شهروند| ایجاد امید و ترویج فرهنگ مستند سخن گفتن؛ اینها اهداف تازه یکی از معاونتهای سازمان حفاظت محیط زیست است. کاوه مدنی، استاد امپریال کالج لندن که صبح دیروز در نخستین نشست خبریاش در کسوت معاون آموزش و پژوهش سازمان حفاظت محیط زیست و سرپرست مرکز امور بینالملل و کنوانسیونهای سازمان حفاظت محیط زیست سخن میگفت، از ناامیدی، آمارهای عجیب و ادعاهای غیرعلمی مصداقهای بسیار آورد. با وجود اشارههای بسیار «مدنی» به شبهعلم و ضرورت رجوع به کیفیت به جای کمیت و ارایه آمارهای درست، اما او خبر داد که کل بودجه سالانه پژوهش در سازمان حفاظت محیط زیست 120میلیون تومان است، بهعلاوه اینکه درحالحاضر 240میلیون تومان بدهی در این حوزه، محدودیتهایی برای فعالیتهای پژوهشی ایجاد کرده است.
سرپرست مرکز امور بینالملل و کنوانسیونهای سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه دو مسئولیت مهم برای خودش قایل است، گفت: «ایجاد امید در جامعه و ترویج فرهنگ مستند صحبتکردن و مسئولیتپذیری در مقابل آنچه میگوییم.» او با این توضیح اشارهای به کمپین «کمتر مزخرف بگوییم» داشت، کمپینی که سال پیش خودش به راه انداخته بود تا جلوی اطلاعات نادرست و خرافههایی که به نام علم به عموم مردم منتقل میشد، گرفته شود.
سرپرست مرکز امور بینالملل و کنوانسیونها با اعلام تمایل جامعه جهانی به گسترش همکاریهای محیط زیستی با ایران، گفت: «یکی از موضوعاتی که در سطح بینالمللی با جدیت دنبال شد، طوفانهای گرد و غبار بود و به دنبال صحبتها و مذاکراتی که با معاون دبیرکل سازمان ملل در اینخصوص داشتیم، موفق شدیم گرد و غبار را بهعنوان یکی از سرفصلهای مهم مرکز مقابله با بلایای طبیعی (اپدیم) قرار دهیم.»
اصلاح ادبیات گفتوگو در حوزه بینالملل از دیگر اهداف و برنامههای حوزه بینالملل محیط زیست است که مدنی به آن اشاره کرد: «تلاش میکنیم تا نگاه نادرستی که گمان میکند دولتها و نهادهای بینالمللی باید به ما پول بدهند را تغییر دهیم. در تعامل با جهان نمیتوان فقط غر زد. نباید ادعا کنیم که ترکیه مسئول همه بدبختیهای ما در حوزه گرد و غبار است. نمیتوانیم ادعا کنیم که توافقنامه پاریس را نمیپذیریم و به آن ملحق نمیشویم، اما دنیا باید به ما پول بدهد تا در برابر تغییرات اقلیم کار کنیم.» مدنی با این گفتهها ادامه داد: «سعی کردیم جلوی امضای «توافقنامههای کشکی» را هم بگیریم، همان توافقنامههایی که با کشورهای مختلف امضا میشد، اما قابلیت عملیاتی شدن نداشت و جنبه تشریفاتی داشت.»
معاون آموزش و پژوهش سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به تصمیم سازمان برای اعلام ممنوعیت استفاده از بطریهای آب معدنی در سازمان در راستای شعار «از خودمان شروع کنیم» گله کرد که بعضی ممنوعیت استفاده از بطریهای آب معدنی در سازمان حفاظت محیط زیست را «سوسولبازی» تلقی کردهاند. او اشارهای هم به برخی اعتراضها به ممنوعیت استفاده از آب بطریهای پلاستیکی در سازمان حفاظت محیط زیست کرد که «بعد از ابلاغ این بخشنامه از انجمن بازیافت و انجمن آب معدنی نامههایی دریافت کردم حاوی مطالبی همچون اینکه چرا طوفانهای گرد و غبار خوزستان یا سایر مسائل محیط زیستی را نمیبینید.»
مدنی ادامه داد: «متاسفانه در ارزیابی عملکردها بیشتر از شاخصهای کمی یاد میشود؛ برای مثال گفته میشود که ۸۵۰ سمن محیط زیستی در کشور داریم، اما پرسش اصلی که برای آن پاسخی وجود ندارد، این است که اگر این ۸۵۰ سمن به ۱۰۰۰ سمن برسد چه تغییری در جامعه ایجاد خواهد شد. سعی داریم این روند را تغییر دهیم و برای بازههای کوتاهمدت دو تا سهماهه برنامهریزی کنیم.»
سرپرست مرکز امور بینالملل و کنوانسیونها همچنین با اشاره به اینکه وقتی امید از جامعه سلب شود، محیط زیست یکی از قربانیان اصلی و اولیه است، گفت: « اینکه به مردم بگوییم برای سفره هفتسین سبزه نکارید چون آب یا گندم هدر میرود با مقاومت مردم روبهرو میشود، درحالیکه میتوانیم در موارد دیگر همچون جلوگیری از دور ریز نان از مردم تقاضای همکاری کنیم.»
پرداختن به سازمانهای مردمنهاد، نقش و شیوه فعالیت آنها بخش دیگری از گفتههای مدنی بود. او در این مورد گفت: «سمنها میتوانند درآمد داشته باشند، اما اینکه درآمد خود را از وابستگی به دولت کسب کنند یا برای فرار از مالیات به جای ثبت شرکت و فعالیت در حوزهای به نام سمن در حال فعالیت باشند، دارای اشکال است و با تعریف سمن همخوانی ندارد.»
معاون آموزش و پژوهش سازمان حفاظت محیط زیست با تأکید بر ضرورت تعامل سازمان حفاظت محیط زیست با سمنها، گفت: «این تعامل به معنای مزدورپروری و وردستپروری نیست. یعنی نمیخواهیم حمایت معنوی یا مادی از سمنها منجر به آن شود که برای ما تبلیغ و ما را تأیید کنند، زیرا مهمترین ویژگی سمن، عدم وابستگی مالی به دولت است.» او با گفتن این موارد اضافه کرد که مسئولان سمنها میتوانند حقوق معقولی بگیرند و برای درآمدزایی راهی درست انتخاب کنند، اما درنهایت اینکه ردیف بودجه مشخصی برای سمنها درنظر گرفته شود، اشتباه است.