شهروند| حزب جمهوری‌خواهان آمریکا با پیروزی در انتخاباتی که در سایه عدم محبوبیت رئیس‌جمهوری این کشور قرار گرفته بود کنترل مجلس سنا و نمایندگان این کشور را دست گرفت تا 2سال پایانی حضور باراک اوباما در پست ریاست‌جمهوری آمریکا با چالشی جدی از سوی رقبای جمهوری‌خواهش روبهرو شود. از آخرین باری که اکثریت مجلس سنا و نمایندگان آمریکا به صورت همزمان در اختیار حزب جمهوری‌خواه بود 8سال می‌گذرد و قدرت گرفتن آنها برنامه‌های قانونی اوباما را با موانعی مواجه خواهد کرد که حتی ممکن است به اصلاحاتی در دولت او منجر شود.
پیروزی جمهوری‌خواهان در انتخابات میاندورهای آمریکا بهای سنگینی بود که دموکرات‌های آمریکا در نتیجه عملکرد دولت اوباما پرداختند. دولت اوباما که در سال گذشته همواره از بحرانی به بحران دیگر در حرکت بود با عدم محبوبیتی مواجه شده‌است که در انتخابات اخیر نیز به ضرر دموکرات‌ها تمام شد و موجب کاهش حامیان آنها در بسیاری از ایالت‌ها شد.
جمهوری‌خواهان با این پیروزی همچنین جایگاه خود در مجلس نمایندگان آمریکا را محکم کردند. با آغاز به کار کنگره آمریکا در ماه ژانویه، جمهوری‌خواهان اداره هر 2 مجلس کنگره، یعنی مجلس سنا و نمایندگان را برعهده خواهند گرفت. جمهوری‌خواهان در‌سال 2006 نیز در شرایط یکسانی قرار داشتند.
قدرت گرفتن جمهوری‌خواهان در سنا، اوباما را ناچار خواهد کرد تا از برخی برنامه‌هایش عقب‌نشینی کند و این امر هم اقدامات اجرایی دولت را که به تأیید مجلس نیازی ندارد و هم موضوعاتی نظیر توافقنامه‌های تجاری و اصلاحات مالیاتی را که مورد حمایت هر 2 حزب دموکرات و جمهوری‌خواه است، تحت‌تأثیر قرار خواهد داد.
در چنین شرایطی توانایی اوباما برای مصالحه با مخالفان تازه به قدرت رسیده‌ای که از آغاز ریاست‌جمهوری‌اش در برابر برنامه‌های قانونی‌اش مقاومت می‌کردند مهم‌ترین آزمون رئیس‌جمهوری آمریکا خواهد بود. در چنین شرایطی این احتمال وجود دارد که ترکیب کارمندان کاخ‌سفید نیز با تغییراتی مواجه شود و نیرو‌های تازه نفس جایگزین برخی از اعضای تیم فعلی اوباما شوند.
باراک اوباما که در سال‌های 2008 و 2012 به ریاست‌جمهوری آمریکا انتخاب شد در روز جمعه از رهبران جمهوری‌خواه و دموکرات کنگره آمریکا خواست تا چشم‌انداز سیاسی تازه‌ای را ترسیم کنند. هرچند فاصله گرفتن کنگره و سنا از کاخ سفید از دلگرمی‌های رئیس‌جمهوری آمریکا کاست.
کاخ سفید پیش از اعلام نتایج انتخابات میاندورهای به صورت تلویحی عنوان کرده بود که تغییر مهمی در دولت اوباما ایجاد نخواهد شد. به گفته این مقامات، اوباما به دنبال زمینه‌های مشترکی برای همکاری با کنگره خواهد بود که از این میان به مواردی نظیر تجارت و مسائل زیرساختی اشاره کرد.
«جاش ارنست»، سخنگوی کاخ سفید در روز سه‌شنبه گفت: «رئیس‌جمهوری همچنان به جست‌وجو برای یافتن شرکایی در کنگره ادامه خواهد داد؛ دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهانی که مایلند در برنامه‌هایی برای منافع خانواده‌های طبقه متوسط با او همکاری کنند».
اوباما که پیش از انتخابش به‌عنوان رئیس‌جمهوری آمریکا به مدت یک دوره در سنای آمریکا حضور داشته‌است همواره به خاطر عدم گسترش روابط با قانون‌گذاران مورد انتقاد است.
با این حال در بین نمایندگان تازه منتخب کنگره آمریکا، چهره‌ای آشنا نیز به چشم می‌خورد.
«میچ مک‌کانل»، سناتور جمهوری‌خواه ایالت «کنتاکی» که در رقابتی نزدیک بر «آلیسون لوندرگان گرایمز»، نامزد دموکرات این ایالت چیره شد به‌عنوان رهبر حزب اکثریت جایگزین
«هری رید» دموکرات خواهد شد. هری رید یکی از متحدان سیاسی اصلی اوباما به شمار می‌رود و در‌سال 2010 به او در تصویب قانون بیمه درمانی از سوی سنا یاری رساند.
مک‌کانل در جریان نطق پیروزی خود در «لوئیز ویل» گفت: «من انتظار ندارم که رئیس‌جمهوری فردا صبح از خواب بیدار شود و به شیوه‌ای متفاوت به جهان بنگرد و او می‌داند که برای من هم چنین اتفاقی نخواهد افتاد. با این حال ما متعهدیم که در موضوعاتی که با یکدیگر توافق داریم
همکاری کنیم».
پیروزی جمهوری‌خواهان در جدالی نزدیک
جمهوری‌خواهان در روز سه‌شنبه موفق شدند در ایالت‌هایی که دموکرات‌ها حامیان فراوانی داشتند، نظیر کارولینای شمالی به پیروزی برسند و در ایالت‌هایی نظیر کانزاس نیز در نبردی نزدیک پیروز شدند و از سوی دیگر در ایالت‌هایی نظیر «ایلینویز» نیز فرمانداران جمهوری‌خواه گوی سبقت را از دموکرات‌ها ربودند.
با این حال رقابت اصلی در 8 تا 10 ایالت در جریان بود که مشخص نبود کدام حزب اکثریت آرا را کسب خواهد کرد. اما جمهوری‌خواهان در شرایطی که تنها به 6 کرسی برای کسب اکثریت سنا نیاز داشتند تا پایان بعدازظهر در 7 ایالت به پیروزی رسیدند.
پیروزی جمهوری‌خواهان پس از برتری «جانی ارنست» جمهوری‌خواه بر «بروس برالی» دموکرات در ایالت «آیوا» و شکست سناتور «کی‌هاگان» در برابر «تام تیلیس» نماینده جمهوری‌خواه کارولینای شمالی رقم خورد.
نامزد‌های جمهوری‌خواه سنا همچنین در ایالت‌های «مونتانا»، «کلرادو»، «ویرجینیای غربی»، «داکوتای جنوبی» و «آرکانزاس» نیز از رقبای دموکرات خود پیشی گرفتند.
جمهوری‌خواهان که در طول سال گذشته عملکرد دولت آمریکا را به باد انتقاد گرفته بودند پس از پایان جشن پیروزی در انتخابات برای اثبات توانایی‌های خود تحت فشار خواهند بود. عملکرد جمهوری‌خواهان در کنگره آمریکا عامل مهمی در تحقق رویای بازگشت آنها به کاخ سفید خواهد بود.
«تد کروز» سناتور جمهوری‌خواه آمریکایی که یکی از گزینه‌های احتمالی این حزب در انتخابات ریاست‌جمهوری 2016 است در گفت‌وگو با CNN گفت: «مردم آمریکا از آن‌چه که در واشنگتن در جریان است دلزده شده‌اند، اما حالا مسئولیت در دستان ما قرار دارد».
البته اوباما تنها رئیس‌جمهوری نیست که در انتخابات میاندورهای کنگره با این وضع روبهرو شده است. «رونالد ریگان»، «بیل کلینتون» و «جرج بوش» روسای جمهوری هستند که در 2سال آخر ریاست‌جمهوری‌شان کنگره را به حزب رقیب
واگذار کرده‌اند.
«داگلاس برینکلی» صاحب کرسی تاریخ در دانشگاه «رایس» شهر «هیوستون» ایالت تگزاس پیش‌بینی می‌کند بیشتر لوایح دولت از این پس در کنگره تصویب نشود و این به معنای فلج کامل دولت خواهد بود. در این صورت، رئیس‌جمهوری آمریکا احتمالا باید بیشتر از قدرت اجرایی خود برای پیشبرد سیاست‌هایش استفاده کند.
وی گفت: «روسای جمهوری آمریکا معمولا در اولین دوره ریاست‌جمهوری خود تمایلی به استفاده از قدرت اجرایی خود ندارند، زیرا هنوز احتمال دست یافتن به توافق با کنگره وجود دارد. اما اوباما از این پس بسیار آزادانه‌تر عمل می‌کند زیرا جمهوری‌خواهان گفته‌اند همکاری با دولت را تحت شرایط مدنظر خود می‌پذیرند.»
تغییرات در روند قانون‌گذاری و تصمیم‌گیری آمریکا احتمالا چند هفته بعد و بر سر موضوع مناقشه‌برانگیز قوانین مهاجرت نمایان خواهد شد. اوباما گفته است پیش از پایان سال‌جاری در مورد قوانین مهاجرت تصمیم نهایی را می‌گیرد، دستورالعمل اجرایی اوباما شرایط را برای 11میلیون مهاجر غیرقانونی آسان‌تر می‌کند.