|  طرح نو  | نامه‌ها، کاردستی‌ها و هدیه‌ها، همه چیز رنگ دیگری دارد؛ رنگ و نشانی از تنهایی، از روزها و ماه‌ها و سال‌ها چوبخط کشیدن. طرح‌هایی که بر تکه چوبی جان می‌گیرند و به دست دل دادگانی در آن سوی میله‌ها سپرده می‌شوند. تکه چوبی که هیچ اصراری نیست از چوب درخت‌های پهن تهیه شده باشد، از چوب درخت بلوط، سیب یا گردو، این‌جا روی هر چوبی طرحی نقش بسته می‌شود، هر قدر هم که تکه چوب تهیه شده سخت، مقاوم و محکم باشد، زمان فراغت یک زندانی آن را از رو می‌برد.
زندانیان یکی از تنها‌ترین گروه‌های جامعه‌اند، هرقدر هم که روز به روز به تعداد انجمن‌های حمایتی از آنان اضافه شود و برای آزادسازی بعضی از آنها که شانس بیشتری دارند گلریزانی برگزار شود... باز هم تنهاترین افراد جامعه‌اند. اگرچه درحال حاضر به شرایطی رسیده‌ایم که انجمن‌های بسیاری در شهرهای مختلف کشور برای حمایت از زندانیان مشغول فعالیت هستند و آمارهای رسمی از روند کاهش زندانیان خبر می‌دهد. زندانیانی که بسیاری از آنها تنها به خاطر عدم توانایی پرداخت مهریه گرفتار شده‌اند.

به سمت کاهش
طبق آخرین آمار جمع‌‌آوری شده تا تاریخ اول مهرماه امسال، تعداد کل زندانیان کشور، 205‌هزار نفر برآورد شده که نشان‌دهنده تداوم کاهش تعداد جمعیت کیفری زندان‌‌های کشور است. به گزارش خبرگزاری تسنیم، تعداد زندانیان کشور در ابتدای ‌سال و طبق آمارگیری فروردین‌ماه، 210‌هزار و 672 نفر بوده است که 4 ماه بعد و در آمارگیری تیرماه این تعداد به مرز 208‌هزار نفر رسید و آخرین آمارگیری هم حاکی از تداوم این کاهش دارد.
براساس این آمار، استان خراسان رضوی با وجود کاهش حدود ‌هزار نفری تعداد زندانیان، همچنان با 20‌هزار و 620 نفر در رتبه اول استان‌های کشور از نظر تعداد زندانیان قرار دارد و پس از آن استان تهران با تعداد 20‌هزار و 300 نفر در رتبه دوم جای گرفته است. گفتنی است، استان تهران از ابتدای‌ سال تاکنون با کاهش حدود 12‌هزار نفری روبه‌رو بوده اما نسبت به آمارگیری تیرماه تقریبا تغییری در تعداد زندانیان این استان ایجاد نشده است. پس از استان تهران هم، استان فارس با 15‌هزار و 745 زندانی در رتبه سوم و استان اصفهان با 14‌هزار و 297 زندانی (با احتساب زندانیان کاشان 15‌هزار و 274) در جایگاه بعد قرار دارند. در مقابل، استان ایلام که معمولا جزو استان‌های کم زندانی کشور است، در انتهای این لیست قرار دارد و تنها ‌هزار نفر زندانی را در زندان‌های خود جای داده است. پس از ایلام هم استان‌های خراسان شمالی با 2‌هزار و 140 و کهگیلویه و بویراحمد با 2‌هزار و 157 زندانی در جایگاه دوم و سوم تعداد زندانی قرار دارند.
به کدامین گناه؟
ستاد دیه کشور در سال‌های اخیر سعی کرده برای جلوگیری از زندانی شدن افرادی که در تصادفات رانندگی عامل مرگ و جرح شده‌‌اند، طرح‌های سازنده‌ای را تدوین کند. این ستاد با تصویب قانون مربوط به بیمه شخص ثالث از ورود هزاران نفر به زندان جلوگیری کرده است. درحال حاضر و در اولین آمارگیری کشوری در ‌سال 93 که توسط ستاد دیه انجام شده که مربوط به 23 فروردین می‌شود، 7‌هزار و 983 زندانی نیازمند در زندان‌های کشور حضور دارند. براساس آخرین سرشماری، از بین 7‌هزار و 983 زندانی نیازمند که در زندان هستند (محکوم و متهم)، تعداد 6‌هزار و 241 نفر از آنها محکوم جرایم غیرعمد مالی (مهریه، نفقه و صدور چک بلامحل) شناخته شده‌اند.
طبق آخرین برآورد تعداد یک‌هزار و 862 نفر به علت محکومیت مهریه در زندان‌های کشور به سر می‌برند که رتبه اول با 230 زندانی در این ارتباط در اختیار استان فارس است. مجموع زندانیان مرتبط با نفقه در کشور 397 نفر است که تهران با داشتن 56 زندانی در رتبه اول قرار گرفته است. تعداد 4‌هزار و 592 نفر به خاطر صدور چک بلامحل غیرکلاهبرداری حبس را در زندان‌های کشور تحمل می‌کنند. در این میان تهران با داشتن یک‌هزار و 100 زندانی حدود 24‌درصد زندانیان مرتبط با صدور چک بلامحل غیرکلاهبرداری را به خود اختصاص داده است و پس از آن، کرمانشاه با 395 زندانی و فارس با 365 زندانی در جایگاه دوم و سوم قرار دارند.
تعداد 802 نفر به دلیل تصادف منجر به فوت و ناتوانی پرداخت دیه در زندان‌های کشور محبوس هستند که از این تعداد خوزستان با 74 زندانی در رتبه اول قرار دارد. یکی دیگر از دلایل زندانی شدن افراد در حوزه محکومیت‌های مالی غیرعمد حوادث کارگاهی است که تنها 64 نفر به دلیل شکایت در این زمینه زندانی شده‌اند. در این مورد استان قزوین با 20 زندانی در جایگاه اول است و استان‌های خراسان رضوی با 16 و تهران با 9 زندانی در جایگاه دوم و سوم قرار دارند.
ایرانیان مسافر در بند
گروهی معتقدند باید به ما ایرانی‌ها افتخار کرد، ورزشکاران ما به هر کشوری که قدم می‌گذارند، آدم‌هایی برای تشویق‌کردنشان پیدا می‌شود، آدم‌هایی که هرکدام از گوشه‌ای از وطن خود دل کنده‌اند و در غربت روزگار می‌گذرانند؛ این گروه اما ایرانی‌های زندانی حاضر در کشورهای دیگر را نمی‌بینند؛ ایرانی‌هایی که به دلایل مختلف که مهاجرت غیرقانونی یکی از آنهاست در بند کشور غریب زندگی می‌کنند.
«حسن قشقاوی» معاون کنسولی، امور مجلس و ایرانیان وزارت امور خارجه می‌گوید: «حدود 3‌هزار و 500 نفر از اتباع ایرانی در کشورهای مختلف جهان زندانی هستند که از این تعداد سالانه حدود یک‌سوم آنان با تلاش وزارت خارجه و سفارتخانه‌ها آزاد می‌شوند.» قشقاوی معتقد است که تمامی ایرانیان خارج از کشور در صورتی که طبق کنوانسیون بین‌المللی درخواست کمک کنند به آنان کمک و در صورت نیاز به ترجمه و وکیل تا جایی که مقدورات مالی اجازه دهد از آنان حمایت می‌شود.
رابطه بد زندان‌های غیربهداشتی و رفتارهای زندان‌بانان با زندانیان به‌ویژه اتباع خارجی در بعضی از کشورها مثل مالزی سابقه دیرینه‌ای دارد و ایرانیان زندانی در این کشورها حالا شرایط تقریبا غیرقابل تحملی را سپری می‌کنند. گزارش‌ها نشان می‌دهد که در برخی موارد زندانیان تازه بازداشت شده ایرانی مورد بدرفتاری قرار می‌گیرند که می‌تواند به آسیب‌های جسمی متعددی منجر شود. گفتنی است درحال حاضر بیش از 220 ایرانی در 12 زندان مالزی به سر می‌برند که حدود 30 نفر از آنان زن هستند. متوسط سنی ایرانیان زندانی در مالزی حدود 35‌سال است و بیشتر آنان در دام باندهای قاچاق موادمخدر گرفتار شده‌اند که ردی از خود بر جای نمی‌گذارند.
یک مسأله قضایی!
 ما مانده‌ایم و یک مسأله که تنها از آن با عنوان «قضایی» یاد می‌شود، به این ترتیب، تنها سازوکار برای حل آن هم «قضایی» خواهد بود و تنها راهی که مجددا پیش روی فرد گذاشته می‌شود سلول‌های زندان است؛ سلول‌هایی که زندانی از آنها بیزار است.
ما مانده‌ایم و رقم 48000 که نشان‌دهنده زندانیانی است که در داخل، پیرامون و بیرون از زندان‌های کشور مشغول به کار شده‌اند. ما مانده‌ایم و رقم 25000 که نشان‌دهنده تعداد زندانیان آزاد شده‌ای است که حالا برای خود کسب و کار تولیدی و خدماتی راه انداخته‌اند و مشغول فعالیت هستند. ما مانده‌ایم و این واقعیت که در صورتی که به زندانیان پس از رهایی فرصت شغلی مناسب داده شود، آمار بازگشت مجدد آنان به زندان‌ها تا ۱۰ برابر کاهش پیدا می‌کند.
شما، برای تجربه‌کردن زندان، اصلا نیازی به کتک‌کاری و دعوا و مرافعه ندارید، تنها کافی است سرسپرده شوید و بعدها نتوانید از پس مهریه سنگینی که پذیرفته‌اید، بربیایید. آن وقت مثل «مایکل اسکوفیلد» کاراکتر اصلی سریال فرار از زندان غولی درست می‌کنید و با آن سرگرم می‌شوید و مدام چوب خط می‌کشید تا روزی فرا برسد که در بند اصلی زندان رفقایت به افتخار تو، همصدا فریاد بزنند: «بری دیگه برنگردی، بری دیگه برنگردی.»

 درحال حاضر و در اولین آمارگیری کشوری در ‌سال 93 که توسط ستاد دیه انجام شده که مربوط به 23 فروردین می‌شود، 7‌هزار و 983 زندانی نیازمند در زندان‌های کشور حضور دارند. براساس آخرین سرشماری، از بین 7‌هزار و 983 زندانی نیازمند که در زندان هستند (محکوم و متهم)، تعداد 6‌هزار و 241 نفر از آنها محکوم جرایم غیرعمد مالی (مهریه، نفقه و صدور چک بلامحل) شناخته شده‌اند.

  طبق آخرین برآورد تعداد یک‌هزار و 862 نفر به علت محکومیت مهریه در زندان‌های کشور به سر می‌برند که رتبه اول با 230 زندانی در این ارتباط در اختیار استان فارس است. مجموع زندانیان مرتبط با نفقه در کشور 397 نفر است که تهران با داشتن 56 زندانی در رتبه اول قرار گرفته است.

 رابطه بد زندان‌های غیربهداشتی و رفتارهای زندان‌بانان با زندانیان به‌ویژه اتباع خارجی در بعضی از کشورها مثل مالزی سابقه دیرینه‌ای دارد و ایرانیان زندانی در این کشورها حالا شرایط تقریبا غیرقابل تحملی را سپری می‌کنند. گزارش‌ها نشان می‌دهد که در برخی موارد زندانیان تازه بازداشت شده ایرانی مورد بدرفتاری قرار می‌گیرند که می‌تواند به آسیب‌های جسمی متعددی منجر شود. گفتنی است درحال حاضر بیش از 220 ایرانی در 12 زندان مالزی به‌سرمی‌برند که حدود 30 نفر از آنان زن هستند. متوسط سنی ایرانیان زندانی در مالزی حدود 35‌سال است و بیشتر آنان در دام باندهای قاچاق موادمخدر گرفتار شده‌اند که ردی از خود بر جای نمی‌گذارند.