شهروند| همواره عادت کردهایم به اینکه وقتی از ورزش بانوان صحبت میکنیم، نام یک خانم بهعنوان سرمربی مطرح شود. استفاده از مربیان مرد در ورزش بانوان در چند مورد معدود تا به حال اتفاق افتاده اما هنوز فدراسیونهای ما دستشان برای رواج این فرهنگ باز نیست. اینکه بانوان برای هدایت تیمهای بانوان اولویت باشند، قطعا اتفاق خوبی است اما وقتی در برخی از رشتهها مربیان خانم به دلیل فقر دانش فنی نمیتوانند پیشرفت کنند، آنجاست که میتوان از تجربیات مربیان مرد استفاده کرد.
درجازدن ورزشهای تیمی بانوان
به اینکه در ورزشهای تیمی، بانوان کشورمان زنگ تفریح دیگر کشورها حتی در سطح آسیا هستند، نیز عادت کردهایم. برای رهایی از این وضع یا باید یک مربی خارجی تراز اول در سطح جهان به ایران آورد و بالای سر این تیمها گذاشت که به دلیل کمبود بودجه به هیچوجه امکانپذیر نیست یا اینکه مربیان خانم حداقل تا زمانی که دیگر فقط دانش فنی در آنها دیده نشود، از تجربیات مربیان مرد استفاده کنند. از نظر شرعی نیز قطعا بانوانی که با مجوز کشوری و بینالمللی میتوانند در مسابقات خارجی با حجاب اسلامی شرکت کنند، در تمرینات نیز با رعایت همان پوشش مشکلی با حضور یک مربی مرد نخواهند داشت.
تجربیاتی که مشکلی ایجاد نکرد
در بازیهای آسیایی 2014 اینچئون 2 بانوی دوومیدانیکار ایران یعنی مریم طوسی و مریم توکلی از مربی مرد بهره میبردند که اتفاقا نتایج نسبتا خوبی نیز کسب کردند یا افشین فرزام بهعنوان سرمربی تیم آبهای آرام بانوان فعالیت میکند. در گذشته نیز عباس برقی و اکبر محمدی بهعنوان مشاور در کنار تیمهای والیبال و فوتبال بانوان حضور داشتند. در هیچکدام از این تجربیات مشکلی پیش نیامده، اگرچه گاهی اوقات به دلیل مرسوم نبودن این موضوع، برخی رسانهها روی آن حساسیت ایجاد کردند.
از قهرمان جهان تا حضور در مراسم گالا
هرچند در ایران به دلایل زیادی حضور یک مرد در سمت مربیگری یک تیم بانوان یا یک خانم ورزشکار، تابو محسوب میشود اما خارج از مرزهای ما، تفکیک جنسیتی در زمینه مربیگری معنای خاصی ندارد. برخی مربیان مرد از ابتدای دوران مربیگری در بخش بانوان فعالیت کردهاند و گویی برای برخورد و تمرین دادن جنس مخالف ساخته شدهاند. نمونه عینی، پدرو مارتینس لوسا، سرمربی تیم بانوان آرسنال است؛ کسی که همه دوران مربیگری خود را در تیمهای بانوان گذرانده و بزرگترین افتخار تاریخ تیم بانوان رایووایکانو را رقم زده. جالب اینکه 6 مربی از مجموع 14 مربی 14 تیم فصل گذشته لیگ بانوان ایتالیا مرد بودند اما بیگمان اوج اختلاط جنسیتی را در مراسم توپ طلای جهان در سال 2012 شاهد بودیم؛ جایی که در جمع 10 نفر اول بهترین مربیان فوتبال زنان در سال 2012، تنها 4 نفر زن حضور داشتند و بقیه بهعنوان یک مرد در فوتبال زنان فعالیت میکردند. امید نمازی، کمکمربی سابق تیمملی کشورمان دستیار تیم بانوان آمریکاست و ظاهرا هم رضایتبخش فعالیت میکند.
نژادنایبی:
اگر ممنوع نبود، از آقایان هم کمک میگرفتیم
صغری نژادنایبی، نایبرئیس بانوان فدراسیون والیبال درباره حضور مربیان مرد در بخش بانوان به «شهروند» میگوید: «طبق بخشنامهای که وزارت ورزش به دست ما رسانده، حضور مربیان مرد در تیم بانوان ممنوع است و به همین دلیل هیچوقت نمیتوانیم به این موضوع فکر کنیم. حتی در این نامه تأکید شده که در تیمهای زیر 15سال بانوان نیز امکان استفاده از مربیان مرد نیست.»
احمدی: به صلاح نیست
عبدالحمید احمدی، معاون فرهنگی وزارت ورزش و جوانان در رابطه با چرایی عدم استفاده از مربیان مرد در ورزش بانوان به «شهروند» میگوید: «حضور مربیان مرد در ورزش بانوان هر چقدر هم کنترلشده باشد، باز هم باعث ایجاد حاشیه میشود و همین موضوع به روند صعودی آن رشته لطمه وارد میکند. با توجه به محدودیتهایی که در کشورمان وجود دارد و باید هم به این ارزشها پایبند باشیم، من این اتفاق را به صلاح ورزش نمیدانم. ما باید فقر دانش فنی در بخش مربیگری بانوان را از راههای دیگر حل کنیم. خدا را شکر دچار کمبود نیروی انسانی نیستیم و میتوانیم با آوردن مدرسین درجه یک خارجی نکات فنی را به آنها آموزش دهیم. راههای دیگری نیز وجود دارد. ازجمله اینکه مربیان خارجی درجه یک را برای تیمهای بانوان به ایران بیاوریم.»
محمدی:
فوتبال بانوان نیاز به تجربه مربیان مرد دارد
اکبر محمدی، مشاور سابق تیم فوتبال بانوان درخصوص نیاز ورزش بانوان به حضور مربیان آقا به «شهروند» میگوید: «من سعی میکنم درخصوص فوتبال صحبت کنم که در آن تخصص دارم. فوتبال بانوان بعد از گذشت 5، 6سال از اینکه اعزامهای بینالمللی دارد، هنوز مربیان خانم بسیار محدودی را در خود میبیند که تجربه لازم را داشته باشند. قبل از من آقایان لطفی، ایراندوست و افاضلی هم بهعنوان مشاور در کنار بانوان حضور داشتند اما این کافی نیست.
اگر میخواهیم فوتبال بانوان پیشرفت کند باید از مربیان باتجربه مرد استفاده کنیم و حدود شرعی آن نیز رعایت شود که البته تاکنون من متوجه منافاتی در رابطه با حضور مربیان مرد با مسائل شرعی نشدهام. متاسفانه چون این مسأله در کشورمان باب نیست وقتی یک اتفاق اینچنینی هم رخ میدهد، آنقدر دربارهاش حاشیهسازی میکنند که نمیتوان کار را به شکل خوب پیش برد.»
بانوان هم در کنار آقایان پیشرفت میکنند
به مسأله نیاز حضور مربیان مرد در ورزش بانوان نباید اینطور نگاه کرد که مربیان خانم همگی از ضعف فنی رنج میبرند. اتفاقا در برخی از رشتهها مثل ورزشهای رزمی میبینیم که آنها توانستند پیشرفت محسوسی داشته باشند و شاگردانشان را با موفقیت از میدان مسابقه خارج کنند اما در برخی از رشتهها نیاز انتقال تجربه از مردها به خانمها به دلیل نوپا بودن این رشتهها در بخش بانوان احساس میشود و میتوان با در نظر گرفتن شرع و منطق از تمام پتانسیلهای ورزش کشور استفاده کرد. چهبسا اگر این انتقال تجربه با یک برنامهریزی صورت بگیرد، بعد از چند سال دیگر چنین نیازی در ورزش بانوان اصلا احساس نشود.