مذاکرات هسته‌ای میان ایران و گروه 1+5 درحالی به پایان ضرب‌الاجل خود نزدیک می‌شود که طی روزهای گذشته اخباری درخصوص احتمال بحران‌سازی کنگره آمریکا در روند مذاکرات هسته‌ای منتشر شده است. طی روزهای گذشته اخباری که منتشر شده است حول محور احتمال همکاری نکردن کنگره آمریکا با کاخ سفید درخصوص لغو تحریم‌های ضدایرانی بوده است. بخشی از تحریم‌هایی که علیه ایران اعمال شده با تصویب کنگره آمریکا بوده و رئیس‌جمهوری درخصوص لغو این دسته از تحریم‌ها با محدودیت‌هایی مواجه است. این درحالی است که ایران صراحتا اعلام کرده است که در صورت توافق نهایی با غرب، راضی به باقی ماندن حتی یک تحریم نیز نخواهد شد و تحریم‌های ضد ایرانی باید به کلی لغو شوند. روز گذشته نیز خبرگزاری رویترز در گزارشی از احتمال اخلال کنگره آمریکا در روند مذاکرات هسته‌ای خبر داد. رویترز ضمن تأکید بر این‌که ایران در ماه‌های گذشته ثابت کرده که به تعهدات‌شان پایبند است، نوشت: اگر چه مذاکرات ایران و شش قدرت جهانی بر سر برنامه هسته‌ای این کشور هنوز به نتیجه نهایی نرسیده است اما برخی اعضای کنگره آمریکا درحال آماده‌شدن برای ایجاد یک بحران بر سر یک توافق هستند.
رویترز همچنین خبر داد که باراک اوباما، رئیس‌جمهوری آمریکا ممکن است ابتدا کنگره را کنار بگذارد و برای رسیدن به توافق نهایی تحریم‌ها علیه ایران را به حالت تعلیق درآورد و سپس زمانی که اطمینان حاصل شود ایران به تمام تعهداتش طبق این توافق عمل کرده است از کنگره بخواهد تا آنها را به‌طور دایمی لغو کند.
به طور قطع بسیاری از این قانون‌گذاران که هنگام اعمال تحریم‌های ایران در سال‌های 2010 و 2011 به رئیس‌جمهوری حق تعلیق این تحریم‌ها را دادند به انتقادات‌شان از این اقدام احتمالی اوباما پایان خواهند داد اما یک نکته دیگری که وجود دارد این است که تنها کنگره می‌تواند این تحریم‌ها را به‌طور دایم لغو کند، پس هیچ دلیلی برای مانع‌تراشی وجود ندارد. اما به معنای واقعی چه چیزی درحال جریان است؟
رویترز در ادامه نوشت: جواب این سوال بسیار ساده است؛ اگر شما برای جنگ با ایران پس از حصول توافق نهایی با این کشور می‌اندیشید، بهترین و احتمالا آخرین فرصت برای نابود کردن توافق نهایی درست زمانی است که مذاکرات هسته‌ای به نتیجه رسیده است. این می‌تواند زمانی باشد که پایبندی به تعهداتش در این توافق باید ثابت شود و بی‌اعتمادی به تمایلات ایران هنوز به قوت خود باقی است.
در این میان دولت باراک اوباما به دنبال یافتن راهی است تا به تهران پیشنهاد دهد تحریم‌ها را به صورت قابل بازگشت تعلیق کند و سپس در صورت همکاری ایران آنها را به‌طور دایمی لغو کند. مخالفان کنگره از آن‌جایی که نگران این پیشنهاد هستند که استراتژی اوباما، ایرانی‌ها را ترغیب خواهد کرد تا محدودیت‌هایی را در برنامه هسته‌ای‌شان بپذیرند، به بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اجازه نظارت بر تأسیسات هسته‌ای‌شان را بدهند و با آژانس همکاری کنند که این کار راه را برای لغو دایم و کامل تحریم‌ها هموار خواهد کرد. این سناریو مخالفت کنگره را تضعیف خواهد کرد چون ایرانی‌ها اجازه خواهند یافت تا در یک دوره یک‌ساله قابل اعتماد بودن‌شان را ثابت کنند و نشان دهند به تعهدات‌شان پایبندند. بنا بر آنچه ذکر شد به نظر می‌رسد که دو مشکل اساسی که اتفاقا پیوندی مستقیم با هم دارند، مانع از توافق نهایی هسته‌ای است. نخست لغو همه تحریم‌های ضد ایرانی و دیگری بحث ظرفیت غنی‌سازی ایران. مسلما ایران هرگز حاضر نخواهد شد بدون دریافت تضمین درخصوص لغو همه تحریم‌ها امتیازی درخصوص محدود کردن ظرفیت غنی‌سازی‌اش ارایه کند. درواقع ایران و آمریکا هر کدام به دنبال این هستند در قدم آخر یکی از طرفین نرمش نشان دهد. اما واقعیت این است که توافق نهایی تنها در صورتی انجام خواهد شد که طرفین به‌طور همزمان گام آخر را بردارند. به‌رغم تمامی اخبار منتشر شده درباره گره‌هایی که در مذاکرات هسته‌ای وجود دارد، روز گذشته خبرگزاری کیودو به نقل از یک مقام ارشد ایرانی گزارش داد، رایزنی‌های هفته گذشته ایران و گروه 1+5 در وین پیشرفت‌های محسوسی داشته است. یک مقام ارشد ایرانی که خواست نامش فاش نشود در گفت‌و‌گو با خبرگزاری کیودو اظهار کرد: ایران و گروه 1+5 در نشست کارشناسی هفته گذشته در وین به پیشرفت‌های محسوسی در زمینه مسائل تکنیکی دست یافته‌اند.
براساس این گزارش، این اظهارات مقام ایرانی، انعکاس سخنان وندی شرمن، معاون وزیر امور خارجه آمریکاست که پنجشنبه گذشته گفته بود طرف‌های مذاکره‌کننده بر سر مسائلی که ابتدا غیرقابل حل به نظر می‌آمدند به پیشرفت‌های مهمی دست پیدا کرده‌اند. شرمن همچنین گفته بود که هنوز کار زیادی برای انجام دادن باقی مانده است.
به گزارش کیودو، نشست کارشناسی ایران و گروه 1+5 پس از آن برگزار شد که طرف‌های مذاکره‌کننده هشتمین دور از رایزنی‌های خود را 16 اکتبر در وین پایتخت اتریش برگزار کردند. اما گمانه‌زنی‌ها درباره تمدید دوباره این مذاکرات افزایش یافته است. این درحالی است که ایران به دنبال لغو تحریم‌های بین‌المللی است که به بهانه نقض معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (ان. پی. تی) علیه این کشور صادر شد. به گفته این مقام ارشد ایرانی، تمدید دوباره مذاکرات اقدامی غیرضروری است.
او تصریح کرد: هیچ گفت‌و‌گویی درباره تمدید مذاکرات انجام نشده است و هر دو طرف ترجیح می‌دهند که تا پایان ضرب‌الاجل 24 نوامبر به توافق برسند. کیودو گزارش داد: این اظهارات دیپلمات ایرانی درواقع انعکاس سخنان حسن روحانی، رئیس‌جمهوری این کشور است که هفته گذشته در یک کنفرانس خبری تأکید کرده بود دستیابی به توافق نهایی در مدت زمان باقی مانده ممکن است.