سپیده خلیلی نویسنده و مدرس دانشگاه
نامگذاری هفتهای برای کتاب، همه توجهها را به سمت این موضوع معطوف میکند. حتی اگر مردم در این رویداد حضور پیدا نکنند این مسأله تأثیر خود را بر ذهنها خواهد گذاشت.
در شرایط کنونی تبلیغات مناسب و با کیفیت در حوزه کتاب بالاترین تأثیر را در معرفی این کالای فرهنگساز بهعهده دارند. پخشکردن کتاب و بنخرید کتاب در مناطق محروم خصوصا برای اقشاری از مردم که در حالت عادی توانایی خرید کتاب را ندارند باعث بهبود وضع میشود.
بهنظر میرسد برای پیگیری وضع کتابخوانی در ایران باید به نقاط ضعفی که به صورت جدی کتابخوانی را تهدید میکنند توجه بیشتری داشته باشیم. تعداد اندک کتابفروشیها و کتابخانههای عمومی در مقایسه با جمعیت مشتاق ازجمله عواملی است که باعث کمبودن سرانه مطالعه در کشور در مقایسه با ایدهآلها شده است. در کشوری مثل سوییس صدسال است که مردم با مقولهای به نام کتابخانههای سیار آشنا شدهاند.
آنها از اتوبوسهای فرسوده و گاریها برای ایجاد کتابخانههای سیار استفاده کردند و تأثیر آن را هم در بطن جامعه خود دیدند. درنهایت این تعداد کتابفروشی و کتابخانه عمومی برای جمعیت کشوری مثل ایران بسیار کم است. در این مجال میخواهم از تجربه تلخی که در حوزه تالیف برایم به وجود آمد، یاد کنم. «منادی تربیت» یکی از کتابهایی بود که برای نوشتنش زحمت زیادی کشیدم اما توقعی که درمورد خواندهشدن این کتاب داشتم به حقیقت نینجامید. با مدیر نشر در همان زمان انتشار تماس گرفتم.
چاپ کتاب خوب بود و از بهترین کاغذ برای چاپ کتاب استفاده شده بود. بازخوردهایی که از وزارت ارشاد گرفتیم هم نشان داد مطالب خوب بودند و مورد نیاز مخاطب.
ایشان گفتند بهخاطر افزایش ناگهانی قیمت کاغذ مردم بودجهای برای خریدن کتاب نداشتند. هزار نسخه به ما سفارش داده بودند ولی وقتی قیمت پشت جلد کتاب را دیدند گفتند برای خرید بودجه نداریم. این ماجرا را تعریف کردم تا بگویم در کشورمان مسائل اقتصادی روی مقوله کتاب سایه انداختهاند و صداوسیما هم با وجود امکانات مناسبی که دارد، بخشی را برای معرفی جدی کتاب درنظر نگرفته است.
سوال اینجاست که چطور میشود کِرِم دست و صورت را در تلویزیون تبلیغ میکنند و باعث میشوند مردم حداقل یکبار از آن محصول استفاده کنند اما در همان صداوسیما، جایی برای تبلیغ کتاب وجود ندارد. کاش حداقل رادیو به صورت جدیتری تازههای نشر را معرفی میکرد و برنامههای بیشتری برای تبلیغ این کالای فرهنگی میگذاشت.