شهروند| چهره زنان درسیمای تاریخ خاموش است. این را همه آنها که بعدازظهر دوشنبه درمراسم تقدیر ازمنصوره اتحادیه، تاریخنگار، در سالن دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران جمع شده بودند، تأیید کردند. همه آنها با مرورگذشتهای که بر زنان رفته، معتقدند؛ زنان، هنوز هم موانعی برای رشد اقتصادی و اجتماعی و سیاسی زنان وجود دارد.
مراسم تقدير ازمنصوره اتحاديه؛ راوي خاموش زنان از متون تاريخي معاصر را گروه مطالعات زنان به مناسبت روزجهاني زن در دانشكده علوم اجتماعي دانشگاه تهران برگزار کرد. در ابتداي اين نشست، مريم ميرنژاد، فعال حوزه زنان گزارشي از وضعيت زنان در سالي كه گذشت را ارایه كرد: «اولين گزارشگر زن ايران در صداوسيما امسال توانست گزارش زنده از بازي بسكتبال پخش كند كه اتفاق خيلي خوبي هم براي زنان بود. با وجود اين زنان هنوز هم حق ورود به ورزشگاهها را ندارند كه این يك مسأله جدي است. هرچند زنان از راههاي مختلف كمك ميگيرند تا با حضور در ورزشگاهها بتوانند بازيها را از نزديك ببینند، اما بهطور كلي با موانع جدي روبهرو هستند، درحالي كه هيچ قانوني دركشور براي منع ورود زنان به ورزشگاهها وجود ندارد، اما در كل زنان امسال توانستند حضور پررنگتري درعرصه ورزش داشته باشند.» او درباره حضور زنان درعرضههاي مختلف سياسي و فرهنگي هم گفت كه زنان درسال 95 حضور جدي درسپهر اجتماعي داشتند: «زنان سعي كردند عرصههاي مردانه را تغيير دهند، اما هنوز هم رشد مشاركت اقتصادي زنان دركشور پايين است. با وجود اينكه ٥٤سال از حق رأى زنان مىگذرد، ولى همچنان رئيسجمهوری ازميان مردان انتخاب مىشود؛ موضوعي كه جاي تأمل دارد. با وجود اين، ازهفتههاي گذشته زمزمههاى كانديداتورى مرضيه وحيددستگردى براى انتخابات رياستجمهورى شنيده ميشود، درحالي كه يك كارزار «نه به كابينه مردانه» به راه افتاد كه همزمان هم اضافهشدن خانم احمدى به كابينه آقاى روحانى و انتخاب يك فرماندار زن اهل سنت براي سيستانوبلوچستان باعث خوشحالي شد.» مريم ميرنژاد درباره وضعيت زنان حوزه وضع قوانين هم توضيحاتي ارایه كرد: «ماده ٢٣٠ دربرنامه ششم توسعه درمورد زنان كماكان مبهم و كلى است و رديف بودجه اختصاص دادهشده باز هم مثل سالهاى قبل بيشتر برمحورهاى كلى زنان بدسرپرست، عفاف و حجاب، تحكيم خانواده و... بدون توجه به جزیيات مسائل زنان است. بازنشستگى زودهنگام زنان هم كه توسط زنان مجلس حذف شد و ازسوي ديگر قانون حمايت از كودكان درمجلس هم امسال به تصويب نرسيد.»
موضوع خشونت عليه زنان موضوع ديگري بود كه اين فعال حوزه زنان درباره آن حرف زد: «متأسفانه همچنان زنان قربانيان خشونت در ايران هستند؛ مثلا خبر شكنجه هولناك اعظم و دو دخترش درمشهد در ابتداي امسال واكنشهاى زيادى در اجتماع به وجود آورد، درحالي كه كارزار «نه به خشونت عليه زنان» و «منع خشونت عليه زنان» هيچوقت آنطور كه بايد نتيجه نداشته و بيشتر درفضاى مجازى رواج دارد. افشاگرى درمورد خشونت، تجاوز و آزار جنسى عليه زنان و افزايش آمار طلاق همچنان در سطحهاي متخلف جامعه وجود دارد.» او به وضعيت زنان سينماي ايران و تأثير آنها درعرصه جهاني اشاره كرد: «امسال فيلم فروشنده اصغر فرهادي برنده جايزه اسكار شد، درحالي كه بازيگر نقش اول زن اين فيلم دربرابر قانون جديد ترامپ درباره منع ورود ايرانيها به اين كشور واكنش نشان داد و تا چند روز درصدر رسانهها بود.» حضور زنان درعرصه بينالمللي مسأله ديگري بود كه ميرنژاد درباره آن حرف زد: «در انتخابات رياستجمهوري آمريكا كه درماههاي گذشته برگزار شد، خيلي جالب بود كه زنان بيشتر به ترامپ رأي دادند.» شهلا اعزازي، جامعهشناس و فعال حوزه زنان هم البته وقتي پشت تريبون رفت، توضيحاتي را در اينباره ارایه كرد: «در انتخابات آمريكا زنان جوان نسل سوم و چهارم كه بعد از شروع جنبشهاي فمينيستي و تغييرات گسترده ديگر از امكانات خوبي برخوردارند، به كسي رأي دادند كه ميخواهد آنها را ازبسياري از حقوق طبيعي خود منع كند.» او همچنين درمورد حضور زنان درتاريخ اجتماعي ايران هم معتقد است كه اگرچه زنان درگذشته جزيي از سياست بودهاند، اما چون همه معيارها مردانه بوده است، فعالیتهایشان بهعنوان حاشيه درنظر گرفته ميشدند: «محققان و تاريخنگاران هم دركتابهاي تاريخي بيشتر تاريخ را مردانه نوشتهاند و قبل از اينكه بپرسيم، تاريخ چيست، بايد بپرسيم تاريخ براي چه كسي است؟» اعزازي درتوضيح وضعيت زنان درتاريخ ايران به نبود اطلاعات و اسناد اشاره كرد: «دربیشتر كتابهاي تاريخي هم نقش زنان در انقلاب مشروطه ناديده گرفته شده، اما آيا هيچ زني درجنبشهاي سياسي نقش نداشته است؟» در ادامه مراسم تقدير از منصوره اتحاديه (نظام مافي) تاريخنگار، نويسنده و ناشر ايراني برگزار شد. او هم حرفهاي زيادي درباره نبود اطلاعات تاريخي و اسنادي بهخصوص درحوزه زنان داشت: «متأسفانه خاطرات و اسناد درحوزه زنان نداريم كه البته اين ضعف درحوزه مردان هم وجود دارد و بهطور كلي سند خصوصي براي همه اقشار جامعه در ايران كم است. ازسوي ديگر، تاريخنگاري در ايران همواره با سياست عجين بوده، اما مسأله تاريخ مردانه و زنانه تنها مختص به ايران نيست.»