جنگ جهانی اول با شدت تمام در جریان بود و امپراتوری عثمانی هر روز بیش از دیروز رو به اضمحلال و تباهی می‌رفت. شکست امپراتوری عثمانی، بزرگترین و پهناورترین دولت اسلامی پس از فروپاشی خلافت عباسیان، در باور و مخیله هیچ‌کس نمی‌گنجید و هنوز بودند کسانی که کاخ آرزوهای خود را بر پایه‌های این سریر پوسیده بنا می‌کردند؛ اما در این میان یک نظامی و سیاستمدار ترک به خوبی درک کرده بود که دوران امپراتوری‌های پهناور که قبایل،  نژادها و طبایع مختلف را در بر می‌گیرد به سر رسیده و اگر دیر بجنبند دیگر نه از «تاک» نشانی باقی خواهد ماند و نه از «تاک‌نشان»! صحبت از مصطفی کمال پاشا، معروف به آتاتورک است که 80‌ سال پیش در چنین روزی (10 نوامبر 1938) در کاخ دلمه‌باغچه استانبول درگذشت. مرگ او در ساعت 9 صبح و بر اثر بیماری کبدی رخ داد. او را معمار ترکیه نوین لقب داده‌اند. او زمانی در نامه‌ای خطاب به مردم ترکیه خصوصا جوانان چنین نوشت: «این جمهوریت را ما بنا نهادیم؛ بقا و پیشرفت آن با شماست.»