پریسا اسلام زاده- شهروند| قیمتهایی که مدیران بخشهای مختلف بازار در اخبار و تلویزیون اعلام میکنند، زمین تا آسمان با قیمتهایی که مصرفکننده میخرد، تفاوت دارد. اینکه ماجرا از چه قرار است؟ خیلی واضح و شفاف نیست. گاهی خبر میآید که پای دلالها در میان است، گاهی باغهای میوه سرمازده و گرمازده میشوند و گاهی دلار به میان میآید. این قصه سالهاست در بازار ایران تکرار میشود و حالا درست در شرایطی که نرخها جهشهای عجیب و غریب داشتهاند، مدیران زیادی در رسانههای رسمی گفتهاند که بازار شب عید در آرامش کامل است و هیچ کمبودی وجود ندارد. آنها حتی قیمت کالاهای پرمصرف شب عید را اعلام و بارها به مردم تأکید کردهاند که از این قیمتها گرانتر نخرید اما آیا این قیمتها واقعا در بازار وجود دارد؟! «شهروند» در این گزارش بازار تعدادی از کالاهای پرمصرف شب عید را در اخبار رسمی و در واقعیت بررسی
کرده است.
اتحادیه فروشندگان میوه: آرامش در بازار!
«آرامش در بازار میوه حکمفرما است.»این را اسدالله کارگر، رئیس اتحادیه میوه و سبزی تهران گفته است.این درحالی است که بازار میوه در یک ماه اخیر با نوسانات زیادی همراه بوده و قیمتها همچنان رو به افزایش هستند. طبق اعلام رئیس اتحادیه میوه و سبزی نرخ مصوب میوه برای شب عید به این ترتیب است که نرخ هر کیلو خیار بوتهای را ۳ تا ۶ هزار، نرخ هر کیلو خیار گلخانه ۳ هزار و ۵۰۰ تا ۶هزار و ۵۰۰، پرتقال جنوب ۵ تا ۱۰ هزار، پرتقال شمال ۳هزار و ۵۰۰ تا ۵هزار و ۵۰۰، سیب لبنانی زرد ۴ تا ۱۰هزار و سیب لبنانی قرمز ۴ تا ۹ هزارتومان است.
علاوه بر کارگر، مدیران سازمان تعاونی روستایی بارها با رسانهها مصاحبه کرده و گفتهاند که هیچگونه کمبودی در بازار میوه وجود ندارد و این سازمان پرتقال را با قیمت 3100 تومان و سیب را با قیمت 3هزار تومان از باغداران خریده و با سود کم به بازار عرضه میکند. با این وجود واقعیتهای بازار میوه در آستانه نوروز چیز دیگری است.
قیمتهای اتحادیه، قیمت میوههای بیکیفیت
با نرخهای اعلام شده اتحادیه فروشندگان میوه و ترهبار تنها میتوانید از میادین، میوههای نه چندان باکیفیت خریداری کنید. میوههایی که به هیچ عنوان برای پذیرایی از میهمانان نوروز مناسب نیستند.
در میادین میوه و تره بار نمیتوانید سیب و پرتقال با کیفیت را با قیمتهایی مثل 5هزار تومان یا حتی 9هزار تومان تهیه کنید. به همین دلیل باید برای خرید میوه باکیفیت به مغازههای میوهفروشی مراجعه کنید که قیمتهای آنها هر روز بالاتر و بالاتر میرود. به عنوان مثال در مغازههای میوهفروشی مناطق مرکزی تهران، پرتقال باکیفیت با قیمت 12هزار تومان، سیب زرد و قرمز با قیمت 13هزار و 500 تومان، نارنگی 10هزار تومان، موز بین 10 تا 12هزار تومان و کیوی با نرخ 10 هزار و 500 تومان به فروش میرسد. البته این نرخها در مناطق مختلف شهر هم با یکدیگر تفاوت دارند. مثلا در یک مغازه میوهفروشی در شمال تهران نرخ میوهها 10 تا 15درصد گرانتر است که اگر هم بخواهید میوهها را به صورت بستهبندی و با کیفیتتر خریداری کنید که قیمتها سر به فلک می گذارند. این درحالی است که میوههایی مثل نارنگی و موز کمتر از حد معمول به بازار عرضه میشوند و قرار بوده برای تنظیم قیمت آنها حجم واردات بیشتر شود که هنوز این اتفاق رخ نداده است. با وجود فاصله قیمتها بین آنچه مسئولان مربوطه اعلام میکنند و آنچه در بازار وجود دارد این احتمال هم میرود که در فاصله چند روز مانده تا آغازسال نو به دلیل افزایش تقاضا قیمت میوه با نوسان ۱۰ تا ۲۰درصدی در بازار روبهرو شود.
اتحادیه خشکبار: آجیل 65هزار تومان!
احتمالا یکی از اقلامی که خانوادههای ایرانی زیادی برای شب عید امسال آن را از سبد خانوار حذف خواهند کرد، آجیل خواهد بود.
از اواسط امسال بود که قیمت آجیل بهطور سرسامآوری افزایش پیدا کرد. به طوری که تعداد زیادی از آجیلفروشها مجبور به تعطیلی مغازههای خود یا حتی لغو جوازشان شدند.
طبق آمار اتحادیه فروشندگان خشکبار و آجیل، درسال 97 مصرف آجیل بین خانوادههای ایرانی 70 درصد کاهش پیدا کرد وآن طور که از قیمتها برمیآید برای شب عید هم بازار آجیلفروشها رونق چندانی نخواهد داشت.
حالا درست در آستانه نوروز، مصطفی احمدی، رئیس اتحادیه خشکبار و آجیل تهران گفته است درحال حاضر قیمت انواع آجیل در بازار به ثبات رسیده و قیمتهای تثبیت شده فعلی طی روزهای باقی مانده تا شب عید گران نخواهد شد. او تأکید کرده است: «قیمت هر کیلو آجیل شور در محدوده 65 تا 110 هزار تومان و قیمت هر کیلو آجیل 4 مغز نیز بین 150 تا 170هزار تومان نرخ گذاری شده است.»
قیمت آجیل در بازار تا 275هزار تومان
قیمت آجیلی که اتحادیه خشکبار تهران اعلام کرده است درحال حاضر تنها در نمایشگاههای بهاره به چشم میخورد و نرخ آجیل در قنادیها و آجیلفروشیها تفاوت زیادی با قیمتهای اعلام شده دارد. در حال حاضر قیمت انواع آجیل و خشکبار در قنادیها به این ترتیب است که هر کیلو پسته 180 تا 280هزار تومان، بادام هندی 190 تا 240هزار تومان، گردو 160 تا 180هزار تومان، تخمه کدو 48 تا 55هزار تومان، تخمه ژاپنی 38 تا 50هزار تومان، بادام 120 تا 160 هزار، فندق 140 تا 180هزار تومان و آجیل چهار مغز 180 تا 240هزار تومان به فروش میرسد.
این درحالی است که طبق اعلام مسئولان قرار بود قیمت آجیل برای شب عید 20درصد کاهش داشته باشد، اما درحال حاضر نهتنها کاهشی در قیمت اقلام مختلف آجیل نمیبینیم، بلکه نرخها با نزدیک شدن به شب عید افزایشی هم بوده است. جالب اینجاست که در سایتهای فروش آنلاین آجیلهای مخلوط چهار مغز از کیلویی 275هزار تومان به بالا به فروش میرسند.
اتحادیه قنادان: شیرینی گران نمیشود
حدود یک هفته پیش بود که علی بهرهمند، رئیس اتحادیه شیرینی و شکلات، اعلام کرد قیمت شیرینی و شکلات برای شب عید گران نمیشود. این حرف درحالی زده شد که در هفته اخیر قیمت شکر حدود 70درصد افزایش پیدا کرد و بازار سیاه برای فروش آرد به قنادیها ایجاد شد و به همین دلیل درحال حاضر هر کیسه آرد بین 120 تا 130هزار تومان به قنادیها فروخته میشود. این اتفاقات باعث شد که قیمت شیرینی در بازار ثابت نماند و در آستانه شب عید افزایش داشته باشد. در حال حاضر نرخ مصوب هر کیلو شیرینی دانمارکی 21هزار تومان، شیرینیتر 26هزار تومان، زبان و پاپیون 21 هزار و 500 تومان، شیرینی برنجی 21هزار و 500 تومان و کیک یزدی 15 هزارتومان است.
قیمت شیرینی دو برابر نرخ مصوب
نرخهای مصوب شیرینی درحالی اعلام میشود که قیمت شیرینی در سطح بازار گاهی تا دو و حتی سه برابر این قیمتها میرسد و در قنادیها خصوصا اگر لاکچریتر و در شمال شهر باشند، با قیمت بالاتری به فروش میرسند. با این حال علی بهرهمند رئیس اتحادیه دارندگان قنادی، شیرینیفروشی و کافه قنادی تهران تأکید کرده با توجه به اینکه قیمت مواد اولیه شیرینیپزی بسیار افزایش یافته اما قنادیها هیچ برنامهای برای افزایش قیمت شیرینی در شب عید ندارند و این عدم افزایش به تمام شیرینیپزیها و قنادیها ابلاغ شده است. با این حال وقتی به سایت شیرینیفروشهای معروف تهران سر میزنید میبینید که قیمتهایشان با آنچه مصوب است، تفاوت دارد. به عنوان مثال یکی از قنادیهای معروف تهران هر سینی شیرینی خشک را که وزن آن به یککیلو هم نمیرساند، از 41هزار تومان به بالا به فروش میرساند. در واقع اگر میخواهید برای میهمانهای عید خود شیرینی شکیل و در خوری تهیه کنید، به قیمتهای مصوب اتحادیهها توجه نداشته باشید و سری به قنادیهای محلتان بزنید تا در جریان قیمتهای شیرینیهای مخصوص شب عید قرار بگیرید.
اعلام رسمی: مرغ 11هزار و 500 تومان است
مرغ هم یکی از اقلام پرمصرف نوروز ایرانیها و پای ثابت سفرههای میهمانی است. با این حال این روزها «مرغ» هم بازار پرنوسانی را سپری میکند. قیمت این کالای اساسی با آنچه اعلام میشود و آنچه درنهایت به دست مردم میرسد، تفاوت زیادی دارد.آخرین قیمت اعلام شده برای فروش مرغ در میادین میوه و تره بار نرخ مصوب 11هزار و 500 تا 12هزار تومان است.
قیمت مرغ برای مصرفکننده تا 16هزار تومان
با این وجود تولیدکنندگان مرغ میگویند امکان فروش مرغ با قیمتی که رسما اعلام شده، وجود ندارد. خود مسئولان هم اعلام میکنند چون افزایش هر روزه قیمت خوراک دام و طیور در هزینه تمام شده تولید تأثیر بسزایی دارد و هیچ مرغداری حاضر نمیشود مرغهای پرورش یافته خود را با این قیمت به فروش برساند. در حال حاضر قیمت مرغ گرم در مغازهها 15هزار و 500 تا 16 هزار تومان است که پیشبینی میشود با توجه به ازدیاد تقاضا در بازار شب عید مرغ با افزایش قیمت 5 تا 10درصدی روبهرو شود و گرانتر از نرخ فعلی به دست مردم برسد.