مهرنوش فکوری| هلال سرخ، نامی آشنا برای تمامی مردم است. نهادی که هنوز به خوبی شناخته نشده و بیشتر مردم همان خدمات امدادی‌اش را می‌شناسند، اما هلال‌احمر دریایی از خدمات و فعالیت‌هاست که باید شناخته شود، ناشناخته‌های درونی‌اش بسیارند و ابزار شناساندن محدود.
فعالیت‌های گسترده‌ای که از کودک سه‌ساله تا زن و مرد 90واندی‌ساله می‌توانند از آن بهره‌مند شوند، از آموزش گرفته تا خدمات به سالمندان، تربیت جوانان، آموزش‌های زیربنایی و کارساز، شاید دلیل توجه مردم به وظیفه امدادرسانی هلال‌احمر، حوادث زیادی است که در کشور اتفاق می‌افتد. نم بارانی در شهری که تاریخچه و اسمش با باران عجین است، زلزله در شهری که روی گسل ساخته شده، همه و همه که شاید به دلیل عدم زیرساخت‌های صحیح براساس موقعیت جغرافیایی و آب‌وهوایی، نوع حوادث منطقه‌ای به نوعی امروز جایش را از نعمت و برکت به حادثه و بحران داده که همه به عدم آموزش و نوع ساختار، برنامه‌ریزی، سازه‌های نامطمئن، شهرسازی‌های غیراستاندارد که در قرن بیست‌ویکم درحالی که کشورهای دیگر در تدارک سفر و تسخیر سیاره‌های دیگر منظومه شمسی هستند، ما هر روز درگیر کندن خیابان‌ها و عوض‌کردن لوله‌های آب و گاز و تعمیر آسفالت خیابان‌ها هستیم! هنوز در الفبای سازه و آموزش مانده‌ایم.
جوامع یادگیرنده، کشورهایی که از هر حادثه و اتفاقی می‌آموزند، اما ما بعد از هر حادثه بشدت هیجانی و احساسی و به همان نسبت نیز فراموش می‌کنیم که شاید روزی این اتفاق برای خودمان یا عزیزانمان بیفتد، بعد از هر حادثه‌ای به دلیل موازی‌کاری سازمان‌های کمک‌رسان بیشتر درگیر ارایه عملکرد به مافوق هستیم تا در گردونه رقابت موفق باشیم و هیچ‌وقت درصدد پیداکردن نقاط ضعف نبودیم، درصورتی که سازمان‌ها و کشورهای پیشرفته با شناسایی نقاط ضعف خود بهترین درس‌ها و تجربیات را کسب می‌کنند، ما نیز باید درصدد باشیم بعد از هر حادثه کوچک و بزرگ با تشکیل تیم‌های مجرب آن را تحلیل کرده و نقاط ضعفش را بشناسیم و درس‌های خوبی برای حضور موثر در حادثه بعدی بیاموزیم.
نیاز جامعه امروز برای مقاوم‌شدن و کاهش اثر بلایای طبیعی و انسان‌ساز و اجتماعی آموزش هست که آنطور که باید در ایران جا نیفتاده و هنوز یادگیری مختص به سن خاص و گروه خاصی است درصورتی که با یادگیری درهمه زمینه‌ها می‌توانیم جامعه‌ای توانمند و تاب‌آور داشته باشیم.
اما حرف ما این است که هنوز مردم ما به خوبی هلال‌احمر را نشناخته‌اند و فقط به وظیفه حاکمیتی آن توجه دارند، در صورتی که هلال‌احمر خانه‌ای است به وسعت همه مردم که می‌توانند با هر سن و جنس، مقام و نژادی در آن عضو شوند، مشارکت کنند خدمات بگیرند، آموزش ببینند، جوانانشان را به هلال‌سرخ بسپارند و مطمئن باشند که این هلال سرخ‌رنگ مانند مادری مهربان آنان را در دامن پرمهر خود پرورش می‌دهد و جوانانی توانمند و استوار تحویل جامعه می‌دهد. مردم باید بیشتر از امروز به هلال‌احمر اعتماد کنند و مطالبه کنند. دو طرح ملی خادم «آموزش خانه‌به‌خانه» و گسترش و «افتتاح خانه هلال» در شهرها، روستاها و محلات که در واقع هلال‌احمری کوچک از مردم و در میان مردم است، شروع بسیار خوبی برای نفوذ در لایه‌های اجتماعی بوده و می‌تواند با تبیین و شناساندن جمعیت هلال‌احمر به‌عنوان سازمانی آموزش‌دهنده و تربیت‌کننده جوانان علاقه‌مند جهت ساختن جامعه‌ای آماده در برابر مخاطرات طبیعی و انسان‌ساز باشد، حتی در برنامه‌ریزی‌های جدید جمعیت هلال‌احمر تلاش می‌کند تا در کاهش آسیب‌های اجتماعی با بسترسازی مناسب بعد از جذب جوانان و ایجاد فضای مناسب آموزشی و دور‌ه‌های متعدد با «طرح پیمان و تربیت سرگروهای آموزش‌دیده هر سرگروه به 49نفر آموزش داده و به همین ترتیب هر نفر جذب‌شده، 49نفر را برای ادامه کار باید جذب کرده و آموزش دهد که این خود کمک شایان توجهی در جذب جوانان و دورکردن آنان از معضلات اجتماعی اعتیاد خواهد داشت، زیرا بیشتر آسیب به فرد در دوران طلایی جوانی رخ خواهد داد. دو طرح خادم و خانه‌های هلال شروع بسیار خوبی را با توجه به کمبود اعتبار و نیرو در سراسر استا‌ن‌های کشور داشته و امید است که با تغییر مدیریتی در رده‌های بالا این طرح‌ها به روند مطلوب خود ادامه دهد تا مردم به‌خصوص قشر خاکستری جامعه که هنوز برنامه مشخصی برای آینده ندارند، بتوانند با جذب در این سازمان مردم‌نهاد از آموزش‌های لازم برخوردار شده و خود سفیر هلال‌احمر در خانواده و جامعه شوند.
طرح خادم جمعیت هلال‌احمر که مدت یک‌سال از شروع آن می‌گذرد، در سراسر کشور از دورترین نقاط روستایی تا شهرهای بزرگ تلاش می‌کند تا با حضور داوطلبان آموزش‌دیده به درِمنازل افراد محلات و روستاها و شهرها ضمن آموزش چهره‌به‌چهره به خانوارها آنان را نسبت به فراگیری علم روز امدادی و شناخت حوادث منطقه‌ای از لحاظ جغرافیایی و انسان‌ساز حساس کرده و این نیاز را در افراد ایجاد کند تا رسالت بزرگ این نهاد مردمی که آموزش صحیح و به‌روز امدادی برای عموم برای داشتن جامعه‌ای توانمند و تاب‌آور را تحقق بخشد.
در طرح خادم همه‌ساله سهمیه‌ای براساس جمعیت استان برای آموزش درنظر گرفته می‌شود که همان خانوارها در طول یک‌سال ماهی یک‌بار با مراجعه داوطلبان آموزش‌دیده به درِمنازل ضمن آموزش با طرح سوالاتی آنان را نسبت به حوادث منطقه و محله، نوع سازه و آمادگی در برابر حوادث حساس می‌کنند.
خانه‌های هلال مکانی به وسعت همه مردم که هر کسی با عضویت در این خانه در روستا، بخش و محله خود علاوه بر مشارکت در خدمات بشردوستانه می‌تواند آموزش‌های لازم امدادی را فرا گرفته و به خانواده و نزدیکان خود منتقل کند. این خانه‌ها با ساختار داوطلبی بدون نیروی انسانی رسمی، پیمانی یا قراردادی در سطح محلات‌ها شهرها و روستاها که توسط اعضا، داوطلبان، خیرین و واقفان اداره می‌شود.
با افتتاح خانه هلال ساماندهی و آموزش داوطلبان، ارایه آموزش‌های عمومی به مردم با هدف ایجاد آمادگی در زمان وقوع حوادث احتمالی، مبارزه با آسیب‌های اجتماعی ازجمله اهداف تأسیس خانه هلال به شمار می‌رود. به منظور تحقق اهداف بشردوستانه، جذب داوطلبان و گسترش آموزش‌های امدادی خانه هلال در سطح مراکز دهستان‌ها، محلات و شهرهای گیلان با مشارکت و تعامل شهرداران، دهیاران و اعضای شورای شهر و روستا از اولویت فعالیت‌های جمعیت هلال‌احمر است.