| مهراد شیربچه |
می‌گویند پارازیت‌ها سرطان‌زا هستند. حتی کار به رئیس‌جمهوری هم کشیده شده و او را وادار به واکنش و ورود به موضوع کرده است. اما در این میان امواج دیگری هم هستند که ما روزانه در میانشان عبور و مرور می‌کنیم و از کنارشان می‌گذریم و تاکنون کمتر نگاه‌ها را به خود جلب کرده است درحالی‌که به اندازه پارازیت‌ها می‌تواند برای سلامت انسان‌ها خطرآفرین باشد.
امروزه تولید سرانه برق و روند رو به رشد آن یکی از شاخص‌های مهم نشان‌دهنده پیشرفت صنعتی، اقتصادی و افزایش رفاه کشور است. باتوجه به اهمیت طرح‌های صنعتی در توسعه پایدار، صنعت برق نیز مشابه دیگر صنایع دارای افزایش شتاب تولید و مصرف انرژی برق در 20سال گذشته، نقش زیادی در آلودگی محیط‌زیست و سلامت و بهداشت انسان داشته است. از این رو اکنون ضرورت بررسی اثرات سوء نیروگاه‌های حرارتی و میدان‌های الکتریکی و مغناطیسی ناشی از فعالیت نیروگاه‌ها بر آلودگی آبی و آلودگی صوتی و همچنین سلامت موجودات زنده به‌خصوص انسان‌ها بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود. یکی از اماکن تهدیدکننده، دکل‌های فشار قوی برق هستند. دکل‌هایی که بعضا در میادین شهر و کنار خانه‌هایمان قد علم کرده‌اند. اما حضور همیشگی و زشت این بناهای آهنی چه خطراتی می‌تواند برای انسان‌ها به دنبال داشته باشد؟
دکل‌های فشار قوی صدای ویز ویز قدرتمندی از کابل‌های بزرگ‌شان خارج می‌کنند که بی‌شباهت به صدای غرش رعد و برق نیست. صدایی که حکایت از تأمین برق ساختمان‌های اطرافش دارد. صدایی که نشان از تولید انرژی دارد. انرژی برای مصارف خانگی و صنعتی. اما این صدا و این دکل‌ها آیا خطری برای ساکنان اطرافش ندارند؟ دکتر اصیلیان، عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت مدرس و کارشناس محیط‌زیست در حوزه انرژی در پاسخ به این سوال می‌گوید: «هرچه ولتاژ خطوط فشار قوی بالاتر باشد قطعا می‌تواند میدان‌های مغناطیسی قوی‌تری را ایجاد کند که آثار سوء این میادین بر انسان ثابت شده است و حتی می‌تواند تاثیرات مخربی بر محیط‌زیست هم داشته باشد.» وی که سابقا معاون محیط انسانی سازمان محیط‌زیست کشور نیز بوده یادآور می‌شود: «براساس گزارش‌های واصله و تحقیقات انجام‌شده، فراوانی امواج الکترومغناطیسی که در پی نصب دکل‌های فشار قوی در مناطق مسکونی منتشر می‌شود باعث بروز مشکلات خونی، مغزی و حتی معلولیت برای ساکنانی که در حاشیه میدان مغناطیسی تاثیرگذار این امواج زندگی می‌کنند، شده است.»
دکتر اصیلیان با بیان این‌که آثار این امواج کودکان و نوجوانان را بیش از هر گروه سنی دیگری تهدید می‌کند، می‌گوید: «باتوجه به این‌که گلبول‌های سفید و قرمز خون در سنین کودکی و نوجوانی درحال رشد هستند هرگونه موتاسیون و جهش خونی می‌تواند به بروز اختلالات خونی و حتی انواع سرطان‌ها منجر شود.» دکتر اصیلیان در این هشدار دادن‌ها تنها نیست. دکتر محمدی، سرطان‌شناس نیز عقیده مشابهی دارد. او علاوه بر تأیید نظر کارشناسان محیط‌زیست معتقد است: « تأثیر دکل‌های فشار قوی برق بر سلامت انسان به اثبات رسیده است و تحقیقاتی هم در رابطه با میدان‌های مغناطیسی و سرطان خون انجام شده است.» وی می‌افزاید: « در این زمینه چند‌سال پیش مطالعات فراگیر در انگلیس و برخی کشورها روی خطر ابتلای کودکان به سرطان به‌خصوص سرطان خون انجام شد. این مطالعات نشان داد که قرار گرفتن محل زندگی کودکان در نزدیکی خطوط فشار قوی خطر ابتلا به سرطان خون را در آنها دو برابر می‌کند.»
حضور آهنین دکل‌های فشار قوی شاید کمتر توجه فعالان محیط‌زیست و شهروندان را به خود جلب کرده بود اما ظاهرا امروزه باید در کنار نگرانی برای زندگی در میان پارازیت‌ها، نگران حضور نامریی دیگری به نام امواج فشار قوی مغناطیسی برق هم بود.