آیدین آغداشلو نقاش و منتقد هنری
سرانه مطالعه در کشورمان وضع چندان مناسبی ندارد. احتمالا همه باز هم در دانستن این موضوع شریکیم که اگر مسئولان کارشان را درست انجام دهند، احتمالا در وضعیتی که هم‌اکنون دچار آن هستیم گشایشی حاصل خواهد شد. اما به گمان من در مورد برخی موضوعات توقع‌مان از دولت و مسئولان دولتی بی‌جاست. چراکه در مورد برخی موضوعات اصولا برنامه‌ریزی فرهنگی نقش چندان مهمی ایفا نمی‌کند، به بیان دیگر گشایش در آن امور اصلا به برنامه‌ریزی فرهنگی مربوط نمی‌شود.
ما در دورانی زندگی می‌کنیم که اینترنت تا اندازه‌ای جای مطالعه کتاب را گرفته است. نکته‌ای که باید به آن توجه شود جهانشمول بودن این وضع است. کاهش حجم مطالعه به روش سنتی امری است که تمام کشورهای دنیا با آن مواجه هستند. در چنین شرایطی، کتابخوانی به مفهومی که در 4دهه قبل وجود داشت تا حد قابل‌توجهی تقلیل پیدا کرده است. البته که در این بین گرانی کاغذ که ازجمله دلایل تاثیرگذار بر کاهش میزان مطالعه در کشور ما است تا حد زیادی مربوط به وضع اقتصادی است که در آن قرار و به سختی داریم آن را پشت سر می‌گذاریم. این عامل ازجمله مواردی است که ارتباط تنگاتنگی با برنامه‌ریزی فرهنگی دارد. با این وجود می‌خواهم از گزاره‌ای استفاده کنم که مدت‌هاست در سخنانم از آن بهره می‌برم.
من همیشه می‌گویم ما نباید هر جایی که کمبودی حادث شد، یقه دولت را بگیریم. نباید با لحن طلبکارانه بگوییم دولت باید چنین و چنان کند، گویا برخی از ما این موضوع را فراموش کرده‌ایم که قرار نیست دولت مسئول تمام کمبودهای ما باشد. در بعضی حوزه‌ها بهتر است دولت اصلا کاری انجام ندهد. انجام ندادن کار در این حوزه‌ها خود بهترین کاری است که از دست دولت برمی‌آید. از سوی دیگر پرداختن به این موضوع که چرا کتاب از حیث اقتصادی خریدار مناسب را ندارد (با فرض ناگفته گذاشتن مسائل متفرقه‌ای مثل وجود اینترنت) به نحوه عملکرد دولت‌ها در حوزه فرهنگ باز می‌شود. باید این سوال را مطرح کرد که دولت برای حل مسائل اقتصادی موجود در حوزه کتاب چه برنامه‌هایی دارد؟ وقتی شرایط اقتصاد به نحوی پیش می‌رود که قیمت کاغذ افزایش پیدا می‌کند، برای یک ناشر نگهداری آن کاغذ بسیار مقرون به صرفه‌تر از چاپ کتاب خواهد بود. نحوه پخش کتاب از دیگر عواملی است که نباید از اهمیت آن غافل شویم. این‌که کتابفروشی‌ها به چه نحوی عمل می‌کنند و آیا از آنها حمایتی صورت می‌گیرد یا خیر ازجمله سوالاتی است که در این مسیر باید
مطرح شود.