| طرح نو- فروغ فکری | فراکسیون زنان مجلس ازجمله اصلیترین قطبهایی است که با امضای تفاهمنامه مشترک میان معاونت امور زنان ریاستجمهوری و صندوق جمعیت و توسعه سازمانمللمتحد به مخالفت پرداخت. مخالفتی که براساس آن فاطمه رهبر، رئیس این فراکسیون، در نطق میاندستور مجلس از امضای قراردادی در معاونت امور زنان ریاستجمهوری صحبت کرد و آن را برخلاف قانون اساسی و منویات رهبری در جلوگیری از «تحدید» نسل دانست و دیگر عضو این فراکسیون، فاطمه آلیا، طی تذکری شفاهی به رئیسجمهوری، تصویب چنین طرحهایی را بازگشت به دوران اصلاحات دانست. تذکراتی که اما در هیچیک از آنها اشاره دقیقی به مواد موجود در این طرح نشده بود و 9ماده موجود در آن را مدنظر قرار نداده بود و از اینرو نیز خود عامل ایجاد انتقادات گسترده در این راستا شد و طرحی را که میتوانست به نفع زنان باشد، در ابتدای راه، تحتالشعاع قرار داد. درباره چرایی مخالفتها و نحوه تعامل مجلس با معاونت امور زنان ریاستجمهوری، با «لاله افتخاری» سخنگوی فراکسیون زنان مجلس، به گفتوگو نشستیم که در پی میآید:
ابتدا درباره چرایی مخالفت فراکسیون زنان مجلس با تفاهمنامه مشترک مابین معاونت امور زنان و خانواده ریاستجمهوری و صندوق جمعیت و توسعه سازمان ملل متحد توضیح دهید.
این تفاهمنامه و آییننامهها چنانچه بخواهند در کشور اجرا شوند، باید مصوبه مجلس شورای اسلامی را داشته باشند. درحقیقت باید پیشنویس تفاهمنامه با نهاد بینالمللی، تهیه و امضا میشد نه خود تفاهمنامه. بنابراین باید روند کار بهدرستی طی و با قوانین مجلس هماهنگ میشد. موضوع دیگر این است که بسیاری از آموزههای این کشورها بر مبنای مفاهیم سکولاریستی و فمینیستی است که با قوانین و فرهنگ کشور ما خوانایی ندارد. به همین دلیل ما در فراکسیون زنان به صورت کلی با آن به مخالفت پرداختیم.
اما براساس اصل 77 قانون اساسی، این تفاهمنامه و برنامهکاری مشترک جزو عهدنامهها و موافقتنامهها و قراردادهای بینالمللی نیست که باید به تصویب مجلس شورای اسلامی برسد...
درباره این موضوع یک حقوقدان باید نظر دهد که آیا مغایر این قوانین است یا خیر. حداقلش این است که از منظر حقوقی این امر مورد بررسی قرار گیرد که بدانیم حق با چه کسی است. در هر صورت ما به صورت کلی نگاه نهادهای بینالمللی درمورد زنان و خانواده را با نگاه اسلام سازگار نمیدانیم و نگاه تساوی مطلق بین حقوق زن و مرد را قبول نداریم. معتقدیم باید تمام اقدامات در چارچوب اسلام انجام شود.
به این ترتیب کدامیک از مواد این 9 ماده، مغایر با اصول اسلامی است؟
من این طرح را درست مطالعه نکردم. براساس گفتههایی که انجام گرفته میگویم. اما تمام گروهها به مواد این طرح اعتراض داشتند.
پس چرا مخالفت کردید؟ چون براساس اعلام معاونت زنان ریاستجمهوری ازجمله موارد اصلی موجود در این طرح، تقویت ظرفیت ملی برای تدوین و اجرای برنامه حمایتی نهاد خانواده، خانوارهای دارای سرپرست زن و زنان کمبضاعت است...
ببخشید! این امر باید به تشخیص شما صورت گیرد؟ یا به تشخیص کسانی که تفاهمنامه را امضا کردهاند؟ یا یک کارشناس دینی و اسلامی؟ ما قطعا تمام بخش را باید در نظر بگیریم. در جلسهای که با معاونت زنان و خانواده ریاستجمهوری داشتیم، بعضی از همکاران ما سوال پرسیدند که آیا تفاهمنامهای تاکنون صورت گرفته است؟ و جوابی نگرفتیم درحالیکه 3، 4 روز بعد این امر علنی شد و نگرانی فراکسیون نیز این است که چنین تفاهمنامههایی مسیر ارزشمند اسلامی را که آمدهایم، دچار اختلال کند یا ممکن است به ضرر زنان و دختران ما تمام شود چون نگاه ما با نگاه و فرهنگ آنها متفاوت است. در عین حال این ارزیابی باید حقوقی، تخصصی و دینی باشد و نمیتوان به سهولت از آن گذشت.
به این ترتیب فراکسیون زنان با این طرح مخالف است! اما شما خودتان برای این منظور چه طرحهایی را در مجلس در دستورکار قرار دادید؟ چون شما بهتر میدانید که در این زمینه ضعفهای عمدهای وجود دارد...
ما ماده 230 را در مجلس آوردیم و براساس آن دولت را ملزم کردیم تا همه آنچه برای زنان و خانواده و کودکان لازم است را مدنظر قرار دهد و گزارشی را هم که هفته قبل گرفتیم بر همین مبنا بود که در دولت دهم چه کارهایی شده و دولت یازدهم هم در گزارشهای خود به این امر اشاره کرد که در گذشته اقدامات بسیاری انجام گرفته و درحال ادامه دادن همانها هستند. انتظار ما این است که با توجه به توانمندیهایی که وجود دارد و با توجه به نگاه ایرانی- اسلامی و ضرورت بومیسازی همه آنچه در کشور است، اتفاقات خوبی بیفتد. ما قوانین خوبی تهیه کردیم و درحالحاضر در انتظار عملیاتی شدن و اجرای آنها هستیم که بتواند دست خانمهای ما را بگیرد و چنانچه این قوانین عملیاتی شود ما دیگر نیازمند وجود چنین تفاهمنامهها و طرحهایی نخواهیم بود.
از سویی انتقادات بسیاری به نحوه عملکرد فراکسیون زنان مجلس وجود دارد آیا در جلساتی که با معاونت زنان ریاستجمهوری برگزار میکنید به این موارد هم پرداخته میشود؟
ما به صورت مستمر و برای تعامل و همافزایی، جلساتی را با معاونت زنان ریاستجمهوری برگزار میکنیم و از روز اول هم برای همکاری اعلام آمادگی کردیم و گفتیم که برای کمک، انتقال تجربیات و تلاش برای اعتلای جایگاه زنان و خانواده و دفاع از حقوق آنها تلاش خواهیم کرد. به همین خاطر هم ما انتظار داشتیم که این طرحها با فراکسیون درمیان گذاشته شود و در جلسات مشترک فراکسیون با معاونت هم اطلاعرسانی و هم درک متقابل صورت گیرد. گلایه رئیس فراکسیون و بقیه افراد هم به همین دلیل بود.