1-
لیلا مهداد| بعد از سالها تهران سفیدپوش شد؛ بارش برفی که در ساعات اولیه شهروندان را سر ذوق آورد و بعد از مدتی، سفید را رنگ غالب شهر کرد و تهران را به محاصره درآورد؛ برفی که در ارتفاعات استان البرز و تهران حدود70سانتیمتر گزارش شد، اما کاری کرد تا خبرها از بسته شدن راهها بگویند و کنسلی پروازها. شهروندان استان البرز مسیر چند ساعته همیشگی را ساعتها در ترافیک ماندند و برخی از آنها در خودروها انتظار کشیدند تا شاید گشایشی در مسیر صورت بگیرد؛ مترو دچار اختلال شد و جاده تهران- قم، تهران- قزوین و زنجان به پارکینگ خودروها بدل گشت، البته مسافران فرودگاههای امام و مهرآباد نیز در سالنها حرکت عقربههای ساعت را به تماشا نشستند، اگرچه شرایط برای مسافران فرودگاه امام سختتر بود، چون راه بازگشتی برایشان نبود و کرایههای نجومی باعث بهت آنها شده بود! مسافرانی که شاهد رکورد تأخیر پروازها بودند؛ رکوردی که 72ساعت را نشانه رفت و انتظار اسکان در هتلهای اطراف فرودگاهها نیز محقق نشد، تا زیرانداز و کارتن به قیمتهای بالا به مردم فروخته شود و سالنها محل استراحتشان شود و به انتظار بنشینند، البته این نخستینبار نبود که تهران چنین تجربهای را از سر میگذراند، چون شهروندان شهرهای تهران، زنجان، گیلان، مازندران، گرگان، سیستانوبلوچستان، تبریز، آذربایجانغربی و شرقی، قزوین، قم، کرج، خراسانرضوی، اردبیل، همدان، کردستان و بسیاری دیگر از شهرستانهای کشور دیماه 86 را بهخاطر دارند که شهرهایشان سفیدپوش شد؛ زمستانی که حتی خوزستان را هم سفید کرد و برخی شهرها چندروز تعطیلی عمومی داشتند و در برخی مناطق افت شدید و قطعی گاز به چشم خورد، البته هر دو برف را سازمان هواشناسی پیشبینی کرده بود، اما 10سال پیش زور برف نرسید تا راههای ورود و خروج پایتخت را مسدود کند! درواقع برف بارید. راهها مسدود شدند، پروازها با تأخیر انجام شدند و برخی دیگر کنسل، خودروها در خیابانها پشت ترافیک سنگین ماندند و تاکسیها در معابر کیمیا شدند و اختلالاتی در کار مترو پیش آمد. در این میان انتظار شاید این بود که مسئولی در قامت پاسخگو بربیاید، اما تنها سازمان راهداری بود که مدیرش پاسخگوی سوالات در مورد شرایط بهوجود آمده بود و رسانهها دسترسی به معاونان وزیر راهوشهرسازی همچون مدیران راهآهن و هواپیمایی کشور نداشتند و برخی از نمایندگان مجلس نیز بعد از خوابیدن تب ماجرای برف از توجیحات مسئولان برای کمکاریها گلایه کردند، بهطوری که سخنگوی کمیسیون عمران کمکاری مجموعه وزارت راهوشهرسازی در برف اخیر را مسجل دانست و در همان روزها از دعوت آخوندی و معاونان ایشان برای بررسی چرایی مشکلات پیشآمده در کمیسیون عمران خبر داد و نوید این را داد که در این جلسه راهکارهایی که وزارت راهوشهرسازی برای جلوگیری از بحرانیشدن وضع حملونقل در کشور باید اتخاذ کند، بررسی میشود تا در وضع مشابه به کار گرفته شود. اینگونه بود که برف بیسابقه تهران وزیر راهوشهرسازی را راهی مجلس کرد تا با توضیح مسائل عنوان کند که «میشد بهتر از این عمل کرد، اما معتقد به این نیستیم که بدون ایراد کارها را انجام میدهیم و نیاز به نوسازی تجهیزات است.» البته عباس آخوندی اشارهای هم به جادهها و میزان تجهیزات داشت و از 921کیلومتر جادهای که به تهران وصل میشوند، گفت که نیازمند 200دستگاه برفروب و نمکپاش است و این درحالی است که از 96 دستگاه موجود، 55دستگاه عملیاتی هستند! البته در کنار تشریح همه مسائل آخوندی مسأله اعتبارات موردنیاز را به میان کشید و از 8هزارمیلیارد ریال اعتبار موردنیاز برای مدیریت راهها گفت و از 2هزارمیلیارد ریالی کل بودجهای که همه آن تخصیص نیافته، گله کرد و گفت: «منابع ما درحال گرایش به صفر است و در سال آینده از 8هزارمیلیارد بودجه ما به حدود 5هزار میلیارد کاهش یافته، درحالیکه 12هزار میلیارد بدهی مستقل داریم.» وزیر راه به تجربه جوامع توسعهیافته نیز اشارهای داشت؛ تجربهای که میگفت در چنین جوامعی در اروپا فرودگاهها سهروز بسته میشوند تا بعد از پاکسازی کامل مجددا فعالیتهای خود را از سر گیرند؛ راهحلی که در ایران به دلیل محدودیتها امکانپذیر نیست.
2-پیشینه
21 استیضاح
نخستین استیضاح در مجلس اول صورت گرفت، استیضاح شهاب گنابادی، وزیر مسکن و شهرسازی آن هم به دلیل شکایت از خانهسازی در شهر زلزلهزده طبس و حومه، اگرچه این استیضاح در تاریخ 11/08/1361 رأی نیاورد تا در زمره استیضاحهای ناموفق قرار بگیرد، البته مجلس اول استیضاح دیگری را تجربه کرد؛ استیضاح علیاکبر ناطقنوری، وزیر کشور که حدود یکسال بعد از استیضاح اول صورت گرفت؛ به دلیل مسأله بورسبازی درباره زمین در تهران اما با اخذ رأی اعتماد مجدد نمایندگان در سمت خود ابقا شد.
مجلس دوم استیضاحی را به خود ندید تا نوبت به مجلس سوم رسید و بهزاد نبوی که در آن بازه زمانی وزیر صنایع سنگین بود برای استیضاح به مجلس خوانده شود، آن هم با موضوع تخلفات و جرایم باند شرکت سایپا، جریانات سوءاستفادهها، غارت بیتالمال و جرایمی که این باند مرتکب شده بود، اما درنهایت نبوی موفق به کسب رأی اعتماد مجدد از نمایندگان شد. مجلس سوم وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی -ایرج فاضل- دولت مرحوم هاشمیرفسنجانی را با محورهایی نظیر سوءمدیریت و عدمکفایت وزیر بهداشت، حل مسائل درمان، دارو، بهداشت، آموزش و حفظ ارزشها و آرمانهای انقلاب در سطح وزارتخانه، دانشگاههای علومپزشکی و سازمانهای منطقهای در سراسر کشور استیضاح کرد؛ درواقع ایرج فاضل نخستین وزیری بود که استیضاحش رأی آورد. نارضایتی جمعی فرهنگیان و اولیای دانشآموزان از عملکرد وزارت آموزشوپرورش و مشکلات جدی در امر تعلیم و تربیت سبب شد محمدعلی نجفی که در آن برهه وزیر آموزشوپرورش بود مورد استیضاح ناموفق نمایندگان قرار بگیرد. محمد سعیدیکیا وزیر راهوترابری، حسین محلوچی وزیر معادن و فلزات، عبدالله نوری وزیر کشور، عطاالله مهاجرانی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، عبدالعلیزاده وزیر مسکن و شهرسازی، مسعود پزشکیان وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، مرتضی حاجی وزیر آموزشوپرورش، احمد معتمدی وزیر پست و تلگراف و تلفن، احمد خرم وزیر راهوترابری، محمدرضا اسکندری وزیر جهاد کشاورزی و محمد فرشیدی وزیر آموزشوپرورش وزیرانی بودند که طی هشت مجلس به دلایل مختلف برای استیضاح در مجلس حاضر شدند تا در مورد عملکرد خود و وزارتخانه تحت امرشان پاسخگو باشند. اگرچه مجلس نهم رکوردار استیضاح بود، چون استیضاح 15وزیر تهیه و امضا شد که تنها پنج استیضاح در مجلس مطرح شد و 10استیضاح دیگر در دستورکار قرار نگرفت!
3-نگاه مخالف
با انصاف قضاوت کنیم
علیم یار محمدی - نایب رئیس کمیسیون عمران| بارش برف اخیر، تأخیر پروازها و مسدود شدن راهها سبب شد وزیر راهوشهرسازی به مجلس فراخوانده شود، چون این شائبه وجود داشت که عباس آخوندی و وزارت تحت امر ایشان در این مسأله کمکاری کردهاند. علیم یارمحمدی، نایبرئیس کمیسیون عمران صحبتهایش را اینچنین ادامه میدهد: وزیر راه در مجلس آماده شد و گزارش ایشان از عملکرد وزارتخانه، نمایندگان مجلس را قانع کرد. به نظر من در این وزارتخانه کمکاری در مورد برف و مسائل حاشیهای آن وجود نداشته است. باید انصاف را رعایت کرد، چون مسائل به صورت ضربالعجل حل شدند، حتی با تطبیق شرایط با جوامع توسعهیافته نیز مشخص شد که در همان جوامع نیز وجود چنین شرایطی اختلالاتی را بهوجود میآورد. یارمحمدی بر این باور است که سرمایههایی از جانب مردم و کشور در اختیار این وزارتخانه است؛ راهها، بنادر، فرودگاهها، روسازها و زیرساختها. سرمایهای که انتظار میرود نگهداری شده و خدماتی ارایه دهد و بیشک برای نگهداری باید هزینهکردی در نظر گرفت؛ رویهای که در همه دنیا دنبال میشود. بهعنوان مثال نگهداری از راهها در همه جای دنیا 6درصد است؛ 6درصد این سرمایه عظیم که بالغ بر 30هزار میلیارد میشود تا صرف ایمنسازی جادهها شود و این درحالی است که رقمی که سالجاری در اختیار این وزارتخانه قرار دادهاند و اگر تحقق بیابد، 8هزار میلیارد است! برای سال 97 نیز این مبلغ کاهش داشته و حدود 5هزار میلیارد است، باوجود این کسری بودجه و مشکلات موجود و با در نظر گرفتن امکان تهیه تجهیزات و وسایل موردنیاز که در اختیار نداشتند، انصافا در مقایسه با جوامع توسعهیافته این وزارتخانه در کمتر از 72ساعت مشکلات فرودگاهها و راهها را حل کرد. نایبرئیس کمیسیون عمران معتقد به غافلگیری است و میگوید: مردم باید به خاطر داشته باشند که این الزام وجود دارد که به اطلاعیهها اهمیت بیشتری بدهند و در چنین شرایطی مشارکت لازم را داشته باشند. اگرچه نباید فراموش کرد وظیفه وزارت راهوشهرسازی تأمین زیرساختها و حفظ ایمنی آنهاست و مدیریت ترددها بهعهده پلیس راه کشور است، درست است که همگی جزو یک مجموعه هستند. در این میان نباید از یاد برد که تهران است با مشکلات مختص به خودش. روزانه بیش از 400هزار وسیله نقلیه وارد تهران و همین میزان خارج میشود؛ این تعداد وسیله وارد تهران شده، درحالیکه از برف خبری نبوده و در زمان خروج، بارش برف اختلال به وجود آورده و باعث غافلگیری آنها شده، تعداد هم زیاد بوده. یارمحمدی عنوان میکند: این روال عادی در همه جوامع است و نمیشود به این عزیزان خرده گرفت. اینان سربازان گمنام جادهها هستند و تلاش خود را باوجود مشکلاتی که داشتند، کردند. میشود بهتر از این بود. نایبرئیس کمیسیون عمران در مورد انتقاد از سکوت و عدمعذرخواهی وزیر راهوشهرسازی میگوید: همه ما در یک کشتی هستیم، اگر قرار باشد هر مسئولی برای هر اتفاقی که پیش میآید که مشابه آن در دنیا اتفاق میافتد که نباید
عذرخواهی کند.
4-نگاه موافق
کمکاری شد
محمد قمی- عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات| برای بارش برف شاکر باشیم، اما باید گفت که در برف اخیر تهران مسئولان کمی کمکاری کردند. در همین برف اخیر جاده تهران - قم، تهران - ساوه مسدود بود، درحالیکه تاکنون چنین شرایطی به وجود نیامده بود که این جادهها مسدود شوند.
محمد قمی، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات صحبتهایش را اینچنین ادامه میدهد: مسدود شدن جادهها و تأخیر پروازها درحالی به وجود آمد که این بارش توسط هواشناسی پیشبینی شده بود، بنابراین باید تمهیداتی در نظر گرفته میشد تا ترددها با مشکل روبهرو نشوند. به نظر من تا حدودی کوتاهی کردند، چون باید برنامهریزیها کمی دقیقتر باشد، هم ستاد بحران، هم وزارت راه و هم شهرداریها بهواقع باید آماده باشند. قمی بر این باور است که اگر قرار بر این باشد نهادهای مسئول با آمدن برف باور کنند که برف آمده و به این فکر بیفتند که جادهها را تجهیز کنند، رویهای اشتباه است. شهرداری، وزارت راه و ... باید از همان ابتدای زمستان تجهیزات و خدمات مورد نیاز این فصل را آماده نگهدارند تا با بارندگی همچون برف اخیر غافلگیر نشوند. این خدمات باید براساس برنامههای دقیق و حسابشده در تمام استانها ارایه شوند تا مردم دچار مشکل نشوند. این عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات معتقد است نمکپاشی، برفروبی و شنپاشی مختص زمستان هستند و در همه مسیرها باید تعبیه شوند تا مشکلاتی اینچنینی به وجود نیاید. قمی اشارهای به صحبتهای وزیر راهوشهرسازی در مجلس کرده و ادامه میدهد: وزیر در مجلس از جوامع توسعهیافته گفتند که در چنین شرایطی با مشکلاتی روبهرو میشوند که بهشخصه موافق نیستم. برخی کشورها بارش برف در آنها بسیار است، مثل روسیه، بلاروس و... اما این مدت تأخیر وجود ندارد و زندگی مردم روال عادی خود را طی میکند. نماینده پاکدشت در مجلس در مورد بودجه این وزارتخانه میگوید: در اینکه وضع بودجهای این وزارتخانه طی سالجاری و گذشته کمی مساعد نبود، شکی نیست، ولی این وزارتخانه تجهیزات موردنیاز چنین شرایطی را از سالهای گذشته در اختیار داشته و خریداری شده است. شاید بتوان کمی از ضریب کمکاری را به این مورد اختصاص بدهیم، اما بههرحال در این مسأله تعلل شده و اختلال به وجود آوردهاند. اینگونه اختلالها و تعللها اصلا شایسته نیست. مگر میشود چند روز فرودگاهها خدمات ارایه ندهند! آن هم با بارش یک برف چند روز پرواز خود را با تأخیر انجام دهد یا کنسل کند! آیا میدانید تبعات این مسأله چیست؟ و چه مشکلاتی را ایجاد میکند؟ قمی البته ضمن تشکر از زحمات وزارت راهوشهرسازی و زیرمجموعههای دخیل در این مسأله اذعان کرد که باید این نهادها برنامهریزی دقیقتری داشته باشند تا دچار غافلگیری نشوند.
5-نگاه کارشناس
تا این حد تاریک و سیاه نبود
محمد عامریان - کارشناس شهرسازی| بحث بارشهای اخیر در کشور و مشخصا شهر تهران و پیامدهایی که شاهدش بودیم یکبار دیگر باعث شد شاهد نقدهای مختلفی نسبت به دستگاههای مسئول و ذیربط باشیم، از اینکه آیا این نهادها کارشان را درست انجام دادهاند یا نه، صدالبته آنچه ما از قاب رسانهها و تلویزیون میبینیم همگی دال بر وجود ضعفهای مدیریت در این حوزه است و اساسا در فرهنگ انتقادی ما هم عرف این است که ترجیح میدهیم در چنین بزنگاههایی گاها با در نظر نگرفتن زمینه انتقاد کنیم و زیرسوال ببریم.
محمد عامریان، کارشناس شهرسازی صحبتهایش را اینچنین ادامه میدهد: با این حال، من فکر میکنم آنچه در روزهای اخیر با عناوینی نظیر ضعف وزارت راهوشهرسازی در مسأله بارش برف و باران شاهدش بودیم حداقل اینقدر تاریک و سیاه نبود. بحث اولی که نظر من را به خودش جلب میکند، توجه به اقلیم کشورمان است. کشور ما اقلیمی خشک دارد و اگر مثلا به همین سالهای اخیر نگاهی بیندازیم، میبینیم که بارشهای اینچنینی خیلی مسبوق به سابقه نبوده و هنگامی که ما با چنین شرایطی مواجه هستند بدیهی است شوکی به دستگاه تصمیمسازی و تصمیمگیری نیز وارد شود. مسأله بعدی که برای من مهمتر از مسأله نخست است، به داشتهها و موجودیت وزارتخانه برمیگردد. عامریان به برخی کشورها اشاره کرده و میگوید: ما کشورهایی داریم مثل ژاپن که روزانه با مسألهای به نام زلزله مواجه است یا بخشهای زیادی از کانادا که پیوسته در برف پوشیده است. شرایط خاص جغرافیایی این کشورها میطلبد برای مواجهه با این شرایط کمیتهها، نهادها و اقدامات خاصی اندیشیده شود و به تبع بودجه معنیداری نیز به آن اختصاص بیابد، ولی در مورد شهرهای ما چطور؟ مثلا آیا ما میتوانیم صدها کامیون و هزاران نیروی انسانی را در چارچوبی تعریفشده قرار دهیم و ردیف بودجه برایش تعریف کنیم تا مثلا اگر روزی چنین اتفاقی افتاد، از آنها بهره ببریم؟ این کارشناس شهرسازی به این پرسش پاسخ منفی داده و عنوان میکند: من به شخصه با توجه به اولویتهای فراوانی که در شهرهایمان داریم و منابع مالی محدودی که در اختیار نهادهای ذیربط قرار دارد، ترجیح میدهم چنین ساختاری اساسا نباشد، چون همه میدانیم در چنین مخمصههایی منابع مالی حاصله برای چنین برنامههایی پایدار نیست و نهایتا در یک تحلیل هزینه به فایده میبینیم آنچه از دست دادهایم نظیر فروش شهر و تراکمهای غیرقانونی و... بسیار گرانبهاتر از آن چیزی است که بهدست آوردهایم، نظیر یک بزرگراه طبقاتی یا سایر پروژههای اقتدارگرایانه. عامریان در ادامه عنوان میکند: با این همه مایلم ذکر کنم که قصد من تطهیر وزارت شهرسازی نبوده و فکر میکنم باوجود همه بیگناهیهایی که من بهشخصه در این اتفاق برای این نهاد قائلم، با توجه به اینکه این وضع توسط مراجع مربوطه پیشبینی شده بود، میشد اقدامات عاجلی نیز پیشبینی کرد، میشد مثلا کامیونها و نیروهای امدادی در محورهای مواصلاتی مستقر شوند و وضع قرمزی که بهوجود آمد بهعنوان یک پروژه کوتاهمدت میتوانست تعریف شود تا وضع تا این اندازه بحرانی و
غیرقابل کنترل نشود.
6- تجربه دیگران
لبه تیغ استیضاح
داستان استیضاح در ایالاتمتحده آمریکا به سال 1799 برمیگردد، دورانی که سناتور ایالت تنسی توسط همکارانش در سنا محاکمه شد؛ اتفاقی که درست چندسال بعد از تصویب قانون اساسی افتاد، اگرچه این اتفاق 16بار دیگر در سنا تکرار شد که آخرین آن سروصدای زیادی به پا کرد؛ استیضاح بیل کلینتون، رئیسجمهوری سابق ایالات متحده. گفتنی است در طول تاریخ تنها دو رئیسجمهوری در سنا محاکمه شدهاند؛ محاکمههایی که درنهایت منجر به نجات از برکناری آنها شده است؛ بیل کلینتون و اندرو جانسون. اتهام جانسون به مخالفتش با برنامه بازسازی کشور پس از جنگ داخلی بود؛ دادگاهی که دو ماه طول کشید و با یک رأی اضافی بیگناه شناخته شد. ماجرای کلینتون نیز به رسوایی اخلاقی او برمیگشت؛ ارتباط وی با مونیکا لوئینسکی، کارآموز سابق کاخسفید. رئیسجمهوری آمریکا به ادای شهادت دروغ، شکستن سوگند و گمراه کردن دادگاه از دستیابی به حقیقت متهم شده بود. دادگاه کلینتون ماهها اخبار سیاسی آمریکا را تحتالشعاع قرار داده بود و به یک بحران اخلاقی در سطح این کشور تبدیل شد. وی پس از ماهها انکار مجبور شد در یک برنامه مستقیم تلویزیونی رسما از مردم آمریکا به دلیل شهادت دروغ
عذرخواهی کند.
درواقع استیضاح ایالات متحده با ویلیام بلانت شروع شد و با جان پیکرینک، ساموئل چیس، جیمز پک، وست هامفوریس، اندرو جانسون، ویلیام بالکنپ، چارلز سوئینی، روبرت آرچبالد، جورج اینگلیش، هارولد لودبریک، هالستد ریتر، هاری کلیبورن، آلیس هستیگز، والتر نیکسون و بیل کلینتون ادامه
پیدا کرد.
مجلس افغانستان نیز پای برخی از وزیران را برای استیضاح به مجلس کشاند، وزیران اقتصاد، معادن، تجارت، صنایع و اطلاعات فرهنگ از آن دست وزیرانی بودند که در مجلس افغانستان استیضاح شدند، اگرچه وزیران تجارت، صنایع و معارف دوباره موفق به گرفتن رأی اعتماد شدند، البته این تمام ماجرای استیضاح وزیران در مجلس افغانستان نبود، چون وزیر انرژی و آب، وزیر مبارزه با موادمخدر و وزیر مخابرات برای استیضاح به مجلس خوانده شدند؛ وزیرانی که در مجلس حاضر نشدند و مجلس نیز بهطور غیابی رأی به ابقا و ردصلاحیت آنها داد، بهطوری که وزیر مخابرات 147 رأی مخالف را به خود اختصاص داد تا رد صلاحیت شود و بقیه وزرا حدنصاب آرای موافق را کسب کردند تا بتوانند در سمت خود ابقا شوند.
نمایندگان مجلس عراق نیز از حق استیضاح وزیران بهره برده، بهطوری که خواستار استیضاح قاسم الفهداوی، وزیر برق کابینه حیدرالعبادی نخستوزیر عراق شدند؛ استیضاحی که دلیل فساد در دستگاه اداری وزارت برق را به خود میدید. اگرچه 65 امضا برای استیضاح ابراهیم الجعفری وزیر امور خارجه در مجلس جمعآوری شد و این درحالی بود که مجلس به سلب اعتماد از وزیر دارایی و وزیر دفاع رأی داده بود. البته در میان وزیران برخی نیز از سمت خود استعفا دادند، همچون وزرای نفت، کشور، آموزش عالی، آب، صنعت و معدن و مسکن! اما در میان مجلس کشورهای مختلف مجلس کویت شاهد استیضاح نخستوزیر بود.
اتفاقی که برای نخستینبار در تاریخ در یک جلسه علنی افتاد، چون قبل از این پارلمان کویت چهار بار نخستوزیران سابق را استیضاح کرده بود، البته در جلسات غیرعلنی. حوالههای مالی چندمیلیون دلاری، مشکل تابعیت بعضی از افراد مقیم در کویت و برنامه کاری دولت مواردی بودند که نخستوزیر باید در مجلس در مورد آنها پاسخ میداد. البته پارلمان تایلند نیز شاهد استیضاح نخستوزیر در این کشور بوده است، بهطوری که 190 نماینده از 216 نماینده رأی به استیضاح یینگلوک شیناواترا دادند تا این نخستوزیر بعد از پنجسال از هرگونه فعالیت سیاسی در کشور به اتهام فساد مالی محروم شد.
7-منابع دیگر
بعد از سالها تهران برف را به خود دید، برفی که بهانه شد اینبار وزیر راهوشهرسازی برای پاسخگویی به چرایی مشکلات به وجود آمده به مجلس برود و از بودجه وزارتخانه و نبود تجهیزات گله کرده و به نمایندگان ثابت کند کمکاری صورت نگرفته است. در این شماره سوال مورد پرسش این است که آیا عباس آخوندی در وظایف خود کوتاهی کرد یا خیر؟
http: //donya-e-eqtesad.com/ -64/3350086-
دنیای اقتصاد
http: //tabnak.ir/fa/news/770622
تابناک
http: //www.alef.ir/news/3961115064.html
الف
https: //www.tasnimnews.com/fa/news/1396/11/15/1647421/
تسنیم
http: //sedayiran.com/fa/news/177311
صدای ایران
http: //www.irna.ir/fa/News/82811889
ایرنا
http: //www.asre-iranian.ir/newspaper/BlockPrint/20899
عصر ایرانیان