احتمالاً چند روز پیش مصاحبه با یکی از ایرانیان داوطلب سفر بیبازگشت به مریخ را در «شهروند» خواندهاید و حال شاید برایتان جالب باشد بدانید این سفر چه خطراتی ممکن است در پی داشته باشد. فضا با همه زیباییهایش تنها ضربالمثل «آواز دُهل شنیدن از دور خوش است» را برای فضانوردان تداعی میکند. در دل سفر به فضا خطرات بیشماری نهفته است که ما در ادامه این مطلب به بخشی از مرگبارترین آنها اشاره میکنیم.
تداخل واحدهای اندازهگیری
سال ۱۹۹۹ اولین ماهواره کاوشگر سفر خود را به مقصد مریخ آغاز کرد. همه چیز به خوبی پیش میرفت تا اینکه معلوم شد این ماهواره کمی زودتر از زمان مقرر به مقصدش رسیده است! ظاهراً یکی از دانشمندان فراموش کرده بود واحدهای نیروی کاهنده سرعت این ماهواره را از پوند به نیوتن تبدیل کند! در نتیجه فضاپیما با اتمسفر مریخ برخورد کرد و از بین رفت.
سفر به نقاط دوردست
فاصله نزدیکترین منظومه به منظومه شمسی چیزی برابر با 43 میلیارد کیلومتر است و اگر یک فضاپیمای ساخت دست بشر بخواهد به نزدیکترین ستاره آن برود زمانی به مقصد خواهد رسید که عمر ستاره به پایان رسیده است. خلاصه که اگر کسی بخواهد به چنین سفری اقدام کند خیلی قبلتر از رسیدن به مقصد عمرش به پایان خواهد رسید.
خلأ، خلأ و فقط خلأ
به فیلمهای علمی- تخیلی که دیدهاید توجه نکنید. در خلأ نه سریع یخ میزنید، نه منفجر میشوید و نه خونتان شروع به جوشیدن خواهد کرد! اما یک مسأله وجود دارد. هوای موجود در ششها و سیستم گوارشی بدن در خلأ از نزدیکترین منفذ ممکن به بیرون درز خواهد کرد و در نتیجه شما خفه میشوید!
پرتوهای مرگبار خورشید
به علت وجود میدان مغناطیسی حول زمین، ما از پرتوهای خورشیدی در امان هستیم. اگر این میدان مغناطیسی وجود نداشت ظاهر سیاره زمین چیزی همانند مریخ بود. این تابش میتواند DNA شما را در فضا یونیزه کرده و در صورت کنترل نشدن باعث سرطان خواهد شد. همچنین اگر به مدت طولانی در فضا بمانید لنفوسیتهای شما آسیبدیده و در نتیجه ایمنی بدن شما کمتر خواهد شد.
نداشتن تحرک بدنی
نبود گرانش در فضا بدن را سردرگم میکند، به نحوی که توانایی تشخیص پر شدن مثانه را ندارد، اندازه مردمک چشمها تغییر میکند و ماهیچههای بدن در همان هفته اول ۲۰ درصد کم حجمتر میشوند. بعد از بازگشت به زمین قلب شما ضعیفتر شده و استخوانهایتان هم مثل سابق توانایی نگهداری وزن ماهیچههایتان را نخواهد داشت. بنابراین ورزش در فضا لازم است. فضانوردان ایستگاه فضایی بینالمللی روزانه دوساعت ورزش میکنند.
زبالههای سرگردان فضایی
اوایل سال ۲۰۰۷ انفجار یک ماهواره چینی حدود 150 هزار تکه زباله فضایی سرگردان را در فضای اطراف زمین پراکنده کرد. بیش از ۲۳۰۰ قطعه از این زبالهها اندازهای بزرگتر از یک توپ گلف دارند و همه آنها با سرعتی معادل ۲۰ برابر سرعت یک گلوله تفنگ در حال شلیک دور زمین در حرکتاند. پس مواظب خودتان باشید!
پرتاب سفینه با موشک
در گام اول برای رفتن به فضا، شما باید درون یک محفظه آلومینیومی که فقط کمی بزرگتر از حجم بدن شماست به همراه دو نفر همراه و مقداری غذای منجمد و خشک از پیش تهیه شده قرار بگیرید. این محفظه روی 2 میلیون کیلوگرم مواد منفجره قرار دارد که قرار است مشتعل شده و شما را به فضا پرتاب کند. احتمال بروز خطاهای پیشبینی نشده در این مرحله بسیار فراوان است، مثل فاجعه فضاپیمای چلنجر که پس از پرتاب منفجر شد.