سحرلاله| آمارها نشان ميدهد دانشگاههاي كشور در سالهاي اخير همپاي مجامع دانشگاهي معتبر دنيا توليد مقاله داشتهاند، اما اين توليدات علمي باعث نشده است كه دانشگاههاي ايران در رتبهبندي مراكز علمي بينالمللي درفهرست 500 دانشگاه برتر باشند. ازسوي ديگر، نتيجه تحقيقات اساتيد و دانشجويان كشور تاكنون گشايش چنداني براي انعقاد قراردادهاي مالي قابل توجه با بخشهاي صنعت و خدمات نداشته است.
موضوع عدم ارتباط دانشگاهها با بخش توليد و خدمات موضوع جديدي نيست اما هنوز متوليان امر در هر دوبخش نتوانستهاند راهكار موثري براي آن پيدا كنند. امروز موفقيت و ارزشيابي دانشگاههاي بزرگ دنيا كه به دانشگاههاي نسل سوم معروف هستند، نه به خاطر آمار مقالات و نوع تدريس بلكه براساس تأثير آنها درصنعت و توليد كالاهاي جديد و ايدههاي خلاقانه سنجيده ميشود.
براساس ابلاغيه ستاد فرماندهي اقتصاد مقاومتي به وزارت علوم، تحقيقات و فناوري اين وزارتخانه بايد براي پيوستن 5 دانشگاه كشور به فهرست 200 دانشگاه برتر دنيا برنامهريزي و بسترسازي كند. قرارگرفتن دراين رتبه نيازمند تغيير نگرش مديران مراكز علمي كشور به مقوله علم و پژوهش است. دراين رويكرد بايد به مقوله دانشبنيانشدن توجه جدي شود تا مقالات تهيه شده و ارزش كاربردي و واقعي پيدا كرده و گرهاي از مشكلات كشور را باز كند.
درحال حاضر و با كمك دولت بيش از 1000 شركت دانشبنيان درپاركها و پرديسهاي فناوري كشور راهاندازي شده كه توانستهاند ارزش افزوده قابل توجهي نيز كسب كنند اما ميزان درآمدها و اشتغالزايي اين شركتها درقياس با گردش مالي صنايع بزرگ كشور بسيار ناچيز است. تغيير رويكرد دانشگاهها در اهتمام به علوم جديد نظير نانو، بيو و... قابل ستايش است، ولي بايد نيمنگاهي نيز به صنايع پايه كشور نظير صنعت نفت، معدن و حتي خودروسازي داشت تا درآمدهاي مراكز دانشگاهي همپاي مقالات علمي افزايش داشته باشد.
براساس گزارش وزارت نفت، روزانه صدها مترمكعب گاز درجريان استخراج نفت و گاز درميادين پارس جنوبي و غرب كارون هدررفت ميشود و به خاطر عمر بالاي مخازن نفت، برداشت از اين مخازن با مشكل روبهرو شده و بايد براي آن چارهاي انديشيده شود، بنابراين مراكز علمي و دانشگاهي كشور رسالت دارند براي حل مشكلات برنامه داشته باشند. قطعا اجراي برنامههاي علمي و عملي درحوزههايي نظير ميادين مشترك نفت و گاز علاوه بر اينكه سودآور است، منجر به برطرفشدن تهديد و صيانت از حقوق ملت خواهد شد.
برگ برنده هاروارد، امايتي، تورنتو، بريتيش كلمبيا، مك گيل و اتاوا بهعنوان 6 دانشگاه برتر دنيا همكاري با كارتل و تراستهاي بزرگ بينالمللي است. به همين دليل است كه معاون اول رئيسجمهوری درجريان بازديد از برج فناوري دانشگاه اميركبير تاكيد دارد؛ دانشگاه نبايد دنبالهرو مشكلات كشور باشد، بلكه بايد جلوتر از مسائل راهكار ارایه كند.
ايران براي توسعه نيازمند فناوري نوين است و از اين منظر هم نيازمند تعامل با دنياست، اما اگر به هر دليلي نظير تحريمها نتواند اين فناوري را به خدمت بگيرد، بايد غصه از بينرفتن منابع و سهم خود درمنطقه باشد. آمار توليد مقالات علمي خوب است، اگر اين مقالات همسو با معضلات توليد و صنعت كشور باشد و بتواند از اقتصاد كشور در برابر تكانههاي خارجي اقتصاد صيانت كند. مراكز علمي كشور بايد براي قرارگرفتن درفهرست دانشگاههاي معتبر دنيا زنگ خطر عقبماندگي صنايع، بيكاري و... دهها مشكل ديگر كشور را سريعتر از ساير مراكز درك كنند.