انقلاب نان در سودان که از تشکیل صفهای طویل مقابل نانواییهای این کشور آغاز و نهایتا به اعتراضات خیابانی منجر شد، میرود که ابعاد تازهای پیدا کند، اما این میان نکتهای که بیش از هر چیز دیگری قابل توجه به نظر میرسید، موضعگیری عربستان در قبال ناآرامیهای سودان است. طی روزهای گذشته، برخی مقامات سعودی با اشاره مستقیم به وقایع سودان حفظ کرامت مردم این کشور را لازم دانسته و از عمر حسنالبشیر رئیسجمهوری مادامالعمر این کشور خواستهاند از اعمال خشونت بر مردم معترض خودداری کند! این درحالی است که از سال 2015 میلادی سودان به یکی از متحدان اصلی و بلافصل عربستان در شمالشرق قاره آفریقا تبدیل شده و حتی در مواردی بیش از برخی کشورهای حاشیه جنوب خلیجفارس که متحد سنتی ریاض هستند، برای سرویسدادن به سعودیها تلاش میکند.
یک زمان با ایران، یک زمان با عربستان
در سودان نیز همچون همه کشورهایی که رئیسجمهوری مادامالعمر را در رأس خود میبینند، همه امور کشور فقط و فقط در یک شخص خلاصه میشود: عمر حسنالبشیر که نزدیک به 3دهه است بر سودان حکمرانی میکند. حسنالبشیر را شاید بتوان یکی از جالب توجهترین حکمرانان تاریخ معاصر جهان به شمار آورد که گویی بیشترین درسها را از ماکیاولی فیلسوف ایتالیایی فرا گرفته است. او که زمانی یکی از دوستان و متحدان ایران در منطقه به شمار میرفت، در سال 2015 و همزمان با قطع رابطه ایران و عربستان، به ناگاه چرخشی بزرگ و عجیب در عرصه سیاست خارجی سودان را رقم زد و ضمن قطع مناسبات با ایران، به تقویت روابط با دربار سعودی که تا پیش از این یکی از دشمنان سرسخت خود و دولتش محسوب میشد، پرداخت. اوج همراهی و همدلی البشیر با عربستان را باید در جنگ تحمیلی ریاض بر علیه یمن جستوجو کنیم، آنجا که با فرستادن سربازان سودانی به این جنگ، آنها را پیشمرگ سربازان و درجهداران سعودی و اماراتی کرد.
البشیر مهم است، اما نه به اندازه مبارک
اما اینک به نظر میرسد با وجود همه دلبریهای حسنالبشیر از حکام سعودی، آنان هنوز و همچنان اعتماد لازم را به او ندارند. این را میتوان از لابهلای سخنان اسامه نقلی سفیر عربستان در مصر و نماینده این کشور در اتحادیه عرب فهمید، آنجایی که طی نشستی مطبوعاتی در برابر پرسشی با موضوع تحولات سودان چنین پاسخ داد: «عربستان از نزدیک تحولات سودان را دنبال میکند، اما اهمیتی نمیدهد چه کسی عهدهدار امور در این کشور است. برای عربستان کرامت شهروندان و تحقق خواستههای آنها و همچنین ثبات سودان مهم است. مقامهای سودانی نیز نباید دست به خشونت مفرط ضدتظاهراتکنندگان بزنند، آنها باید به خواستههای مردم احترام بگذارند و آزادی اندیشه و بیان را تضمین کنند.» اظهاراتی که باعث شد رسانههای نزدیک به دولت سودان گلایهوار بنویسند، عربستان در زمان بروز ناآرامیها در مصر هرگز نگفت وجود یا عدم وجود حسنی مبارک برای ما مهم نیست اما اکنون این را برای حسنالبشیر به کار میبرد!