شهروند| صادق مدرسی یکی از سه ایرانی است که اسمش در فهرست ۱۰۰ نفره پروژه «مارس وان» برای سفر بیبازگشت به مریخ قرار گرفته و امیدوار است که در جمع نهایی ۲۴ نفره هم قرار بگیرد. او ۳۳ ساله است و از یکسال پیش با دریافت پذیرش از دانشگاه هاروارد آمریکا، ساکن و دانشجوی این کشور شده است. مدرسی در ایران زیستشناسی خوانده، اما همواره به نجوم علاقهمند بوده است. در اینروزها که بحث سفر به مریخ دیگر چندان جایگاهی در اخبار ندارد و از آن تبوتاب اولیه افتاده است، او همچنان به این سفر امیدوار است و آنطور که خودش میگوید تغییری در تصمیمش ایجاد نشده است. صادق مدرسی در گفتوگو با «شهروند» به این موضوع اشاره میکند که « قرار نیست تا ابد انسانها روی زمین بمانند.» او از انگیزههای خود و همچنین وضع اینروزهای زندگیاش میگوید.
کمی درباره زندگی این روزهای خود بگویید و به چه کاری مشغول هستید؟
اين روزها با استفاده از بورسيه تحصيلي كه موفق به پذیرش در آن شدم، در دانشگاه هاروارد مشغول تحقيق در زمينه بيماري اماس هستم. درباره زندگی شخصی هم اینکه، مجرد هستم.
شما همچنان به ادامه این کار و سفر بیبازگشت به مریخ علاقهمند هستید؟ اگر امکان این سفر فراهم شود، آمادگی رفتن برای همیشه به مریخ را دارید؟
از همان سال ٢٠١١ كه از پروژه مارس وان مطلع شدم، تصميم گرفتم ثبتنام كنم و هنوز هم علاقهمند هستم. به نظرم كسي كه هدفي در ذهنش داشته باشد و برای آن هدف تلاش كند، بالاخره آن را محقق میکند. ممكن است بسته به شرايطي كه در آن قرار داريم و اینکه كنترلي روي برخی شرايط نداریم، استرس زيادي را هر روز در زندگي روزمره تحمل و بارها هم طعم تلخ شكست را تجربه كنيم، ولي نهايتا ميتوان موفق شد و لذت برد. در مورد پروژه سفر به مريخ هم من مسئوليت اجرايي و اطلاعی ندارم که بودجه لازم برای آن فراهم میشود یا نه، ولي داوطب این سفر بودن را كاملا آگاهانه و مسئولانه انتخاب كردم و خوشحالم از اين بابت و دوست دارم جز ٢٤ نفر نهايي باشم.
کلا فکر کردن به سفر بیبازگشت شما را به چه جمعبندی میرساند؟ مزیتها و معایب این سفر را چه میدانید؟
مزيتهاي زيادي دارد، بالاخره اين كار بايد انجام شود. تا ابد قرار نيست روي زمين بمانيم، دير يا زود اين مسافرتها انجام ميشود. حتي فكر اينكه انسانها در چند سياره زندگي ميكنند، واقعا هيجانانگيز است. ما الان میدانیم بسیاری از گونههايي كه صدها ميليونسال روي زمين زندگي كردند، طي اتفاقات مختلفي كه در طول تاريخ افتاده، منقرض شدند. اين اتفاقات میتواند براي انسانها هم رخ دهد، ضمن اينكه ما انسانها مدت زمان خيلي خيلي كمتري هست كه در اين سياره هستيم. از طرف ديگر، میشود از منابع سيارات ديگر براي بهبود زندگي انسانها روي زمين استفاده كرد. با علم ميشود انسانها را همدل و به هم نزديك كرد. جداي از آن براي خود من هم تجربه جذابي است. منظورم اين است كه شانس اين را داريم تا آسمان مريخ را ببينيم، طلوع خورشيد را از مريخ ببينيم و شبها دو ماه را مشاهده کنیم.
دلتنگی قصه غالب این روزهای مهاجران است. شما موقعی که به سفر بیبازگشت فکر میکنید، چگونه با این موضوع دلتنگی کنار میآیید؟
به نظرم اين دلتنگي به شخصيت فرد بستگي دارد. من دوستاني دارم كه حتي يك روز هم نميتوانند دور از خانواده باشند و هيچ ايرادي هم ندارد. منم مسلما عاشق خانوادهام هستم و دوستشان دارم، ولي خوشحالم كه هميشه از تصميماتي كه ميگيرم حمايت ميكنند و اين به من دلگرمي میدهد كه دنبال اهدافم بروم. وقتي فكر ميكنم چه تجربياتي ميتوانم از طريق اين مسافرت بيبازگشت به دست بياورم، تحمل اين دلتنگي برایم خيلي راحتتر مي شود. درواقع با اين مسافرت من خانوادهام را رها نميكنم، بلكه نماينده آنها و همه افرادي كه من را ميشناسند، میشوم. ضمن اينكه همين الان هم دور از همه خانوادهام و دلتنگي تاثير منفي روي كارم نداشته است.
بعضی معتقدند انسانهای ناامید یا افسرده ممکن است متقاضی سفر همیشگی به سیارهای دیگر شوند. واقعا اینطور است؟
متاسفانه در جامعه ما نخستين دليلي كه به ذهن افراد ميرسد، اين موضوع است. تا آن جایی كه من بقيه متقاضيان اين گروه صدنفره را ميشناسم، انسانهای بسيار باانگيزه و مثبتي هستند. به نظرم فردي كه افسرده باشد، انگيزهاي براي شروع هيچ كاري ندارد. ضمن اينكه اين هدف كه به سياره دیگری میروند و هيچ آدمي را نبينند، اصلا منطقي نيست. از طرف ديگر افراد داوطلب اين سفر بيبازگشت براي خودكشي نمیشوند، بلكه میتوان گفت براي زندگي و كسب تجربههاي جديد داوطلب میشوند.
اگر فرض کنیم که این سفر بهزودی محقق شود، شما برای سرگرمی در مریخ، چه مواردی را مدنظر دارید. غیر از کار اگر اختیار داشته باشید، دوست دارید با چه مواردی خود را سرگرم کنید؟
سرگرميها آنجا احتمالا بسیار محدودتر خواهند بود، ولی گوشدادن به موسيقي، تماشاي فيلم و سريال، كتاب خواندن و صحبت با خانواده و دوستان و ... بخشی از گزینههای احتمالی من خواهند بود.
تا چه اندازه ممکن است این سفر محقق شود؟
به طور خيلي خلاصه بخواهم بگویم، همانطور كه میدانید شركت مارس وان يک شركت خصوصي است و هزينههاي اين سفر را از طريق جذب اسپانسر بايد تامين كند. واقعيت اين پروسه زمانبر شده و به اين خاطر چندين بار تاريخ انتخاب ٢٤ نفر نهايي به تاخير افتاده است. اينكه آيا واقعا اين سفر توسط شركت مارس وان محقق میشود، ميتوانم بگویم همه چيز بستگي به تامين مالي پروژه دارد. تيم مارس وان تمام تلاش خود را انجام میدهد و همچنان در تلاش است و منم واقعا اميدوارم كه این تلاش نتيجه بدهد. بايد صبر كرد و ديد.