شهروند| در روزهای گذشته تصاویری از مرغهای منجمدی در فضای مجازی دستبهدست چرخید که گفته میشود ذبح نشدهاند؛ مرغهایی که احتمال میرود وارداتی باشند و بهصورت غیر شرعی و با استفاده از الکتریسیته ذبح شده باشند. البته رئیس انجمن صنفی پرورشدهندگان مرغ گوشتی این گفته را رد میکند و توضیحاتی شنیدنی درباره وضع تولید و بازار مرغ به «شهروند» میدهد.
برومند چهارآیین، رئیس انجمن صنفی پرورشدهندگان مرغ گوشتی در اینباره به «شهروند» میگوید: «در حال حاضر تمامی مرغهایی که بهصورت گرم یا منجمد عرضه میشود، تولید داخلی است که ذبح آنها زیر نظر مسئولان فنی و بهداشتی کشتارگاههای طیور و تحت نظارت سازمان دامپزشکی و ناظر شرعی انجام میشود.» او که تصاویر منتشرشده را نوعی شیطنت رسانهای میداند، ادامه داد: «البته ممکن است مرغهایی که بهصورت شرعی و بهداشتی ذبح شدهاند بهدلیل خطای انسانی سرشان از تنشان جدا نشود.» او افزود: «شمار خطاهای انسانی در چنین مواردی بسیار معدود و قابل چشمپوشی است.»
به گفته او، واردات مرغ اولا براساس مصوبات قانونی ممنوع است و بدون لحاظ کردن منافع تولیدکنندگان میسر نیست؛ ثانیا زیرساختهای لازم کشور برای تولید مرغ بیش از یک و نیم برابر نیاز داخل است که علاوه بر تأمین نیاز داخل، فعالان این صنعت قادرند بیش از یکمیلیون تن گوشت مرغ صادر کنند؛ ثالثا در صورت تصویب، واردات مرغ در ایران سفارشمحور بوده و یک مامور از سازمان دامپزشکی و یک ناظر شرعی بر روند ذبح مرغهای وارداتی نظارت دارند و مرغهایی که وارد کشور میشود، کاملا مطابق با موازین بهداشتی و شرعی کشور است.
قیمت هر کیلو مرغ چند؟
واحدهای صنفی موظفند هر کیلوگرم گوشت مرغ را به قیمت 11هزار و 500 تومان به مصرفکنندگان نهایی عرضه کنند. این درحالی است که عضو هیأتمدیره کانون سراسری تولیدکنندگان مرغ گوشتی کشور قیمت تمامشده هر کیلو مرغ را بهطور متوسط 15هزار تومان اعلام میکند. به گفته او، در حال حاضر هر کیلو مرغ گرم در واحدهای صنفی به قیمت 15 تا 16هزار تومان عرضه میشود و با توجه به قیمت تمامشده تولید، قیمتهای ارایهشده کاملا منطقی است.
آنگونه که این فعال صنفی میگوید: «در حال حاضر، تولیدکنندگان مرغ جوجه را به قیمت 4500 تومان و نهادههای مورد نیاز خود را بالاتر از قیمتهای اعلامشده تأمین میکنند؛ بهعنوان مثال درحالی که هر کیلو سویا که با ارز دولتی وارد کشور شده باید به قیمت 2400 تومان در اختیار تولیدکننده قرار گیرد، به دلیل معیوب بودن شبکه توزیع مویرگی بسیاری از مرغداران ناچارند هر کیلو از این نهاده را به قیمت 4200 تومان تهیه کنند و هر کیلو ذرت که باید به قیمت 1200 تومان خریداری شود به قیمت 1800 تا 2000 تومان به دست تولیدکنندگان میرسد. علاوه بر آن، قیمت سایر نهادههای تولید ازجمله واکسن و ریزمغذیها نیز تا 200درصد افزایش یافته است.»
او تأکید کرد: «نباید با ابلاغ یک تصمیم ولو کارشناسی، منتظر تأثیر فوری آن بر قیمت محصول نهایی باشیم.» او افزود: «تأثیر ابلاغ تصمیمات در مورد قیمت مرغ دستکم نیازمند یک بازه زمانی سهماهه است؛ بهعنوان مثال اگر قیمت جوجه یکروزه امروز اعلام میشود، حداقل دو هفته نیاز است تا سالنهای پرورش آماده و مجوز جوجهریزی دریافت شود و پس از حدود 45 تا 50 روز بعد محصول نهایی به بازار بیاید. با این وصف ابلاغ مصوبات بهگونهای است که در شهروندان این انتظار را ایجاد میکند که از روز بعد از ابلاغ باید قیمتها اصلاح شود که با واقعیتهای فرآیند تولید مطابقت ندارد.»
تلفات مرغ بیش از دو برابر شد
این کارشناس صنعت طیور تأکید کرد: «در کنار عواملی مانند افزایش بیرویه نهادهها، افزایش تقاضای قابل انتظار در ماههای پایانی سال، افزایش بهای گوشت قرمز سبب افزایش تقاضای غیر معمول برای کالای جایگزین آنکه گوشت مرغ است شده و از سوی دیگر به دلیل اینکه واکسنهای مورد نیاز تولید به موقع وارد نشده است، در حال حاضر دسترسی به واکسنهای خوب در بازار با محدودیتهای جدی روبهرو شده است و به همین دلیل میزان تلفات عادی و پذیرفته شده مرغ واحدهای تولیدی که 9درصد است، درحال حاضر افزایش یافته و دو برابر شده است که همین مسأله قیمت تمامشده تولید را در واحدهای تولیدی بالاتر برده و میزان عرضه را نیز کمتر از حد نیاز کرده است.»
سرانه مصرف مرغ در ایران چقدر است؟
کمبود عرضه از دیگر دلایل افزایش قیمت این روزهای مرغ است که رئیس انجمن صنفی پرورشدهندگان مرغ گوشتی به آن اشاره میکند. آنگونه که آمارها نشان میدهد، روزانه 5600 تا 5800 تن و ماهانه 180هزار تن مرغ در کشور مصرف میشود. البته به گفته فعالان این صنف، وقتی به دو ماه پایانی سال میرسیم به دلیل افزایش تقاضا مصرف ماهیانه به 250 تا 270هزار تن میرسد. به گفته چهارآیین، حتی رکورد مصرف 300هزار تن خرید در یک ماه هم به ثبت رسیده است.
تولید مرغ جوابگوی نیاز مصرفکنندگان است؟
«تولیدکنندگان مرغ از ابتدای امسال تاکنون یکهزار و 300میلیارد تومان زیان کردهاند. به دلیل نبود حمایتهای لازم و سرکوب قیمتها بخشی از تولیدکنندهها ورشکست و 5400 واحد تولیدی تعطیل شدهاند. او با اشاره به این مطالب میگوید: «از ابتدای امسال تا پایان آبانماه، بهطور متوسط ماهانه 100میلیون قطعه جوجهریزی در کشور انجام شده است، اما در 2.5 ماه گذشته شرایط جوجهریزی چندان مناسب نبوده است. درحالی به دلیل افزایش تقاضا در ماههای پایانی سال باید در زمستان 114میلیون تا 120میلیون جوجهریزی انجام میشد که میزان جوجهریزی انجامشده در این مدت حتی کمتر از حد انتظار بوده است. حتی برای جبران این کمبود قرار شده که 10میلیون قطعه جوجه وارد کشور شود که این اتفاق بهصورت کامل رخ نداد و تنها بخشی از این حجم وارد شده است.
او در پایان تأکید کرد: «بررسیهای آکادمیک 200 ساله در تمام نظامهای اقتصادی ثابت کرده است که ورود دولتها در امر قیمتگذاری و ابلاغ قیمتهای دستوری همواره با نتایج منفی و در تضاد با خواست و نیت خیر دولتمردان بوده است و اثرات آن در آینده همیشه خود را بهصورت افزایش قیمتها به سبب خروج تدریجی بخشی از تولیدکنندگان و کاهش عرضه تولید نشان داده است.» او با اشاره به شاخص 121 ایران در سهولت فضای کسبوکار گفت: «نمره ایران در شاخص حمایت از سرمایهگذاری 170 است که به هیچوجه مناسب حال و روز فعالان اقتصادی نیست.» او افزود: «تولیدکنندگان از دولت محترم انتظار دارند به جای مداخله در امر قیمتگذاری و سرکوب قیمت، تلاشهای خود را برای سهولت فضای کسبوکار متمرکز کند و این شاخصهای دهگانه را ارتقا دهد.»