شهروند| هیچکس نتوانست خانه تاریخی شبان را نجات دهد. سرانجام در کش و قوس میان مالک و یگان حفاظت اداره کل میراث فرهنگی استان گیلان، بنای تاریخی میرزا یوسفخان شبان در محله چله خانه رشت، اسیر هجوم بیل مکانیکی شد و با همه خاطراتش از گذر زمان، فرو ریخت. گویا سریال ویرانی خانههای تاریخی از نو شروع شده؛ تخریب خانه شبان درست یک روز پس از آغاز تخریب خانه بچاری در آبادان اتفاق افتاد.
خانه شبان متعلق به یوسفخان است که در زمان نهضت جنگل، حکومت فومنات و شفت را از سوی دولت مرکزی برعهده داشت. میرزا یوسفخان شبان، نخستین شهردار فومن خانه پدری خود را در شهر رشت بهعنوان دفتر مراجعات مردمی مورد استفاده قرار داده بود.
به گزارش ایرنا، سرپرست معاونت میراث فرهنگی ادارهکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گیلان اگرچه صبح شنبه خبر داد که جلوی تخریب خانه شبان گرفته شده و عوامل تحویل مقامات قضائی شدهاند، اما شنبهشب، خبر تخریب بنای یادشده را تأیید کرد.
ولی جهانی با اشاره به اینکه بنای یادشده مربوط به نخستین شهردار فومن بوده و دارای قدمت تاریخی است، گفت: «پرونده ثبتی آن، آماده و به مالک نیز ابلاغ شده بود و پس از ابلاغ به مالک، هرگونه اقدامی میبایست با اطلاع این اداره کل انجام شود اما متاسفانه شهرداری، یاریگر میراث فرهنگی نیست و تا این روند ادامه یابد، بعید نیست که سرنوشت بناهای دیگری نیز چنین شود.»
او با بیان اینکه در پیچ و خم دریافت حکم دادستانی بودیم که خبر تخریب کامل بنا دریافت شد، ادامه داد: «روز گذشته بنا به گزارشهای دریافتی مبنی بر اقدام به تخریب بنای یادشده، نیروهای یگان حفاظت میراث فرهنگی گیلان، مانع از تخریب شدند و عوامل به مراجع قضائی ارجاع داده شدند.»
جهانی این را هم گفت که همه خانههای قدیمی رشت مربوط به دوران قاجار و پهلوی اول است و معاونت میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گیلان درحال تدوین و شناسایی این بناهای تاریخی است اما بدون همکاری، این نگهداری و حفاظت معنا نمییابد.
میرزا یوسفخان شبان متولد 1250 و خانه او واقع در محله چلهخانه رشت، از میراث پدریاش بوده است. رشت به دلیل موقعیت مکانی و نقشی که از دوران صفویه تا زمان معاصر در کشور داشته، دارای بناهای تاریخی و هویتی بسیاری است.
یکهزار و 60 اثر تاریخی در استان گیلان در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده و 50 پرونده دیگر نیز برای ثبت در فهرست ملی به سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ارسال شده که خانه میرزا یوسفخان شبان رشت هم در زمره همین پروندهها قرار دارد.