|  علی‌اصغر هدایی |    استاد دانشگاه |

شاید سخن گفتن از داشتن نگاه فرهنگی به بحران‌های گوناگون، سخن تازه‌ای نباشد و همواره برای ایجاد و گسترش چنین نگاهی تلاش‌هایی صورت گرفته است، اما این نگاه به درستی اعمال نشده و نمی‌شود و به همین دلیل هم گلایه‌های بسیاری از فقدان فرهنگ صحیح در مواجهه با بحران‌ها وجود دارد. بحران‌هایی که همواره گریبان جامعه را گرفته و مشکلات بسیاری را برای مردم و مسئولان ایجاد کرده است و چنانچه این نگاه وجود داشته باشد که ما همگی با هم درگیر این مشکلات هستیم، به راحتی می‌توانیم با مشکلات و بحران‌هایی که پیش می‌آید روبه‌رو شویم و از سویی به راحتی در مقابل آنها بایستیم. این درحالی است که همواره حل مسائل با نگاه فرهنگی راهکار درست و بهتری است و البته از هزینه‌های مدیریت بحران نیز بسیار می‌کاهد و به همین دلیل نیز در تمامی کشورهای جهان برای ساخت فرهنگ مناسب مواجه با بحران تلاش بیشتری انجام می‌گیرد و زمانی‌که مردم این مناطق با بحرانی مواجه می‌شوند بسیار کارآمدتر و بهتر از پس شرایط برمی‌آیند. البته ما هم در مدیریت بحران برای حل این مشکلات و برآمدن از پس بحران‌ها تلاش‌هایی را ترتیب داده‌ایم که از آن جمله می‌توان به فعالیت‌های آموزشکده هلال ایران اشاره کرد. این آموزشکده دوره‌هایی را به صورت تخصصی و آکادمیک دارد که در آن آموزش‌هایی را به افراد خاص می‌دهد برای مواجه با بحران‌ها دوره‌هایی را نیز برای مردم عادی برگزار می‌کند که این آموزش‌ها نیز به عناوین و اشکال گوناگونی انجامی می‌پذیرد. هرچند متاسفانه دارای گستردگی نیست و تمامی ابعاد و بخش‌های جامعه را در برنمی‌گیرد اما در نوع خود خوب است و برای گسترش فعالیت‌هایی از این دست باید تلاش‌های بسیاری انجام گیرد تا مردم خود را در شرایط احساس کنند نه آن‌که خود را در فضای بیرون از آن بحران بدانند. برای مثال می‌توانیم به بحران آب
اشاره کنیم.
 این بحران بسیار عمیق است اما نه در زمان مناسب هشدارهای لازم داده شد و نه هم‌اکنون مردم با آن حس نزدیکی می‌کنند. تنها نشان دادن عکس و فیلم و حرف زدن کافی نیست. بسیاری از مردم بحران  آب یا بسیاری دیگری از بحران‌ها را جدی نگرفته‌اند و دلیل آن هم در گام نخست نبود اطلاع‌رسانی دقیق است. از سوی دیگر مشکل در فرهنگ مصرف ما ایرانی‌هاست. بسیاری از ما فرهنگ استفاده درست از منابع خدادادی و همچنین منابع دست ساز خود را نداریم و از این رو به هدر دادن آنها می‌پردازیم و اینجاست که باز هم ضعف فرهنگی، خود را نشان می‌دهد و کمی آموزش درست در این زمینه به چشم می‌آید. از این رو باید با بحران‌ها به صورت ریشه‌ای مواجه شد و این درحالی ممکن می‌شود که فرهنگ درست را
همگانی سازیم.