شهروند| بعد از مدتها که بازار ارز به ثبات رسید و قیمت دلار در نزدیکی 11هزار تومان به سر میبرد، طی روزهای گذشته شاهد افزایش قیمت آن بودهایم. این درحالی است که در آستانه فرارسیدن سال نو، نگرانیهایی درباره افزایش دوباره قیمت دلار برای مردم پیش آمده و سوال اینجاست که آیا قیمت ارز همچنان رو به افزایش خواهد بود یا اینکه باز هم آرامش بر این بازار حکمفرما میشود.
نرخ ارز ربطی به FATF ندارد
نرخ دلار طی روز گذشته در صرافیهای بانکها 12هزار و 990 تومان تعیین شد و این صرافیها دلار را از مردم با قیمت 12هزار و 940 تومان خریداری میکنند. افزایش دوباره قیمت ارز به نگرانیها دامن زده است؛ همین موضوع موجب شد بار دیگر نیروی انتظامی هم وارد عمل شود و از دستگیری ۲۰واسطه ارز در پایتخت خبر دهد. تحلیلگران بازار ارز بر این باورند که دولت و عوامل اجرایی بازار ارز باید بر سرعت اقدامات خود ازجمله تشکیل بازار متشکل ارزی یا بورس ارز اضافه کنند تا جلوی افزایش دوباره قیمت دلار گرفته شود. البته برخی از کارشناسان اقتصادی هم بر این باورند که قیمت ارز کاهش پیدا خواهد کرد و اینطور نیست که دوباره رشدی بیسابقه داشته باشد.
مجید شاکری، تحلیلگر بازار ارز با بیان اینکه از لحاظ فنی، ارتباطی بین FATF و نرخ ارز وجود ندارد و برخی تصمیمات اتخاذ شده اخیر، منجر به آرامش بازار خواهد شد، میگوید: «بانک مرکزی چندبار شجاعانه نرخ ارز را در صرافیهای بانکی بالا برد وسیع بین نرخ بازار و صرافی شد؛ همینکه این فهم در بانک مرکزی وجود دارد که عرضه ارز کمتر از قیمت واقعی آن نهتنها باعث ارزانی آن نمیشود بلکه افزایش نرخ ارز را به دنبال دارد، بسیار عامل ارزندهای است. در رسانهها روی این موضوع که سررسیدشدن سپردههای یکساله (گواهی سپردههایی که در بهمن و اسفند پارسال فروخته شد) در این مسأله تأثیر داشته است، بحث بسیاری صورت گرفت، اما این موضوع نمیتواند چندان در افزایش نرخ ارز موثر بوده باشد؛ چراکه موازی این اثر افزایشی، یک اثر کاهشی بسیار مهم در نقدینگی داریم که کاهش بدهی بانکها به بانک مرکزی بدون ارتباط به موضوع تهاتر بدهیها را در برمیگیرد.»
اخبار روی نرخ ارز تأثیر دارد؟
برخی از تحلیلگران هم معتقدند اتفاقات رخداده در روزهای اخیر مثل حمله به خط حواله کانادا توسط مقام قضائی در کانادا، روی افزایش نرخ ارز تاثیرگذار بوده است. شاکری در اینباره ادامه میدهد: «در این موضوع پیش از آنکه با مقام قضائی کانادایی طرف باشیم، با خزانهداری آمریکا طرف هستیم؛ بهنحوی که این اقدام کانادا میتواند در ادامه برنامه مبارزه با پولشویی در کازینوها و موضوع چینیها باشد، اما بهطور خاص دلایلی وجود دارد که نشان میدهد این موضوع نمیتواند بدون هماهنگی با خزانهداری آمریکا و مشخصا برای ضربهزدن به کانال حواله ایران انجام گرفته باشد. اگرچه کانادا خط فرعی کانال حواله ایران است، اما با توجه به کثرت ایرانیان در این کشور و همچنین به این دلیل که تسویه برخی از کالاهای اساسی در کانادا انجام میشود، این کانال اثرات بسیاری دارد که البته مهمتر از موضوع کانادا، این است که صرافیهایی در این کشور مورد تهاجم قرار گرفتند که صرافیهای بزرگی بودند و نقش مهمی را در عملکرد صرافان تهران داشتند و این مسأله اثر جدی داشت. خبر دیگری که روی بازار اثر گذاشت، ممنوعیت ری اکسپورت میعانات و فرآوردهها از کردستان عراق بود که نشان داد خزانهداری آمریکا یک تهاجم را به سمت منشأ ارز غیرنفتی آغاز کرده که به نظر میرسد یک خط سازماندهی شده خبری وجود دارد برای اینکه موضوع نرخ ارز در تهران را به موضوع FATF و عدم تصویب پالرمو وصل کنند.»
دلار همچنان بالا میرود؟
فعالان بازار ارز میگویند عواملی که بهصورت روزمره روی قیمت دلار تاثیرگذار است تا اندازه زیادی بیثبات و مقطعی است. به همین دلیل میتوان امیدوار بود که قیمت دلار بالاتر نرود و ثبات را تجربه کند. رضایی، صراف فعال در بازار ارز درباره افزایش قیمت دلار به «شهروند» میگوید: «با توجه به اتفاقات رخداده و در پیش بودن سال جدید انتظار میرفت قیمت دلار بالا برود ولی شخصا اطمینان دارم که دولت سیاستهایی برای کنترل بازار ارز دارد و قیمت دلار تا پایان سال 97 بیشتر نخواهد شد. از اصلیترین دلایل افزایش نرخ ارز در روزهای اخیر افزایش تقاضا برای حواله و سررسید زمان سپردههاست. البته فرارسیدن روزهای پایانی سال هم تأثیر زیادی روی نرخ ارز داشته و تا بیستم اسفندماه این امکان وجود دارد که قیمت دلار بالا باشد، چون تقاضا هم بالاست.» رضایی، مدیرعامل صرافی دیپلمات با بیان اینکه در سال آینده باز هم افزایش قیمت خواهیم داشت، ادامه داد: «دولت میتواند تا پایان سال 97 قیمت ارز را کنترل کند، اما بعید است که در سال 98 سیاستهای فعلی جواب دهد و دولت باید برای بالا نرفتن نرخ ارز تصمیمات جدیدی اتخاذ کند.»