شهروند | صدور مجوز عملیات نظامی برونمرزی علیه داعش از سوی پارلمان ترکیه به دولت این کشور امکان میدهد تا مبارزه با داعش و دیگر گروههای مسلح را با اقدامات نظامی در سوریه و عراق پیگیری کند. هرچند که تعهد آنکارا به ائتلاف مبارزه با داعش مورد استقبال آمریکا و متحدانش واقع شد با این حال دولتهای منطقه از این اقدام فرصتطلبانه دولت ترکیه انتقاد کردند.
پارلمان ترکیه در هفته گذشته مجوز اقدام نظامی برونمرزی علیه داعش و دیگر گروههای مسلح را صادر کرد، رای پارلمان ترکیه همچنین اجازه میدهد دیگر سربازان و نیروهای حاضر در ائتلاف مبارزه با داعش نیز در ترکیه مستقر شوند و از پایگاههای نظامی این کشور برای دستیابی به اهداف مشترک استفاده کنند. بر این اساس هیچ محدودیتی برای تعداد سربازان خارجی در نظر گرفته نشدهاست.
این طرح پارلمان ترکیه، که از سوی حزب عدالت و توسعه شکلگرفت با 298 رای موافق در برابر 98 رای مخالف به تصویب رسید. «عصمت ییلماز»، وزیر دفاع ترکیه خطاب به پارلمان این کشور گفت: «نفوذ روزافزون گروههای رادیکال در سوریه امنیت ملی ترکیه را تهدید میکند. هدف این حکم به حداقل رساندن تأثیر این درگیریها در مرزهای ماست.»
مرز مشترک ترکیه و سوریه به 900 کیلومتر میرسد و جنگداخلی و درگیریهای کشور همسایه اغلب اوقات از مرزها گذر میکند و به خاک ترکیه نفوذ میکند. هرچند مقامات ترکیه در طول این مدت خمپاره و گلولههای پرتاب شده از خاک سوریه را بیپاسخ نگذاشتهاند، در جریان این حملات چندین تن از مردم ترکیه جان خود را از دست دادهاند.
عصمت ییلماز نیز در پارلمان این کشور گفت: دولت ترکیه نمیتواند چشم خود را به روی جنایات داعش نظیر گردن زدن و قتلعام ببندد. وزیر دفاع ترکیه در ادامه گفت: «تنها هدف این متن یک سازمان تروریستیاست که به دنبال برهم زدن صلح است.»
«مهمت عاکف حمزهچبی»، نایبرئیس فراکسیون حزب جمهوریت خلق نیز در جریان این نشست و با انتقاد از سیاستهای دولت گفت: «سیاستهای توسعهطلبانه و اسلامگرایانه داوود اوغلو ترکیه را به سوی یک جنگ میکشاند.»
حزب مخالف جنبش ملی نیز از حامیان عملیات نظامی برونمرزی علیه داعش در پارلمان ترکیه بود و در سوی دیگر حزب دموکراتیک کردهای خلق و حزبجمهوریخواه نیز از مخالفان این طرح به شمار میرفتند.
رای هفته گذشته پارلمان ترکیه به این کشور اجازه میدهد تا علاوه بر داعش با تمامی گروههای تروریستی مقابله کند. در مصوبه پارلمان ترکیه از دولت بشار اسد، بیثباتی سوریه، کردها و داعش بهعنوان تهدید یاد شده است.
واکنشهای متفاوت به رأی پارلمان
تصویب این طرح از سوی پارلمان ترکیه همچنین با استقبال مقامات آمریکایی مواجه شد. جن ساکی، سخنگوی وزارتامور خارجه آمریکا نیز در واکنش به اقدام ترکیه گفت: «ما از نزدیک با ترکیه همراه بودیم و از رأی پارلمان ترکیه برای صدور مجوز اقدام نظامی ترکیه استقبال میکنیم.»
ژان ایو لودریان، وزیر دفاع فرانسه نیز موافقت پارلمان ترکیه برای مداخله نظامی در عراق و سوریه را «یک خبر بسیار مثبت» خواند و افزود: بیشتر کشورهای همسایه عراق و سوریه درحال حاضر به ائتلاف پیوستهاند و پیوستن ترکیه به این ائتلاف خبر خوشحالکنندهای است.
پس از پیشرویهای داعش در مناطق مرزی سوریه با ترکیه، فشارها بر آنکارا درخصوص اعمال نقش قویتری در ائتلاف مبارزه با داعش شدت گرفت.
عبدالله اوجالان، رهبر حزب کارگران کردستان، که در زندان دولت ترکیه به سر میبرد در هفته گذشته از مقامات ترکیه خواست برای جلوگیری از سقوط کوبانی اقدام کنند. به گزارش رویترز، اوجالان در سخنانش تصریح کرده بود در صورتی که کشتار کردها در کوبانی بدل به واقعیت شود، روند صلح میان ترکیه و کردها نیز به خطر خواهد افتاد. گفته میشود که اوجالان سقوط شهر کوبانی را به منزله «پایان گفتوگوهای صلح میان کردها و ترکیه» دانسته است.
ترکیه پیشتر به دلیل آنکه نزدیک به 50 تن از شهروندانش در اسارت داعش به سر میبرند از پیوستن به ائتلاف نظامی آمریکا علیه داعش خودداری کرده بود. کردهای معترض به سیاستهای دولت ترکیه در قبال داعش معتقدند بین دولت آنکارا و تروریستهای داعش روابطی برقرار است و آزادی گروگانهای ترک را نیز سندی بر حمایت ترکیه از این افراطیون میدانند.
رسانههای دولتی سوریه یک روز پس از رأی مثبت پارلمان ترکیه، تصمیم این کشور برای عملیات نظامی در مرزهای سوریه را «عملی تجاوزکارانه» نامیدند.
معاون وزیر خارجه سوریه اعلام کرد که هرگونه مداخله نظامی ترکیه در این کشور اقدامی خصمانه است و شورای امنیت در این خصوص باید با آنکارا برخورد کند. فیصل مقداد، معاون وزیر خارجه سوریه اعلام کرد: معتقدیم که شورای امنیت در قبال ترکیه و تصمیم اخیر پارلمان این کشور درخصوص مداخله نظامی در عراق و سوریه اقدام جدی به عمل نخواهد آورد. وی افزود: اگر قطعنامه شماره 2178 را بخوانیم متوجه میشویم که این قطعنامه خطاب به ترکیه و عربستان است و شورای امنیت در اجرای این قطعنامه نباید کسی را از دیگری مستثنی کند.
حیدرالعبادی، نخستوزیر عراق نیز با اعزام نیروی زمینی ترکیه به کشورش به بهانه مبارزه با داعش مخالفت کرد.
عبادی طی بیانیهای در واکنش به تصمیم جدید پارلمان ترکیه گفت: ما در زمانی هستیم که از تلاشهای بینالمللی مبارزه با تروریسم استقبال میکنیم اما بار دیگر تأکید میکنیم که مخالف ورود نیروهای زمینی به عراق هستیم. ما در دیدارهایمان با سران کشورهای مختلف این امر را بارها اعلام کردهایم که ما به کمک نیروی زمینی آنها نیازی نداریم.
محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه کشورمان نیز در گفتوگوی تلفنی با همتای ترک خود از روش مبارزه با تروریسم در منطقه انتقاد کرد. ظریف در این تماس تلفنی با اشاره به مباحث مطرح در پارلمان ترکیه برای صدور مجوز عملیات نظامی این کشور در عراق و سوریه؛ راه و روش اتخاذ شده برای مقابله با پدیده شوم تروریسم در منطقه را مورد انتقاد قرار داد و نسبت به هرگونه اقدام که شرایط جاری را پیچیدهتر کند، ابراز نگرانی کرد. ظریف در این خصوص تصریح کرد: کشورهای منطقه باید نسبت به شرایط جاری کاملا مسئولانه عمل کنند و به بدتر شدن اوضاع منطقه کمک نکنند. مولود چاووش اوغلو وزیر خارجه ترکیه در این گفتوگوی تلفنی با توضیح روند مباحث مطرح درخصوص مشارکت نظامی ترکیه اظهار کرد: نسبت به حفظ تمامیت ارضی و استقلال کشورهای منطقه متعهدیم.