شهروند| لباسهای سرمهای یکدست میپوشند و روی بازوهایشان نوشتهاند یگان حفاظت. آنها ماموریت جدیدی در شهرداری تهران دارند نیروهایی که در ظاهر قرار است حافظ اماکن، تأسیسات و تجهیزات شهرداری باشند اما اسنادی منتشر شده که نشان میدهد این نیروهای تحت فرمان شهرداری تهران اختیارات گستردهای دارند.
بسیاری از سازمانها و نهادها در ایران از وزارتخانهها گرفته تا شهرداریها یگان ویژه حفاظت دارند. در شهرداری تهران هم این روزها در کنار ماموران حراست، افراد جدیدی هستند که با لباسهای متحدالشکل مراجعان را به داخل ساختمانها راهنمایی میکنند یا از آنها میپرسند که کجا با چه بخشی کار دارند. حالا اما یکی از سایتهای خبری اسنادی را منتشر کرده که نشان میدهد این مردان سرمهایپوش که تازگیها در شهرداری تهران، معاونتهایش و سازمانهای زیرمجموعهاش دیده میشوند فراتر از امور جاری و عادی حفاظت میتوانند براساس ماموریتهای 18گانهای که برای آنها تعریف شده، در حوزههای مختلف از گشت ارشاد گرفته تا مانیتورینگ و پایش تصویری در تهران و حتی اجرای طرحهای امنیت اخلاقی و انضباط اجتماعی ابلاغی از سوی ناجا در شهرداری و واحدهای تابعه، اقدام کنند.
ماجرای یگانهای حفاظت در سازمانها به ماده 222 قانون برنامه پنج ساله توسعه بازمیگردد، مادهای که اجازه تشکیل چنین یگانی را به سازمانها داده و البته دستورالعمل آن را هم تشریح کرده است. در این میان شهرداری تهران هم یکی از سازمانهایی بوده که داوطلب تشکیل یگان حفاظت شده و این یگان پس از طی سلسله مراتب اداری حالا تشکیل شده و قرار است که دوسال بهطور آزمایشی فعالیت کند. نکته جالب شرح وظایفی است که برای این یگان تعریف شده، اگرچه اصولا مسئولیت و وظیفه یگانهای حفاظتی، حفاظت از ساختمانها و ابنیه سازمانهاست اما در شهرداری تهران این گروه موسوم به یگان حفاظت که زیرنظر مستقیم شهردار تهران فعالیت میکنند تنها بخشی از فعالیتهایشان حفاظت از بناها و ساختمانهاست!
در دستورالعمل تشکیل یگان حفاظت شهرداری تهران ۱۸ وظیفه برای این نیرو در نظر گرفته شده و ماموریت آن نیز «حفاظت از اماکن و تأسیسات طبقهبندی شده، تجهیزات، اموال منقول و غیرمنقول شهرداری و واحدهای تابعه آن و اقدامات پیشگیرانه حفاظتی در این راستا و جلوگیری و برخورد با هرگونه اقدام غیرقانونی» تعریف شده است.
مطابق اسناد منتشر شده ازجمله وظایف درنظر گرفته شده بر این یگان نیز میتوان به «پیشگیری انتظامی از وقوع جرایم مشهود از قبیل سرقت، مزاحمت، نزاع، درگیری، چاقوکشی و خرابکاری در حوزه استحفاظی و همکاری با ناجا در برخورد و مقابله با آنها» و همچنین «تعامل با سازمانها، نهادها، مراجع نظامی، انتظامی، قضایی و سایر دستگاهها به منظور اجرای بهینه وظایف و ماموریتهای یگان و پیگیری و مقابله با جرایم و مجرمین در حوزه استحفاظی» اشاره کرد.
این وظایف تا حدی گسترش پیدا میکند که شامل «اجرای طرحهای امنیت اخلاقی و انضباط اجتماعی ابلاغی از سوی ناجا در شهرداری و واحدهای تابعه با هماهنگی و همکاری ناجا» هم میشود. به زبان سادهتر، شهرداری، در طرحهایی مانند گشت ارشاد همکار ناجا خواهد شد و خود رأسا میتواند در این موضوع ورود کند.
یکی از بندهای مهم وظایف این یگان به «استفاده از سامانه مانیتورینگ شهر تهران اعم از سامانههای مرکزی و محلی برای جمعآوری اطلاعات مرتبط با ماموریتهای یگان و اتخاذ تدابیر لازم حفاظتی و مراقبتی» میپردازد. حدود و ثغور این وظیفه نیز با مصوبات شورای امنیت کشور و تأیید شهردار تعیین خواهد شد.
یک بند دیگر هم به «طراحی و نظارت بر نصب سامانههای کنترل هوشمند حفاظتی(دوربینهای مداربسته)، ایجاد موانع و کنترلهای محسوس و نامحسوس» اختصاص دارد و در تبصره آن تأکید شده که «پایش تصویری در تهران» توسط یگان حفاظت شهرداری باید «مطابق ابلاغیات ناجا» و دستورالعمل شورای امنیت کشور باشد.
در یک بند مبهم و مهم دیگر هم آمده که در«شرایط خاص امنیتی و انتظامی» ماموریتها و وظایفی از سوی ناجا به این یگان ابلاغ خواهد شد.
جالب اینجاست که بهرغم رفت و آمدهای گسترده شهرداری تهران با وزارت کشور و نیروهای مسلح برای راهاندازی و تشکیل یگان حفاظت یا همان پلیس شهرداری و پروسهای که برای تعیین شرح وظایف یگان حفاظت شهرداری تهران طی شده، اعضای شورا از این موضوع هیچ خبری ندارند. محسن سرخو، در پاسخ به این پرسش «شهروند» که چرا حیطه اختیاراتی به این گستردگی برای یگان حفاظت شهرداری تهران پیشبینی شده است، میگوید که نه از تشکیل چنین یگانی خبر دارد و نه دستورالعمل آن را دیده است. سرخو تأکید میکند که ما عضو شورا هستیم اما از کجا بدانیم در همه بخشهای شهرداری چه خبر است و البته این تنها محسن سرخو نیست که از چنین دستورالعملی و فعالیت چنین یگانی در شهرداری بیخبر است، سایر اعضای شورا، همانهایی که میگویند مهمترین وظیفهشان نظارت بر عملکرد شهرداری است از این موضوع هیچ خبری ندارند.