زهرا جعفرزاده- شهروند| مدت زمان کوتاهی باقی مانده تا نمایندگان مجلس دور هم جمع شوند و بودجه سال آینده را بنویسند. بودجهای که تکلیف خیلی از برنامه و طرحها را تعیین میکند.طرحهایی که از امسال شروع شد و اماواگرهایی برای ادامه آن در سال آینده وجود دارد. طرح تحول نظام سلامت، یکی از آنهاست، طرحی که با اختصاص بودجه قابل توجهی در سال گذشته، آغاز به کار کرد و امسال هم اگر مجلس بار دیگر از نظام سلامت حمایت کند، بار دیگر تکرار و حتی افزایش پیدا میکند. رسول خضری، عضو هیأترئیسه کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی، به افزایش بودجه نظام سلامت امیدوار است. او میگوید دولت باید «سلامت» را به اولویت اول یا دوم ارتقا دهد. او در گفتوگو با «شهروند» توضیحات بیشتری میدهد.
نگرانیهایی درباره بودجه نظام سلامت وجود دارد، این پرسش مطرح است که آیا اعتباری که امسال به نظام سلامت اختصاص داده و منجر شد تا طرح تحول نظام سلامت اجرا شود، بازهم تکرار میشود؟
ببینید مسالهای که وجود دارد، این است که سه موضوع اصلی باید بهعنوان طرح تحول نظام سلامت در نظر گرفته شود، یکی از آنها شاخصهایی است که وزارت بهداشت آنها را شروع کرده اما باید در آن جدیتر باشد، یکی دیگر افزایش مدیریت بهرهوری وزارت بهداشت است و دیگری هم تأمین منابع مستمر و دایمی است که باید منابع آن تأمین شود. این سه ستون اصلی میتواند این طرح را نگه دارد و سال آینده هم آن را اجرا کند. ما از دولت انتظار داریم همانطور که پارسال، با همراهی مجلس 10هزارمیلیارد تومان به نظام سلامت اضافه شد، سال 94 هم این بودجه تکرار و حتی ارتقا پیدا کند.
با اضافه شدن این 10هزارمیلیارد تومان، بودجه وزارت بهداشت چقدر شد؟
مجموع اعتبارات وزارت بهداشت 15هزارمیلیارد تومان بود که با پیگیریهایی که کردیم، 10هزارمیلیارد تومان دیگر به سر جمع اعتبارات این وزارتخانه اضافه شد، اینبار اولی بود که چنین مبلغی به اعتبارات وزارت بهداشت اضافه میشد. کمیسیون بهداشت آن را پیشنهاد داد، مجلس همراهی کرد و دولت هم مصوب. همه اینها به نفع مردم و حوزه سلامت است.
حالا وزارت بهداشت با گذشت 9ماه از سال کسری بودجه ندارد؟
تا پایان سال چندماهی باقی مانده و اعتبارها تا پایان سال بهطور کامل در اختیار این وزارتخانه قرار میگیرد. هنوز به ما عدد و رقمی داده نشده، گزارش تفریغ بودجه بعد از پایان سال در اختیار ما قرار میگیرد، البته هر زمان کاری انجام شود که نیاز به بودجه داشته باشد، این اعتبار داده میشود، برای نمونه گام سوم طرح تحول نظام سلامت کلید خورد، 2هزارمیلیارد تومان بودجه برای آن اختصاص داده شد.
یعنی 2هزارمیلیارد تومان اضافه شد؟
خیر، از همان بودجه قبلی بود.
10هزارمیلیارد تومانی که اضافه به وزارت بهداشت داده شد فقط برای اجرای طرح تحول نظام سلامت بود؟
خیر، یک مقداری از آن برای خرید آمبولانس و توسعه فضاهای بهداشتی و ماندگاری پزشکان در مناطق محروم و ... بود، اما قسمت عمده آن برای اجرای طرح تحول نظام سلامت بود. با این همه ما انتظار داریم همانطور که دولت سال گذشته اولویت سلامت را از چهاردهم به چهارم برد، حالا هم آن را از چهارم به دوم یا اول ببرد. باید شرایطی ایجاد شود تا رضایتمندی مردم از بیمارستانهای دولتی بیشتر شود و پرداخت از جیب مردم هم کاهش پیدا کند.
وزیر بهداشت اخیرا اعلام کرده که قرار است در مجلس لایحهای تصویب شود تا بخشی از اعتبارات نظام سلامت از درآمد هدفمندی یارانهها و ارزش افزوده دایمی شود؟
بله، یکسری از احکام هستند که هرسال به بودجه میآیند، این احکام دایمی هستند و نیاز نیست هرسال این احکام تصویب شوند. به همین خاطر ما پیشنهاد کردیم این احکام قبل از 15 آذر که بودجه اصلی به مجلس میآید، این احکام را یکبار برای همیشه، اصلاح کنیم و تنها ردیف بودجه به مجلس بیاید. با این اقدام بودجه هم سه تا چهار هفته تصویب میشود.
با تصویب این لایحه دو منبع درآمدی نظام سلامت همیشگی میشود؟
بله، این دو منبع مالی قرار است دایمی شود. دولت لایحه را فرستاده و ما هم در حال بررسی آن هستیم.
با توجه به این اقدام، امکان دارد سال آینده هم با در نظر گرفتن تورم، بازهم 25هزارمیلیارد تومان به این وزارتخانه اختصاص پیدا کند؟
به نظر من بودجه نظام سلامت باید بیشتر هم شود، البته اگر سلامت از اولویت چهارم به اول یا دوم برسد. آموزشوپرورش هم باید ارتقا پیدا کند. ما اگر انسان سالم و عاقل داشته باشیم، دیگر مشکلی نداریم، چرا که در کشور هم امنیت و هم منابع مالی وجود دارد، اگر نتوانستیم پیشرفت کنیم باید در حوزه علوم انسانی تجدیدنظر کنیم. به اعتقاد من در سالهای گذشته ما 70درصد مشکل مدیریتی، 20درصد مشکل منابع مالی و 10درصد مشکل ساختاری داشتیم.
به اعتقاد شما بودجه نظام سلامت چقدر باید افزایش پیدا کند؟
بودجه نیاز به یک جهش دیگر دارد.
حالا با این برنامه، آیا قرار است بودجهای برای اجرای طرح پزشک خانواده اختصاص پیدا کند؟
ببینید طرح پزشک خانواده از سال 84 که شروع شد، متاسفانه هیچ زیرساختی نداشت. هنوز هم ندارد، هماکنون دو استان مازندران و فارس این طرح را به صورت پایلوت شروع کردهاند، کارهایش را هم شروع کردهاند.
به نظر شما ممکن است بهزودی اجرا شود؟ چون برخی اعلام میکنند که اجرایش 7 تا 8سال زمان میبرد.
من میگویم 12سال. پیش از این به دستجردی وزیر اسبق بهداشت هم گفته بودم، بیمهها آن زمان ناتوان بودند. ما هنوز نتوانستهایم پزشک خانواده را تربیت کنیم و به جای آن تنها پزشک عمومی تریبت کردهایم. در حالی که در کشورهای دیگر 18ماه مانده به پایان تحصیلات پزشکان، باید دوره تخصصی پزشک خانواده آغاز شود. در حال حاضر پزشک عمومی ما تبدیل به یک مرکز اطلاعرسانی شده که بیماران را به متخصص ارجاع میدهد.
موضوعی که این روزها مطرح میشود اجرای کتاب ارزشگذاری خدمات سلامت است، با اجرای این کتاب تعرفهها افزایش پیدا کرده، این در حالی است که این طرح از نیمهسال آغاز شده و بیمهها که باید پوشش دهند، اعتبار جدیدی به آنها از وسط سال داده نمیشود. این نگرانی وجود دارد که پرداخت از جیب مردم هم بالا برود.
تعرفهها با اجرای این کتاب 100 تا 300درصد افزایش پیدا کرده، بیمهها هم اعتبارشان را از همان 10هزارمیلیارد تومانی که به حوزه سلامت داده شد، تأمین می کنند. به همین خاطر مشکلی برای بیمهها پیش نمیآید.
این اقدام باعث نمیشود که میزان پرداختی مردم بیشتر شود؟
به هر حال دولت وعده داده که میزان پرداخت از جیب مردم بالا نرود.