مشاور پیشین کاخسفید و فیزیکدان ارشد دانشگاه پرینستون، با تأکید بر اینکه «دونالد ترامپ» رئیسجمهوری آمریکا مدرک قانعکنندهای علیه ایران درباره نقض برجام در دست ندارد، گفت «بحران شبه جزیره کره نشان میدهد که توافق هستهای با ایران را باید حفظ کرد.»
به گزارش ایرنا، «فرانک وان هیپل» فیزیکدان هستهای دانشگاه پرینستون آمریکا و معاون اسبق مدیرامنیت ملی در دفتر برنامهریزی علم و فناوری کاخسفید در گفتوگوی اختصاصی با ایرنا افزود: راهبرد رئیسجمهوری آمریکا، تحریک تهران برای خروج از برجام است. وی برنامه موشکی ایران را مکمل نیروی هوایی آن دانست و گفت: برنامه موشکی
میان برد ایران قابل توجیه است و باید درباره برنامه موشکی دوربرد با تهران گفتوگو شود. وان هیپل همچنین سرمایهگذاریهای اقتصادی فرانسه در ایران را یک تحول مهم و آن را نشاندهنده بهرهبرداری اقتصادی ایران از برجام دانست و تصریح کرد: اگر من هنوز مشاور کاخسفید بودم، به ترامپ میگفتم برجام را حفظ کن و آن را پایه گفتوگو قرار بده. این عقلانی نیست که بگوید چون باراک اوباما این توافق را درست کرده است، پس باید آن را خراب کرد.
بحران شبه جزیره کره
یعنی درستی برجام
وان هیپل که استاد مدرسه «وودرو ویلسون» دانشگاه پرینستون نیز هست، بحران شبه جزیره کره را نشاندهنده درست بودن مسیر برجام دانست و گفت: بحران کرهشمالی نشان میدهد که باید توافق هستهای با ایران را حفظ کرد.
وی افزود: ما در سال 1994 یک توافق با کرهشمالی منعقد کردیم که براساس آن عمده برنامه هستهای آن کشور متوقف شده بود. دولت بوش بعدا با لغو این توافق مرتکب اشتباه شد. این درست بود که کرهشمالی دست به نقض تعهداتش زده و برنامه گسترش سانتریفیوژهایش را مخفیانه آغاز کرده بود اما این مسأله در چارچوب توافق قابل رسیدگی و حل بود؛ ولی این کار را نکردند. وان هیپل تصریح کرد: من فکر میکنم که برجام نگرانی درباره برنامه هستهای ایران را برای 10 تا 15سال رفع کرده و ما باید با استفاده از این بازه زمانی، عدم توسعه هستهای را در یک سطح فراگیر پیش ببریم. من واقعا درک نمیکنم که برخی در آمریکا با چه منطقی به بهانه مسأله کرهشمالی، به برجام میتازند.
دستان خالی ترامپ علیه ایران
استاد دانشگاه پرینستون در ادامه گفت: هیچ سندی درباره اینکه ایران دست به نقض تعهدات خود در برجام زده باشد وجود ندارد. البته من گزارشهایی درباره موضوعات جزیی مانند دسترسی به آب سنگین در ایران شنیدهام که جدی نیست و به هیچ وجه نمیتواند مبنای ادعای عدم پایبندی ایران به توافق هستهای قرار بگیرد.
مشاور پیشین کاخسفید درباره تصمیم احتمالی ترامپ برای اعلام عدم پایبندی ایران به برجام در ماه اکتبر گفت: من نمیتوانم بهطور قطعی بگویم که آیا ترامپ در آن زمان مدعی عدم پایبندی ایران به توفق میشود یا نه، ولی به نظر میرسد که راهبرد وی تحریک ایران برای خروج از توافق هستهای باشد تا اینگونه نشان دهد که مقصر ایرانیها هستند. براساس گزارشها وی از اینکه در دفعات گذشته چارهای جز تأیید پایبندی ایران به توافق هستهای نداشته، بسیار خشمگین شده ولی واقعیت این است که هیچ مبنایی برای اعلام اینکه ایران پایبند نبوده است، وجود ندارد. وان هیپل اضافه کرد: براساس برخی گزارشها میخواهند درخواست بازرسی از مراکز نظامی ایران را بدهند و اگر ایران آن را رد کند، از آن بهعنوان زمینه عدم پایبندی ایران به تعهداتش استفاده کنند. من البته دسترسی به منابع اطلاعاتی ندارم ولی ما اساسا در خصوص دسترسی، باید به آژانس انرژی اتمی رجوع کنیم. این بستگی به این دارد که اطلاعاتی را که به آن میدهند، چقدر معتبر باشد.
اهمیت سرمایهگذاری فرانسه در ایران
مشاور پیشین کاخسفید درباره سرمایهگذاری شرکت های گازی و خودروساز فرانسوی در ایران تصریح کرد: این توافقها مهم و نشانگر این است که ایران از برجام سود اقتصادی میبرد. من دیدم که رئیسجمهوری ترامپ تلاش کرده اروپاییها را از تجارت با ایران بازدارد. ولی من بر عکس میخواهم که ما هم به سمت عادیسازی روابط با ایران برویم و به جای تخاصم بتوانیم در حوزههای مشترک متمرکز شویم و همکاری کنیم. وی درباره اینکه اتحادیه اروپا تا چه اندازه میتواند در برابر اقدامهای یکجانبه کاخسفید ایستادگی کند گفت: نگرانی شرکتهای اروپایی، مسائل بانکی است که آمریکا در آن نفوذ زیادی دارد. حتی اگر اتحادیه اروپا هم تلاش کند در برابر تحریمهای یکجانبه آمریکا بایستد، با توجه به کنترل تبادل بانکی توسط آمریکا، چالشهای حضور در ایران برای این شرکتها زیاد خواهد بود.
برنامه فضایی و موشکی ایران
فیزیکدان ارشد دانشگاه پرینستون درباره انتقاد واشنگتن از برنامه تحقیقات فضایی ایران و اینکه آیا میتوان ادعای کاخسفید درباره تهدیدآمیز بودن آن را پذیرفت؟ گفت: برجام به موضوع موشک بالستیک قارهپیما (ICBM) با قابلیت حمل کلاهک هستهای اشاره دارد و نه موشکهای متعارف دارای برد بلند. توسعه توان موشکی متعارف ایران البته موضوع پیچیدهای است و میدانیم کشورهای دیگر جنگنده بمبافکن دارند و چون ایران ناوگان هوایی جنگی جدید و به روزی ندارد، روی موشکهای میانبرد سرمایهگذاری کرده است تا این نقطعه ضعف را جبران کند. وی افزود: اما موضوع موشکهای دوربرد از این منظر قابل توجیه نیست و من فکر میکنم درباره آن باید گفتوگو کنیم.