زهرا جعفرزاده| اول مشکل غذا بود، بعد تبدیل شد به چادر و حالا هم وضع آب است که برای زلزلهزدهها مسأله شده؛ آلودگی آب. از وقتی کمکهای مردمی به مناطق زلزلهزده کرمانشاه سرریز شد، دیگر در کنار هر چادری میشود چندین بطری آبمعدنی دید، نه فقط آبمعدنی که دبههایی که برای شستوشو به دست مردم آسیبدیده از زلزله میرسد. آنها هشت روز پس از زلزله آب آشامیدنی دارند اما آب برای حمام و دستشویی ندارند و این خود نگرانیهایی را هم برای مسئولان بهداشتی و هم مردم ایجاد کرده است. از گوشه و کنار، حرفهایی هم درباره احتمال شیوع وبا به گوش میرسد. وزارت بهداشت این موضوع را بشدت تکذیب میکند؛ ایرج حریرچی، قائممقام وزیر بهداشت یکی از آنهاست. او روز گذشته در نشست خبری، احتمال شیوع وبا را بهطور کامل رد کرد: «در مناطق زلزلهزده بیماری عمدهای همچون مشکلات عفونی و تنفسی نداریم.» ابراهیم شکیبا، معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه هم حرفهای قائممقام وزیر بهداشت را تأیید کرد و گفت که تا الان هیچ موردی از ابتلا به وبا مشاهده نشده است و احتمال ابتلا به این بیماری خیلی کم است؛ چرا؟ چون هوا سرد است و سردتر هم میشود و این بیماری در این فصل شیوع پیدا نمیکند. با همه اینها این مسئول در دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه به «شهروند» گفت که به مردم در روستاها تذکر داده شده تا از آب لولهکشی استفاده نکنند: «تا زمانی که مطمئن شویم کلر باقیمانده در آب در حد مجاز است، افراد نباید از آب لولهکشی استفاده کنند.» با این توضیحات، شکیبا از مردم زلزلهزده میخواهد نگران شیوع وبا نباشند و در عین حال تأکید کرد که مناطق درگیر زلزله، بهویژه در بخش روستایی، مشکل آب دارند و همین موضوع آنها را نگران کرده است: «مردم روستاها گرفتاری زیاد دارند، خیلی از روستاها هنوز آب ندارند و برای شستوشو و استحمام با مشکل مواجه هستند.» به گفته شکیبا، در حال حاضر آب شهرهای سرپل ذهاب و ثلاث باباجانی وصل شده و مردم مشکلی از بابت استحمام و شستوشو ندارند: «دو سه روزی میشود که آب این دو منطقه وصل شده است، زلزله به این مناطق آسیب زیادی وارد کرده با این حال آب لولهکشی آنها وصل شد؛ اما از آنجا که این آب از چشمه تأمین میشود کمی گلآلود و کدر است ولي به مردم اطمینان میدهیم که آلودگی میکروبی یا باکتریایی ندارد و در روزهای آینده میزان کدربودن آب هم کم میشود. بنابراین آب سالم است.» او گفت که آب لولهکشی بعضی از روستاها هم وصل شده اما میزان کلر باقیمانده آن هنوز مجاز نیست و غیر قابل آشامیدنی است: «ما به مردم توصیه میکنیم که برای شرب از آبمعدنی استفاده کنند، هر چند که آب سالم است و بیماریزا نیست، با این حال خودمان نگران تمامشدن آبمعدنی هستیم، از آنسو اگر سازمان آب و فاضلاب روستایی، آب مناطق زلزلهزده روستایی را کلرینه نکند، احتمال شیوع بیماریهای عفونی مانند بیماریهای رودهای و گوارشی و اسهال و حصبه و حتی هپاتیت وجود دارد، با این حال مسئولان در تلاش هستند تا این مشکلات ایجاد نشود.» به گفته او، این توقع وجود دارد که آب روستاها هر چه سریعتر وصل شود و سلامت آن هم تأمین شود: «روستاهای آسیبدیده از زلزله تنها در سرپل ذهاب، 225روستا هستند که سیستم آب تمام این روستاها آسیبهای زیرساختی پیدا کرده است، حالا در کنار این روستاها باید روستاهای مناطق دیگر را هم اضافه کرد که تعدادشان بشدت بالا میرود، تقریبا عمده روستاها در اثر زلزله مشکل آب پیدا کردهاند. بنابراین باید تلاش شود که آب روستاها وصل و کلرینه شود تا مردم بتوانند از آن استفاده کنند.» حالا براساس آنچه معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه اعلام کرد، اگر مشکل آب روستاها حل نشود و آنها نتوانند اقدام به شستوشو و استحمام کنند، در معرض انواع بیماری پوستی و عفونت قرار میگیرند.
دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه تنها بر وضع آب مناطق زلزلهزده نظارت نمیکند، مسئولان این دانشگاه، روند راهاندازی دوشها و سرویسهای بهداشتی سیار را هم در نظر دارند: «دوشهای سیار در مناطق شهری مستقر شده است، سرویسهای بهداشتی هم اضافه شد و زلزلهزدهها از این نظر مشکل خاصی ندارند؛ به هر حال تهیه و قراردادن این سرویسها و دوشها، به عهده سازمانهای دیگر ازجمله شهرداری و هلالاحمر و... است و وزارت بهداشت نقش ناظر را دارد. البته برای خانههای بهداشت و مراکز درمانی از سوی خود وزارت بهداشت کانکس سرویس بهداشتی و دوش مهیا شده است.»
12هزار و 386 مصدوم زلزله در بیمارستانها پذیرش شدهاند
ایرج حریرچی، قائممقام وزیر بهداشت دیروز در گزارشش از مناطق زلزلهزده، اهالی آن مناطق را از شیوع وبا مطمئن کرد و در ادامه به تعداد مصدومان بستریشده در بیمارستانها اشاره کرد: «از ابتدای وقوع زمینلرزه 12هزار و 386 نفر در بیمارستانها پذیرش و 8377 نفر به صورت سرپایی درمان و همچنین 2188 بیمار بستری مرخص شدهاند. در حال حاضر 372 مصدوم این زمینلرزه در بیمارستانهای کرمانشاه بستری هستند، 391مصدوم برای دریافت خدمات درمانی به خارج استان اعزام شدهاند و درمجموع 1550 مورد عمل جراحی برای زلزلهزدگان صورت گرفته است.» به گفته حریرچی، یکهزار و 1550 عمل جراحی برای زلزلهزدگان مصدوم انجام شده است. به گزارش فارس، قائممقام وزیر بهداشت، تأکید کرد که در پی این زلزله، تنها دو مصدوم در بیمارستان در حین اعزام به مراکز درمانی فوت شدهاند که این عدد نسبت به معیارهای رسیدگی عالی است.
87درصد تختهای بیمارستانی در تهران در برابر زلزله مقاوم نیستند
آمار موارد قطع نخاع و اندام زلزلهزدهها، هم موضوع دیگری بود که حریرچی نسبت به آن انتقاد کرد: «این تعداد تنها در حدود انگشتان دو دست است و سایر آمارها در این زمینه را تأیید نمیکنیم.» تخریب دو بیمارستان در مناطق زلزلهزده هم بخش دیگری از توضیحهای این مسئول در وزارت بهداشت را به خود اختصاص داد: «ساخت بیمارستان آسیبدیده به عهده پیمانکار بوده است و 10سال طول کشیده تا ساخته شود که ما شکایت در این زمینه را انجام دادهایم و امیدواریم رسیدگی قانونی صورت گیرد؛ چراکه قصد ما از این شکایت پیشگیری از حوادث مشابه است. در اثر این زلزله تنها نما و دیوار بیمارستان آسیبدیده و ریزش سقف نداشتهایم، من نمیتوانم حکم قضائی صادر کنم ولی اقدامات لازم در این زمینه صورت گرفته است.» او درباره مقاومت بیمارستانهای کشور هم توضیحهایی داد: «در سال 86 متوسط عمر بیمارستانها در کشور 27سال و در تهران 35سال بود.» اشاره او تنها به بیمارستانها و مراکز درمانی نیست، تختهای بیمارستانی را هم شامل میشود: «به طور کلی میتوان گفت 73درصد تختهای بیمارستانی در کل کشور و 87درصد تختها در بیمارستانهای تهران فاقد ارزش بهسازی لرزهای هستند و مقاومت در مقابل زلزله ندارند.» او ادامه داد: «45درصد ساختمانهای بیمارستانی و مراکز درمانی موجود فاقد شرایط ایمن با معیارهای امروزی است.» با این حال به گفته حریرچی، در حال حاضر تمام ساختمانهای جدید بیمارستانی و مراکز درمانی بر اساس معیار مشاوران ذیصلاح تأیید شده و میتوان گفت که مقاوم هستند. البته این موضوع به غیر از در نظر گرفتن جنبه تقلب است؛ چراکه نمیتوان نبود تقلب را تضمین کرد.