|  امیرمحمد شهسوارانی  |   روانشناس|

 افسردگی، افکار منفی نسبت به خود، آینده و جهان پیرامون است. سبک اسنادی مبتلایان به افسردگی، درونی، کلی و غیرقابل پیش‌بینی است که به درماندگی خودآموخته منجر می‌شود.
در افسردگی فرد از نظر حالات روانی، احساسی و رفتاری وارد فاز منفی می‌شود و شناخت و افکار منفی نسبت به خود، آینده و جهان پیرامون به وجود می‌آید.  بخشی از علل افسردگی ژنتیکی است اما عمده‌ترین علل افسردگی رفتاری است و درواقع افسردگی واکنش به ناکامی فرد است.
وقتی فرد ناکام می‌شود به انجام رفتارهایی که برای حصول نتیجه است روی می‌آورد که یکی از آنها پرخاشگری است اما وقتی که او نتواند به نتیجه دلخواه خود برسد دچار درماندگی می‌شود و به تدریج این درماندگی آموخته شده و علت اصلی افسردگی او می‌شود.  این موضوع دو پیامد به همراه دارد؛ یکی؛ بحث ارتباط با محیط است که فرد یاد می‌گیرد محیط غیرقابل پیش‌بینی و کنترل است و نمی‌تواند پیامد آن را کنترل کند و دوم این‌که سبک‌های اسنادی او به‌گونه‌ای است که او موارد منفی را به صورت خارج از کنترل کلی و غیرقابل پیش‌بینی تفسیر می‌کند.  حالت‌های سبک‌های اسنادی به صورت درونی، بیرونی، کلی، جزیی و پیش‌بینی و عدم پیش‌بینی‌پذیری است.
در سبک درونی، فرد مشکلات را به خود ارتباط می‌دهد. مثلا فرد مبتلا به افسردگی موارد مثبت را به خارج از کنترل خود و موارد منفی را به درون خود ارتباط می‌دهد.   در حالت کلی، جزیی فرد مبتلا به افسردگی موارد منفی را به صورت کلی تقسیم می‌کند و معتقد است همیشه اوضاع به همین منوال خواهد ماند.
در مورد پیش‌بینی و عدم پیش‌بینی‌پذیری نیز مبتلایان به افسردگی قادر به پیش‌بینی موقعیت‌ها نیستند درحالی‌که فرد عادی می‌تواند پیش‌بینی و کنترل نسبت به امور زندگی خود داشته باشد، همچنین ترکیب این حالات می‌تواند موجب ویژگی‌هایی مانند آرامش و استرس شود.
اگر فردی مدام با سرزنش مواجه شود و در محیطی باشد که نداند چه پیش خواهد آمد دچار عدم پیش‌بینی و کنترل می‌شود.
مثلا در سبک دلبستگی ایمنی دوسوگرا که برخی والدین در مورد فرزندان خود اعمال می‌کنند و براساس آن گاهی خوش‌خلق و گاهی نیز شخصیت خشن دارند. این مسأله موجب سردرگمی کودک می‌شود. در این حالت کودک نمی‌تواند پیش‌بینی از  رفتار والدین داشته باشد.
این رفتار درنهایت احساس منفی را در کودک ایجاد می‌کند، همچنین پیام‌های دوسطحی که براساس آن والدین رفتار و گفتارشان متفاوت است موجب عدم پیش‌بینی‌پذیری موقعیت‌ها توسط فرزندان می‌شود.  در سبک سختگیرانه که به‌ویژه در مورد تک‌فرزندها اعمال می‌شود کودک با مقاومت و ‌«نه» مواجه نمی‌شود، بنابراین با ورود به محیط‌های اجتماعی ثانویه مانند مدرسه با سرخوردگی مواجه می‌شود، همچنین ممکن است موقع ازدواج از طرف مقابل «نه» بشنود و این موضوع به سرخوردگی و در برخی موارد نیز خودکشی او منجر شود.
لزوم آموزش‌های پیش از ازدواج برای همسرگزینی و  الزام والدین به یادگیری سبک‌های فرزندپروری قبل از داشتن فرزند ضروری به نظر می‌رسد زیرا هدف از افزایش جمعیت، افزایش افرادی است که کوشا و سالم باشند و با آداب اسلامی رشد یابند.