چند روز پیش مجلس طرحی را با عنوان «ساماندهی پیامرسانهای اجتماعی» برای بررسی و درنهایت تصویب ارایه داد که جزییات این طرح سر و صدای زیادی به پا کرد. بخشهایی از این طرح با واکنشهای بیشتری مواجه شد. خیلیها درباره شباهتهایی که این طرح با مصوبه شورایعالی فضای مجازی دارد و موازی کاریهایی که به وجود میآورد، اعتراض داشتند و عدهای هم به بخشی از طرح انتقاد کردند که مدیریت گذرگاههای بینالمللی اینترنت را به نیروهای مسلح واگذار میکند، در حالی که تاکنون این مسئولیت با وزارت ارتباطات بوده، طبیعی است که دولت و وزارت ارتباطات نسبت به این طرح واکنش تندی نشان بدهند.
از همه اینها گذشته بخش دیگری از این طرح، این روزها در شبکههای مجازی سر و صدا راه انداخته، بخشی که نصب بعضی از پیامرسانهای برتر (به تشخیص تدوینکنندههای طرح) روی گوشیهای هوشمند را به صورت پیش فرض اجباری میکند.
هدف تدوینکنندهها از گنجاندن این بخش در طرح ساماندهی پیامرسانهای اجتماعی ترویج استفاده از پیامرسانهای داخلی و «صیانت از دادهها» اعلام شده، اما افکار عمومی خیلی واکنش مثبتی نسبت به این بخش از طرح نشان نداده است. بعضی از کارشناسها هم اجرایی شدن آن را ممکن نمیدانند.
محسن خلیلی توسعه دهنده اپلیکیشنهای موبایلی در این مورد به «شهروند» میگوید: «اجرای چنین دستوری فقط از دو راه ممکن است یکی اینکه شرکتهای تولیدکننده موبایلهایی که در بازار ایران مشتری دارند راضی به نصب این برنامهها به صورت پیشفرض شوند که این خیلی بعید است چون اولا برای این کار هزینههای بسیار نجومی دریافت میکنند و ثانیا این تفاهم نیاز به همکاریهای گستردهای دارد که باید از قبل انجام شود و به نظر نمیرسد که در شرایط تحریم چنین همکاری ممکن باشد. بیشترین برند مورد استفاده موبایل در بازار ایران سامسونگ است که بعید است وارد چنین همکاری با متولیان فرهنگی ایران شود، دومین برند هم آیفون است که خب تکلیف معلومی دارد.»
خلیلی به راه دوم هم اشاره میکند و میگوید: «از آنجایی که روش اول فارغ از شرایطی که کشورمان از نظر تحریمها در آن قرار دارد، هزینه بسیار بالایی طلب میکند، خیلی از کشورها برای اپلیکیشنهای مورد حمایتشان از روش «خدمات اپراتوری» استفاده میکنند، در این روش شخصی سازی برنامههای موبایل از سوی اپراتورها انجام میشود، اما همین کار هم نیاز به تجهیزات بسیار پیشرفته دارد که اپراتورهای ما فعلا به این تجهیزات مجهز نیستند. حتی اگر هزینه تجهیز آنها اختصاص پیدا کند قبل از آن باید کل شبکهشان به روز شود که آن هم هزینه بسیار زیادی طلب میکند.»
نماینده مجلس در گفتوگو با «شهروند»: نصب برنامههای پیشفرض با مشتری مداری منافات دارد
حمیده زربادی، نماینده مردم قزوین که خودش طرح ساماندهی شبکههای پیامرسان را امضا کرده است به بخشهایی از این طرح انتقاد دارد و به «شهروند» میگوید: «به هر حال فضای مجازی کشور نیاز به قانون دارد و نمیشود این طور ادامه داد، اما ما هم با تمام بخش این طرح موافق نیستیم، دلیل امضای آن از سوی ما این بود که کلیت طرح به کمیسیونهای مربوطه بیاید و بررسی و اصلاح شود تا درنهایت یک قانون جامع و کامل به تصویب برسد.»
زرآبادی به صورت مشخص به آن بخشی از طرح که نصب پیشفرض پیامرسانهای داخلی را اجباری میکند، میپردازد و می گوید: «شخصا فکر میکنم این بخش خلاف مشتری مداری است و هزینه زیادی هم طلب میکند. همین حالا هم پیامرسانهایی که با اقبال عمومی مواجه بودهاند به این صورت روی گوشیها نصب نیستند.»
او ادامه میدهد: «در یکی از مفاد این طرح هم آمده که فعالیت در کانال و گروه باید با مجوز همراه باشد؛ این موضوع هم به نظرم غیرمنطقی و ناقض آزادیهای فردی است. به نظر من این موارد باید اصلاح شوند.»