صورت و قامت شهرها باید در تداوم تاریخ معماری آنها باشد ولی به نظر می‌رسد منظر شهر شیراز با پیشینه 1400ساله و تاریخ خود بیگانه است.
به گزارش مهر، شهرسازی را شاید بتوان از نخستین شاخه‌های علوم مهندسی دانست که در طول تاریخ همواره برای جوامع بشری حایز اهمیت بوده است.
بخش مهمی از میراث‌های فرهنگی جوامع حاصل همین علم شهرسازی است که امروز بستر صنعت مهم گردشگری شده است.
شهر شیراز نیز در طول تاریخ همواره شاهد یک فضای مناسب شهری و عمرانی بوده و وجود بناهای مهم تاریخی گواه این موضوع است.
صورت فعلی شهر شیراز اما یکی از دغدغه‌های مهم فعالان معماری و شهرسازی است و وضع تا شرایط مطلوب هنوز فاصله دارد.
شاید برای دست‌یافتن به ظاهری درخور و شایسته سومین حرم اهل‌بیت(ع) و پایتخت فرهنگی نیاز باشد مسئولان شهری و هنرمندان دوران جدیدی را از تعامل آغاز کنند.
شهر شیراز هنوز نتوانسته به فضایی دست یابد که مانند تاریخ این شهر سبکی درخشان در معماری داشته باشد.
رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای اسلامی شهر شیراز با بیان این‌که شهر شیراز یک شهر مهندسی‌ساز است، اظهار داشت: در شیراز هیچ ساختمانی نیست که مهندسی‌ساز نباشد یا نقش مهندس ناظری در آن پررنگ نباشد.
محمدرضا دیهیمی ابراز داشت: شهر شیراز از سال ۵٢ تا الان براساس یک طرح جامع احداث و معابر و ساختمان‌های آن نیز با بهره‌گیری از توان مهندسین مشاور بنا نهاده می‌شود.
وی افزود: از نظر استحکام بنا شیراز اولین شهری است که بعد از زلزله گیلان، آیین‌نامه ٢٨٠٠ را به‌عنوان مباحث پیشگام در ایران اجرایی کرد.
دیهیمی ادامه داد: اگر چه تمام اقدامات، نحوه ساختمان‌سازی و مقررات اجرا شده توسط افراد قانونی نیست اما اگر موردی خلاف مقررات یا مغایر با معیار فنی باشد، تخریب به کمیسیون ماده١٠٠ارجاع داده می‌شود.
وی در ادامه با اشاره به نمای ساختمان‌های
تازه تأسیس در شیراز تصریح کرد: از نظر معماری باید ضوابط معماری رعایت شود اما الزامی نیست که صرفا از یک نوع خاص نما استفاده شود.
رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای اسلامی شهر شیراز ادامه داد: شهرداری موظف است برای تمام خیابان‌ها اصولی را در معماری لحاظ کند به‌عنوان نمونه ابعاد پنجره‌ها و نوع نما را کنترل کند تا این موارد بی‌ضابطه شکل نگیرد.
وی در ادامه از ارایه طرح تقویت منظر شهری ازجمله نمای ساختمان و نحوه نورپردازی شهر در شورای شهر شیراز در آینده‌ای نزدیک خبر داد و تصریح کرد: این موضوع در شورای شهر از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
وی گفت: شهرداری باید مالکین را ملزم به تکمیل نمای ساختمان کنند و آن را مانند شهر مشهد که بعضا دیده می‌شود با همان شکل آجری اسکلت، رها نکنند.
دیهیمی افزود: باید یک قالب فنی توسط شهرداری آماده شود تا در این راستا شاهد کیفیت بخشی باشیم.
در این خصوص جعفر قادری، نماینده مردم شیراز در مجلس شورای اسلامی با اشاره به ضرورت توجه به معماری شهر و نمای ساختمان‌ها در شیراز اظهار داشت: اگر چه شیراز از منظر و نمای شهری و همچنین از نظر معماری به‌ویژه نمای ساختمانی وضع مطلوبی ندارد اما شرایط آن نسبت به کلانشهرهایی همچون تبریز و تهران بهتر است.
وی ابراز داشت: شیراز از به‌هم‌ریختگی تهران و تبریز بی‌بهره است اما تا رسیدن به ایده‌آل راه زیادی دارد و ما با مشکلاتی روبه‌رو هستیم.
وی بیان کرد: طراحان، مهندسان و مشاوران شناخته شده شهرسازی باید مسئولان شهری را در این خصوص یاری دهند.
شهردار پیشین شیراز با ادامه به ضرورت بهره‌گیری از معماری اسلامی و فرهنگی در این شهر خاطرنشان کرد: شهرهایی مانند یزد و اصفهان خیلی بهتر از شیراز از معماری اسلامی بهره برده‌اند و ما در این مورد ضعیف عمل کرده‌ایم و می‌توان گفت که کار خاصی صورت نگرفته است.
قادری با اشاره به ضرورت تکمیل نمای ساختمان‌ها در شیراز بیان کرد: تکمیل نمای ساختمان از تکمیل درون بنا بسیار بااهمیت‌تر است زیرا درون ساختمان مربوط به خانواده و حریم خصوصی است درحالی‌که نمای بیرونی جنبه عمومی دارد و باید از منظر شهری جدی گرفته شود.
وی گفت: در این راستا شهرداری باید ورود کند و پایان کار را در صورت عدم توجه به نمای ساختمان ارایه ندهد یا برای آنها جرایمی لحاظ کند.
در این راستا رئیس دانشگاه هنر شیراز نیز اظهار داشت: شیراز به دلیل این‌که از بخش‌های مختلف تشکیل شده و مراحل رشد آن در دوره‌های مختلف شکل گرفته نمی‌توان فقط آن را در شیراز معاصر تلقی کرد.
علیرضا عسکری بیان کرد: اگر شیراز را به‌عنوان شیراز جامع مورد توجه قرار دهیم و درنظر بگیریم می‌توان از دو بعد معماری و اصول فنی آن را مورد بررسی قرار داد.
رئیس دانشگاه هنر شیراز اضافه کرد: شیراز در بعد زمانی خودش شهری 1400ساله است که تنها بخش‌هایی از آن مربوط به قرن معاصر بوده و بخش عمده‌ای از آن متعلق به سده‌های پیشین است.
وی ادامه داد: در بعد مکانی توزیع و پراکندگی شهر شیراز در بخش‌های مختلف دشت این شهر هم در بستر جغرافیایی و هم در بستر بافت زیستی و اقلیمی متفاوت است.
عسکری بیان کرد: از این رو در شهر شیراز و این دشت وسیع و پهناور که شکل گرفته باید اصول شهرسازی و نکات فنی و مهندسی با اتکا به ابعاد تاریخی و مکانی مناسب در بخش‌های مختلف دشت شیراز جویا شویم.
وی تصریح کرد: بدیهی است موضوع برنامه‌ریزی در محدوده قصرابونصر با شهرک صدرا و میانرود با توجه به دیدگاه‌های مطرح شده با بافت تاریخی شیراز متفاوت و به همین نسبت درون اجزای هرکدام از بخش‌های شهر شیراز نیز مطرح است بنابراین در ابتدا باید دید با چه شهری مواجه هستیم .
رئیس دانشگاه هنر شیراز ادامه داد: شهری که هم دارای ویژگی تاریخی است و هم از نظر ابعاد جغرافیایی متنوع و از نظر جمعیتی و منابع زیستی نیز ویژگی‌های فراوانی دارد نیازمند برنامه‌های کلی با اصول فنی و مهندسی است.
وی تأکید کرد: به نظر می‌رسد شناخت شهری شیراز باید مورد اولویت باشد.
این مقام دانشگاهی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به ضرورت استفاده و بهره‌گیری از عناصر هویتی در شهر شیراز ابراز داشت: تا زمانی که از گذشته تاریخی این شهر و فارس اطلاعی نداشته باشیم و نسبت تاریخی خود را در این بستر
تاریخی- فرهنگی با گذشته خود مشخص نسازیم یا به گذشته و نیاکان خود اعتماد نداشته باشیم نمی‌توانیم جایگاهی برای شهر شیراز به دست آوریم.
عسکری خاطرنشان کرد: به همین دلیل تنها شناخت تاریخی، شناخت باستان‌شناسی از محدوده جغرافیایی فارس خواهد بود که هویت تاریخی جامعه انسانی شهر شیراز امروز را روشن خواهد کرد.
وی در پاسخ به سوالی در مورد نماهای ساختمانی شهر شیراز تصریح کرد: در شهر شیراز باید چون شهرها و سرزمین‌های دیگری که تاریخ، فرهنگ، جغرافیا و اقلیم تاریخی را در محیط زندگی خود به کار گرفته‌اند عمل کرد و دانش امروز را در خدمت رشد تاریخی خود قرار داد.
شهروندان نیز در این راستا می‌توانند نقشی مهم داشته باشند و در گذشته نیز علاقه شهروندان به داشتن خانه‌هایی زیبا سبب شده تا بناهایی ارزشمند از دوره‌های تاریخی مختلف برای نسل معاصر به میراث بماند.