد اعلام این بودجه اشتباه بوده و بیان کرد: «چون ما از سوی خودمان هر رقمی را میتوانیم اعلام کنیم اما وقتی مصوب نشده است، به چه دردی میخورد؟ از سوی دیگر این اشتباهی که آقای طاهری انجام دادند، این بود که وقتی این بودجه اعلام میشود، یک موضع فشار بر دولت تلقی میشود. باید بتوانیم این مشکلات را حل کنیم و اگر دولت بخواهد در این زمینه به ما کمک کند، ما هم استقبال میکنیم اما باید پختهتر از این عمل میشد.» البته بودجه سه بخش موسیقی، تئاتر و هنرهای تجسمی نسبت به سال گذشته که تنها 22میلیارد و 500میلیون تومان بود افزایش یافته است؛ اما نه آنقدر که طاهری یا مسئولان دیگر انتظار داشتند. درواقع 16میلیارد تومان رقم پیشنهادی برای هنرهای تجسمی، 30میلیارد تومان رقم پیشنهادی برای هنرهای نمایشی و 19میلیارد تومان رقم پیشنهادی برای موسیقی در لایحه بودجه 94 دولت بوده است. همچنین بودجه پیشنهادی دولت برای حمایت از نشر، کتاب و مطبوعات 150میلیارد تومان است که همان رقم بودجه مصوبی سال 93 است.
بودجه سازمان صداوسیما هم در این لایحه برای سال 94، ۱۰۶۹میلیارد تومان پیشنهاد شده که نسبت به بودجه در نظر گرفته شده، سال گذشته برای این سازمان یعنی 872میلیارد تومان افزایش قابل توجهی داشته است. شاید این افزایش بودجه بتواند بخشی از مشکلات تلویزیون یعنی تولید آثار بیکیفیت در سالهای اخیر، گلایهمندی هنرمندان از کمبود بودجه این سازمان که باعث به سرانجام نرسیدن بسیاری از پروژهها شده و هنرمندانی را از کار در این سازمان فراری داده، رفع کند.