| حسین علیمراد | مدیر سرمایهگذاری شرکت ملی صنایع پتروشیمی|
کشورهای دارای منابع و ذخایر گازی همواره به دنبال بهترین راهکار کسب حداکثر درآمد از این ذخایر هستند. کشور ما نیز پس از پوشش اولویت نخست خود (یعنی تأمین مصارف خانگی) از این قاعده مستثنی نبوده و راههای مختلف تبدیل گاز به درآمد پایدار و بهینه ازجمله صادرات (مستقیم یا بهصورت LNG)، تولید نیروی برق برای مصرفکنندگان داخلی یا صادرات، تبدیل به سوختهای پاک (GTL) و توسعه صنعت پتروشیمی بر پایه خوراک گازی را مدنظر داشته است.
از طرف دیگر، روند صعودی بازار مصرف محصولات پتروشیمی در صنایع مختلف داخلی و در سرتاسر جهان خصوصا کشورهای چین و هندوستان، کشورهای دارنده منابع و ذخایر گازی را به سمت سرمایهگذاری و توسعه صنعت پتروشیمی با تولید محصولات استراتژیک و خاص و با ارزش افزوده بالا هدایت میکند.
در این راستا، جمهوری اسلامی ایران نیز بهعنوان دارنده رتبه نخست ذخایر گازی دنیا راهبرد خود را متناسب با بازار تقاضای داخلی و بینالمللی و کسب درآمد حداکثر و پایدار از منابع گازی خود تنظیم و تدوین کرده است.شرایط حاصل از اجرای برجام تسریع در به بهرهبرداری رسیدن فازهای گاز پارسجنوبی را به دنبال داشته است؛ بهطوری که در آینده نزدیک کل فازهای پارسجنوبی به بهرهبرداری خواهد رسید. از آنجایی که حجم تولیدی گاز کشور مازاد بر مصارف خانگی و صنعتی (غیر از صنعت پتروشیمی) خواهد بود، تبدیل گاز به محصولات پتروشیمی خاص با تکنولوژیهای نوین بهعنوان سریعترین راه و پرسودترین صنعت از ارجحیت ویژهای در کشور برخوردار است. از سوی دیگر، لازمه دستیابی به محصولات ویژه و با ارزش افزوده بالا در صنعت پتروشیمی استفاده از تکنولوژیهای نوین همراه با جذب سرمایهگذاری است. متاسفانه به دلایل متعدد بخش خصوصی و منابع بانکی و مالی داخلی طی چند سال گذشته در راستای توسعه صنعت پتروشیمی موفق عمل نکردهاند. این درحالی است که کشورهای رقیب، سرمایهگذاریهای کلان و برنامهریزیشده در صنعت پتروشیمی را دنبال میکنند و لذا جبران سرعت کم سرمایهگذاریهای داخلی و کمبود منابع مالی داخلی با جذب سرمایهگذاری خارجی برای توسعه صنعت پتروشیمی کشور بر کسی پوشیده نیست.
براساس گزارش نشریات معتبر بینالمللی، با وجود ریسکهای کسب و کار غیرفنی مرتبط با اجرای طرحهای پتروشیمیایی در کشور (ازجمله ریسکهای حقوقی، مالی و قانونی) بهدلیل خوداتکا بودن و وجود ثبات در جریان نقدینگی آتی حاصل از اجرای طرحهای پتروشیمی از یکسو و مزیتهای نسبی فراوان صنعت پتروشیمی ایران؛ سرمایهگذاری در صنعت پتروشیمی کشور از جذابیت ویژهای برخوردار است، ازجمله این مزیتها میتوان به وجود فراوان و پایدار خوراک خصوصا خوراک گازی، نزدیکی به بازارهای مصرف درحال رشد داخلی و کشورهای همجوار، وجود زیرساختهای لازم، توانمندی فنی و مهندسی و اجرایی شرکتهای ایرانی، توانمندی و امکانات سازندگان ایرانی تجهیزات و اقلام صنعت پتروشیمی اشاره کرد.
لذا برای دستیابی به اهداف برنامه ششم جهت افزایش تولید به میزان 120میلیون تن در سال لازم است راهکارها و اقدامات ضروری به منظور تشویق و ترغیب سرمایهگذاران خصوصا سرمایهگذاران خارجی جهت حضور در صنعت پتروشیمی کشور اندیشیده و اجرایی شود.در همین راستا و با استفاده از گشایشهای نسبی حاصل از اجرای برجام در دولت یازدهم، راهبرد سرمایهگذاری در صنعت پتروشیمی نیز با هدف معرفی این صنعت و معرفی فرصتهای سرمایهگذاری برای سرمایهگذاران و شرکتهای خارجی که مدت زیادی از فعالیتهای این صنعت در ایران دور بودهاند، در دستور کار قرار داشته است.این راهبردها در قالب برنامههای مختلف ازجمله برگزاری نمایشگاه IPF، برگزاری سمینارهای معرفی فرصتهای سرمایهگذاری صنعت پتروشیمی ایران در داخل و خارج سعی بر این داشته است که موقعیت لازم برای جلب سرمایهگذاری و مشارکت خارجی را فراهم کند که در صورت تحقق این امر، قطعا دیگر صنایع وابسته به صنعت پتروشیمی نیز از رونق مناسبی برخوردار خواهند شد.تأمین تسهیلات مالی طرحهای در دست اجرا و طرحهای آتی از منابع خارجی نیز از دیگر تمهیدات بوده و بدین منظور و با هدف استفاده از فضای به وجود آمده پس از برجام و استقبال بانکها، موسسات مالی بینالمللی و موسسات بیمه صادراتی به آغاز همکاری و آشنایی با طرحهای پتروشیمی، ملاقاتها و نشستهای متعددی در داخل و خارج کشور انجام پذیرفته است. در این ملاقاتها و نشستها، آنچه به وضوح قابل لمس است، همانا خواست شرکتهای صاحب تکنولوژی و سرمایهگذار در بخش پتروشیمی و بانکها، موسسات مالی و بیمه صادراتی در راستای حرکت به سمت استفاده از فرصتهای موجود است که منجر به عقد توافقنامههای متعدد مطالعات اقتصادی مشترک شده است.