شهروند| یکی از اصلیترین و مهمترین حاشیههای جشنواره فجر امسال، انتخابنشدن فیلم خوک ساخته مانی حقیقی برای حضور در بخش مسابقه جشنواره فیلم فجر بود؛ به این معنا میتوانست باشد که این فیلم در قیاس با فیلمهایی چون امپراتور جهنم، هایلایت، جشن دلتنگی، سوءتفاهم و چندین و چند فیلم دیگر ضعیفتر است. این اتفاق درحالی رخ داد که آنهایی که خوک را دیدهاند، از این فیلم بهعنوان بهترین فیلم کارنامه مانی حقیقی نام میبرند و این به این معنا میتواند باشد که با فیلمی قدری سروکار داریم. با اینکه مانی حقیقی علیه تصمیم شگفتانگیز اعضای هیأت انتخاب جشنواره فیلم فجر واکنش تندی نشان نداد و بیتفاوت از کنار این تصمیم گذشت؛ اما همزمانی حضور این فیلم در بخش اصلی فستیوال برلین بهعنوان یکی از مهمترین فستیوالهای سینمایی دنیا، رخداد طعنهآمیزی بود که تصمیمگیران فستیوال فجر را میتوانست زیر سوال ببرد. اتفاقی که البته خود مانی حقیقی با توجه به روایت جالبی که از وجود لیست سیاه کارگردانان در ایران میدهد، سویه دیگری از آن را نشان میدهد. این کارگردان که در حاشیه حضور فیلمش در برلین با وبسایت ورایتی گفتوگو کرده، در این گفتوگو از روایت منحرفگونه، عجیب و خلوضعانه فیلمش تا بازیهای لیلا حاتمی و حسن معجونی در فیلمش سخن به میان آورده است.
مانی حقیقی که دوسال پیش با فیلم اژدها وارد میشود، در بخش مسابقه جشنواره برلین سروصدای زیادی به پا کرد. در خوک داستان قاتلی سریالی را روایت میکند که کارگردانان مشهور را گردن میزند و در این بین یک کارگردان به نام حسن که حسن معجونی نقشش را بازی کرده، از اینکه جزو کارگردان مشهور به قتل رسیده نیست، ناراحت است. مانی حقیقی در گفتوگو با ورایتی این نکته را که فیلمش میتواند نشان از وضع کارگردانان در ایران نیز داشته باشد، پذیرفته؛ و با اذعان به اینکه «چندین کارگردان در ایران در لیست سیاه قرار دارند که مهمترینشان هم جعفر پناهی است»؛ درباره خوک میگوید: اصلیترین چیزی که میخواهم روشن کنم، این است که خوک یک کمدی است. یک پارودی موقعیت. اینکه چیزی در فیلم اشاره یا ارجاعی به هر چیز خاصی در ایران باشد، در این فیلم وجود ندارد. هرچیزی که در این فیلم میبینیم از فیلتر شوخی، کنایه و پارودی رد شده تا به اینجا رسیده.
مانی حقیقی البته این نکته را که فیلمش به نوعی براساس واقعیت است؛ میپذیرد: اینکه خوک به برخی از چیزهای خاص ارجاع دارد، قبول دارم، اما این ارجاعات به یک شخص، یکسری آدم خاص یا هر چیزی شبیه این نیست. قطعا در ایران لیست مشخصی هم از کارگردانانی که نمیتوانند کار کنند، وجود ندارد. یک چیز از پیش تعیین شده و مشخص نیست. فیلم در واقع ارجاع دارد به فضایی که صنعت فیلم و فرهنگ را در ایران برای زمان بسیار طولانیای تحت تسلط قرار داده است.
حقیقی در گفتوگویش شبکههای اجتماعی را نیز فراموش نکرده است: اینستاگرام، توییتر و فیسبوک در ایران بسیار بزرگ و محبوباند. با وجود اینکه فیسبوک و توییتر توسط فیلترینگ قدغن شدهاند، همه، حتی رئیسجمهوری از آنها استفاده میکنند. در پایان مانی حقیقی درباره بازیگران فیلمش حرف زده است: لیلا دوست زمان کودکی من است. او پیش از این، هرگز کمدی کار نکرده به این دلیل که همیشه در آثارهای کانسپت و درامهای جدی انتخاب میشود. لیلا هیچوقت این فرصت را نداشته که وجه بسیار گرم و بامزه شخصیتش را ابراز کند. درباره حسن، او بار تمام فیلم را به دوش میکشد. حسن در بیرون از ایران زیاد شناختهشده نیست، به این خاطر که اصولا در ایران بازیگر تئاتر است. او احتمالا بهترین و مورد احترامترین بازیگر تئاتر در ایران است. حسن برای این نقش عالی بود و من این فیلم را در واقع برای او نوشتم.