حسام خراسانی| صلح واژهای است که آوای نهفته در آن فریاد طنینانداز آرامش و سکوت است. آرامش و سکوتی که روح جستوجوگر آدمی به گرد آن در جستجوست و چه زیباست ترسیم این واژه با رنگ بر بوم سفید. صلح در «کادرسفید» مجموعه آثاری است از هنرمندی که جهان را به سفیدی تام میبیند و به سفیدی تام ترسیم میکند. احمد نصراللهی با زبان تصویر از صلح میگوید، یعنی هر آنچه از دیده ما پنهان است او به تمام زبانها با مخاطبان میگوید و صلح را در ذهن جستوجوگر انسان امروزی تداعی میکند.
در اولین جمعه آذرماه نمایشگاه نقاشی «صلح در کادر سفید» در نگارخانه صلح موزه و مرکز اسناد ملی جمعیت هلالاحمر برگزار شد. ازدحام علاقهمندان هنر در راهروی ورودی انسان را وادار به آهستگی در حرکت و خیرگی بیشتر چشم به اطراف میکرد. به محض ورود به سالن گالری چشمانت خیره به بومهایی با زمینه سفیدرنگ میشود که در هرکدام طرحی از اشکال هندسی، مربع، دایره، مثلث و مستطیل وجود داشت. بیشتر آثار به صورت تکرنگ یا با رنگ محدود و به دور از رنگ و لعابهایی که معمولا در آثار مدرن دیده میشود به تصویر کشیده شده بودند و حس آرامش و سکوت را در مخاطب میپرورانند. فضای آرام سالن را تنها حضور خبرنگاران و عکاسان میشکند.
در میان حاضران حسنحامدی مدیرمسئول و سردبیر مجله تندیس و منتقد ادبی را میبینم که در کنار هنرمندان تجسمی به بررسی و مشاهده آثار استاد پرداختهاند. با او همکلام میشوم.
اگر هنر نبود؛ حقیقت ما را له کرده بود
«حسن حامدی» مانند همان شیوایی که در نوشتههایش قابل مشاهده است، گفتوگو را با یک بیت شعر آغاز میکند: «آنکه آشنا دل است میداند که صفای خط از صفای دل است»
او پس از چند لحظه سکوت کوتاه و خیرگی در یکی از تابلوها گفت: «این محتوا را میتوان تعمیم داد به همه هنرها.» با او در گالری همقدم میشوم. حامدی معتقد بود هنری که از دل برآید بر دل مینشیند. سردبیر مجله تندیس ادامه داد: «بعضی سوژهها در میان هنرمندان خریدار فراوان دارد که صلح نمونهای از آن سوژههاست.»
هرچند قدم پاهایمان فرمان ایست به ذهن میدهند، چشمان خیره به اثری دیگر میشود. آثاری که اغلب از خطوط موازی طراحی شدهاند که تداعیگر نظم در جهان هستی است. حامدی سکوت را میشکند. او ادامه داد: «گاه آثاری را مشاهده میکنی که در آن تضاد روحیه هنرمند با اثر نیز آشکار است. هنر یک برونریزی صرف بدون مسأله است که یا سفارش شده است یا با نگاه پذیرایی بازار خلق شده است.» در حین صحبتهایمان، چشمانمان به استاد نصراللهی افتاد که در میان جوانان با شادابی صورت و درخشندگی چشم حاضر و همکلام بود. سردبیر تندیس قدمزنان ادامه داد: «اما آنچه در آثار استاد هم دیده میشود روحیه شخصی استاد است، فضای متنوعی که آثار هنری در آنجا خلق شده است یعنی آن طبیعت بکر شهرستان بابل و آن روحیه مهرپذیر استاد.» در روبهروی اثری ایستادیم که ترسیم یک پرنده است. حامدی گفت: «استفاده از اسطورهها در تصویر، فرمهای هندسی و گاه خط از ویژگیهای هنر استاد است. اما آنچه مثل بند تسبیح این ویژگیها را به هم اتصال میدهد روحیه لطیف استاد است. روحیه بشردوستی، صلحطلبی، دوری از خشونت که در آثار او نیز قابل مشاهده است. ویژگیهای آثار او از درونش پالایش یافته است خاستگاهی که طمعهای نهفته در بازار را به خود راه نمیدهد.»
دلیل این ویژگیها را هم باید در سکونتگاه استاد یافت. زندگی در طبیعت بابل و دوری از پایتخت، شلوغی و ازدحام ناشی از آن.
سردبیر تندیس با بیان اینکه واقعیتهای جهان معاصر تلخ است، سخن را به پایان برد و گفت: «شما فرض بر این بگذارید که اگر هنر نبود چه در سرنوشت روزگار نوشته میشد. بیشک حقیقت ما را له کرده بود. شاید با به تصویر کشیدن صلح ما به صلح دست نیابیم اما اندیشیدن به صلح خود قابل احترام است.»
هم حافظ اصالت
و هم پیشرو در هنر
محمد قاسمزاده نویسنده و منتقد هنری نیز در سمیناری که در حاشیه افتتاح نمایشگاه «صلح در کادر سفید» برای بررسی آثار احمد نصراللهی برگزار شد، گفت: «آثار استاد تلفیقی از سنتگرایی و مدرنگرایی در هنر است. هنرمند میتواند هم اصالت را در هنر حفظ کند و هم پیشرو باشد. شما میتوانید پیرو سنت باشید و اثری خلاق خلق کنید، حرفی نو برای گفتن داشته باشید، آثار احمد نصراللهی هم اینگونه است.»
قاسمزاده عقیده داشت دلیل حفظ اصالت در آثار نصراللهی فضای زندگی استاد است که با طبیعت عجین شده است. قاسمزاده با اشاره به فهرست فعالیتهای بشردوستانه استاد که در قسمتی از نمایشگاه به شکل آلبوم تصویری جمعآوری شده بود،افزود:«آنچه در لیست فعالیت بشردوستانه استاد ناگفتنی مانده است، بخش دوستداشتنی فعالیت استاد است که فراموش شده و آن معلمی است و چه فعلی بشردوستانهتر از آموختن.» او در مورد شخصیت احمد نصراللهی چنین گفت: «روح جستوجوگر و صداقت این آموزگار 50ساله باعث شده که آثارش چنین بُعد اجتماعی داشته باشد و مخاطب آثار او اندیشه خود را در او بیابد.»
احمد نصراللهیداوطلب هلالاحمر
در بخش پایانی سمینار، تندیس کبوتر صلح توسط رئیس جمعیت شهرستان بابل به پاس سالها خدمت بشردوستانه استاد به او اهدا شد. علی پورباقر با بیان اینکه من به نمایندگی از قدیمیترین و بزرگترین سازمان مردمنهاد از استاد قدردانی میکنم، بیان کرد: «استاد نصراللهی چندی پیش با حضور در هلالاحمر بابل به عضویت این مجموعه مردمنهاد پیوست و اکنون از خانواده جمعیت هلالاحمر است.»
در پایان سمینار، فرهاد علیاکبری گاوزن مدیر موزه و مرکز اسناد ملی جمعیت هلالاحمر با بیان اینکه ما توانستیم قدمی برای شناختن فعالیت بشردوستانه استاد برداریم، گفت: «آنچه استاد را چنین جایگاهی داده است همین روحیه بشردوستانه و صلحطلبانه استاد است.» او ادامه داد: «فعالیت هنری استاد برهمگان ثابت شده و ما با هدف شناخت روحیه استاد که در آثارمان نمایان است چنین نمایشگاهی را برنامهریزی کردیم.»
مانند تمام انسانها طالب صلح هستم
در ساعت پایانی شب و با اتمام ساعت فعالیت نمایشگاه چند دقیقه با استاد «احمد نصراللهی» همکلام شدم. او گفت: «آثار موجود در این نمایشگاه به وسیله مرکب و قلمو و تعدادی نیز با اکرلیک و رنگ روغن خلق شده است.» استاد با همان آرامش که در آثارش نهفته بود در مقابل برخی آثارش که درخصوص همراهی با سالمندان و آموزش کودکان بودند ایستاد و ادامه داد: «هیچ انسانی در هیچ جای دنیا نیست که مدعی خشونتطلبی باشد و من مانند تمام انسانها طالب آرامش و صلح هستم. به هلالاحمر آمدهام که جایگاهی ارزشمند دارد، هرجا که جان انسانی از دست میرود این زبان صلح صلیبسرخ یا هلالاحمر هست که شنیده میشود. من با افتخار در این سازمان عضو شدم و با افتخار هم بیان میکنم که صلح موضوعی نیست که با دروغ خدشهپذیر شود.»
بازدید دبیرکل هلالاحمر از« گالری صلح در کادر سفید»
روز گذشته دبیرکل هلالاحمر به همراه دکتر محمدتقی خانی مشاور جمعیت هلالاحمر و سعید منصوری رئیس دبیرخانه کمیته حقوق بشر دوستانه این نهاد و جمعی دیگر از مسئولان این سازمان از گالری استاد احمد نصراللهی بازدید کردند.
دکتر احمد موسوی با تأکید بر حمایت از اهالی هنر بیان کرد: «ما باید از پتانسیل هنر و فرهنگ در جمعیت هلالاحمر استفاده کنیم.»
موسوی ادامه داد: «حضور هنرمندان در جمعیت هلالاحمر میتواند زمینه فرهنگسازی نوع دوستی و بشردوستی را فراهم کند.»
استاد احمد نصراللهی چند جلد از کتاب طراحیهای خویش را به مسئولان جمعیت هدیه داد و از جمعیت هلالاحمر قدردانی کرد.