شهروند| فاجعه پلاسكو حالا ابعاد مختلفي پيدا كرده است؛ از كوتاهي شهرداري تهران در ايمن‌سازي ساختمان پلاسكو و تجهيزنبودن آتش‌نشاني گرفته تا ارسال نامه شورا به دادستانی برای تعیین تکلیف ایمنی ساختمان‌ها و انتقاد از نحوه اطلاع‌رساني صدا‌و‌سيما كه از گوشه و كنار شنيده مي‌شود. در شرايطي كه شهرداري چندين سال است به نهادهاي مختلفي مانند خانه موسيقي و خانه هنرمندان كمك‌هاي مالي دارد، اما براي تجهيز سازمان آتش‌نشاني يا گسترش حمل‌ونقل عمومي هميشه كمبود بودجه داشته است.
بعد از نشست پرتنش صبح روز شنبه شورا كه به صورت اضطراري در ساختمان پروانه برگزار شد، اعضاي شورا روز يكشنبه نيز طبق روال هميشه جلسه‌اي غير علني در صحن شورا داشتند. احمد مسجدجامعي كه استعفايش را از شورا پس گرفته تا تكليف حادثه پلاسكو روشن شود، در اين جلسه گلايه‌هايي از وجود نداشتن مسئوليت‌پذيري دستگاه‌هاي مختلف مطرح كرد: «تاكنون درباره اعتبارات و تجهيزات زياد صحبت شده است اما نکته دیگری که کمتر مورد توجه قرار گرفته سلسله مراتب و چگونگی احراز پست‌های مدیریتی است که دست‌کم در این دوره شورا با آنچه باید باشد، تفاوت اساسی داشت. دو رئیس سازمان آتش‌نشانی در طی این مدت جابه‌جا شدند و هر کدام آنها هر چند سوابق مدیریتی روشنی دارند، اما آتش‌نشان نبوده‌اند. آتش‌نشانی کاری است همانند پزشکان متخصص که صرف خوب بودن و سابقه روشن‌داشتن برای احراز آن کافی نیست؛ زیرا با جان و سلامت انسان‌ها مرتبط است و تخصص در آن حرف نخست را می‌زند.»
انتقاد از انتشار يك عكس توسط يكي از مديران قاليباف
بعد از حادثه تلخ پلاسكو درست زماني كه امدادگران به نخستين پيكرهاي بي‌جان آتش‌نشانان رسيدند، اين جريان در رسانه‌ها شكل گرفت كه هيچكس اين تصاوير تلخ را منتشر و باز نشر نكند اما مدير روابط عمومي شهرداري به اين عهد پايبند نماند و عكسي را در صفحه اجتماعي خود منتشر كرد و وقتي با انتقاد كاربران مواجه شد، عكس‌ها را حذف كرد. حالا حافظي، رئيس كميسيون سلامت شورا به اين رويه انتقاد دارد: «رفتار یکی از مدیران شهرداری تهران در انتشار تصویر پیکر شهدای آتش‌نشان غیراخلاقی و غیرحرفه‌ای است. این فرد چگونه و با چه جسارتی تصویری را در کانال شخصی خود منتشر و اعلام می‌کند که نخستين کسی است که این تصاویر را منتشر می‌کند، به‌عنوان نماینده مردم در شورا اعلام می‌کنم كه این فرد درایت و شایستگی این جایگاه را نداشته زیرا این‌گونه به شهدا، خانواده آنها و افکار عمومی بی‌احترامی می‌کند. طی 24 ساعت گذشته حضور اصحاب رسانه‌ها در محل حادثه محدود شده كه این اقدام موجب شد تا بازار شایعات رواج یابد.»
عمده نگراني كه اكنون در حين آواربرداري در منطقه وجود دارد، سلامت آتش‌نشانان و نیروهای امدادی است كه رئیس کمیسیون سلامت شورا هم سخناني در اين‌باره ارایه كرده است: «گازهایی که در این محل متصاعد می‌شود، بسیار خطرناک و سرطانزاست و با توجه به تجربه حادثه 11 سپتامبر این نیروها در معرض ابتلا به بیماری هستند از این رو الزاما باید تمامی نیروهای امدادی فعال در این حادثه به ماسک و کپسول اکسیژن مجهز شوند.»رئیس کمیسیون سلامت شورا اولویت‌های کاری شهرداری را تداعی‌کننده این امر دانست که جان مردم برای آنان ارزش و اولویت ندارد: «بودجه براي شخم‌زدن بلوار کشاورز وجود دارد اما برای تأمین تجهیزات مورد نیاز آتش‌نشانی بودجه ندارند.»
نامه شورا به دادستانی جهت تعیین تکلیف ایمنی ساختمان‌ها
از همان ساعات اوليه‌اي كه ساختمان پلاسكو فروريخت، مسئولان شهرداري تهران بارها تأكيد كردند كه اخطارهاي لازم را به صاحبان اين ساختمان داده‌اند؛ بعد هم فيلمي از سال‌هاي گذشته منتشر شد كه قاليباف نسبت به وضعيت اين ساختمان ابراز نگراني كرده است. از سوي ديگر مسئولان شهرداري معتقدند كه اختيار پلمپ را ندارند و اجازه مداخله آنها در حد تذكر است؛ اما دادستان كل كشور روز شنبه اعلام كرد كه براساس ماده 55 قانون شهرداري‌ها اخطار به این ساختمان‌ها برعهده شهرداری‌هاست: «به شهردار هم این موضوع را گفتیم كه نباید به تذکر اکتفا می‌کردند بلکه باید به صورت جدی‌تر اقدام می‌کردند.» حالا قرار است اعضاي شورا نامه‌اي به دادستاني ارسال كنند تا تكليف ايمني ساختمان‌ها روشن شود. مهدی چمران، رئيس شورا در اين‌باره گفت: «ما طی نامه‌ای از رئیس قوه قضائیه و دادستان کل کشور می‌خواهیم تا این موضوع تعیین تکلیف شود؛ چرا که از بند 14 ماده 55 شهرداری این وظیفه استنباط نمی‌شود.» او ادامه داد: «حالا که دادستانی این موضوع را مطرح کرده، باید آن را تثبیت کنیم و شهرداری ضابطه قضائی دادستانی بشود.» ناصر امانی، معاون برنامه‌ریزی شهرداری تهران هم اعلام كرد: «اگر دادستانی این موضوع را تأیید می‌کند، هم اکنون 108 ساختمان ناايمن تنها در منطقه 12 شناسایی شده‌اند که اکثر آنها نیز تجاری هستند ما در برخورد با آنها بلاتکلیف هستیم.
همزمان با آخرين جلسه شورا، اعضاي فراكسيون اصلاح‌طلبان شورا كه به سیاست‌های یک‌سویه صداوسیما پس از حادثه پلاسکو انتقاد داشتند، به رئيس اين سازمان نامه‌اي نوشتند. در بخشي از اين نامه آمده است: «مدیران سیما در دعوت از کارشناسان، مدیران شهری، مسئولان و اعضای شورا رویکردی کاملاً یک‌طرفه و جانبدارانه داشته‌اند و در روزهای گذشته تمامی میهمانان و مسئولان حاضر در گفت‌وگوهای تلویزیونی به صورت کاملاً هدفمند به دنبال سلب مسئولیت از مقصران و متخلفان این حادثه دردناک بوده‌اند. تأملی در برنامه‌های رسانه ملی نشان می‌دهد كه برخی از مسئولان متخلف با همراهی رسانه ملی تلاش دارند تا با مخفی‌شدن در پشت قاب فداکاری قهرمانانه آتش‌نشانان غیور و جانفشان و استفاده ابزاری از این عزیزان جان برکف، سپری برای فرار از پاسخگویی و مسئولیت‌شناسی خود ایجاد کنند.»
شورای شهر قطعا درباره حادثه پلاسکو پاسخ می‌خواهد
| احمد حکیمی‌پور| عضو شورای اسلامی شهر تهران|
در روزهای گذشته چندین‌بار درباره تعداد اخطارهایی که شهرداری تهران به واحدهای ناایمن ساختمان پلاسکو داده شده بود، صحبت شده است؛ اخطارهایی که در اظهارنظرهای مختلف به‌طور متفاوت مطرح شده است. نظر من این است که شهرداری هر تعداد اخطار که به مالکان داده باشد، فرقی نمی‌کند؛ موضوع این است که وقتی این اخطارها داده شده و به آن عمل نشده است، قانونگذار ساکت نمانده چرا که قانون در این‌باره مشخص است. براساس قانون وقتی مالک به اخطارها عمل نمی‌کند، باید اعمال قانون از طریق دیگری عمل شود. وقتی اخطارها داده می‌شود و کسی توجهی نمی‌کند، قانون می‌گوید از طریق دستگاه‌های ذیربط باید جلویش را بگیرند و ایجاد مانع کنند تا ذینفع مجبور به رفع اخطارها شود. از طرف دیگر نکته مهمی که در این‌باره وجود دارد این است که باید از امروز به ابعاد دیگر این ماجرا فکر کنیم و نه فقط خود این حادثه تلخ؛ قطعا این حادثه نه نخستين است و نه آخرین؛ تهران آبستن چنین حوادثی است و موضوع مهم، قدرتمند‌کردن خودمان در زمینه پیشگیری است. نکته اینجاست که بر روی کاغذ این موضوع پیش‌بینی شده اما موقع لازم آن کارآمدی را در این‌باره نمی‌بینیم، کاستی‌هایی در این‌باره وجود دارد که باید پیگیری شود و البته مهم این است که وقتی چنین اتفاقاتی می‌افتد با کمترین خسارت باید کنترل شود. نکته دیگر درباره مطالبه‌گری مردم و در این روزها، تهرانی‌ها در این‌باره است؛ این حق مردم است که ابعاد حادثه را از زبان مسئولان بشنوند. من به نوبه خودم از فضایی که در ارتباط با نظارت اجتماعی میان مردم شکل گرفته، خوشحالم. مردم نسبت به سرنوشت کلی شهرشان، خیلی حساس شده‌اند و این موضوع، مسئولیت شورای شهر را سنگین‌تر می‌کند. شورای شهر، باید به انتظار افکار عمومی و نگرانی آنها پاسخ قاطع بدهد و در این مورد شفاف و روشن عمل کند. در این موضوع، ماجرای اصلاح‌طلبی و اصولگرایی مطرح نیست، شورا یک کلیت مستقل است و ما در این زمینه قطعا نشست‌های فوق‌العاده‌ای در هیأت‌رئیسه تشکیل می‌دهیم و از آقای چمران، رئیس شورای شهر تهران خواسته‌ایم که این نشست‌ها را برپا کند. ما مصوبات را بررسی می‌کنیم و در اجرای آنها کوتاهی نمی‌کنیم. ما بیش از اینکه دنبال مصوبات جدید باشیم، مصوبات قبلی را بررسی می‌کنیم که چگونه اجرا شده است. طبیعی است که اصلی‌ترین وظیفه شورا این است که از شهردار درباره حادثه پلاسکو پاسخ بخواهد. ما در حادثه خیابان جمهوری که دو سال پیش رخ داد و همچنین آبگرفتگی مترو، هم این موضوع را دنبال کردیم.