شهروند| پرونده فیلم جنجالی «5 کیلومتر تا بهشت» همچنان روی میز بازپرس دادسرای جنایی بررسی میشود. اینبار کارگردان فیلم در دادسرای جنایی حضور یافت و به سوالات بازپرس پاسخ داد. کارگردان این فیلم مدعی است که خودکشی پسرنوجوان ارتباطی به محتوای سریال ندارد.
هشتم شهریورماه سال ٩٠ برای خانواده کوهی روز خوبی نبود. پدر و مادر محمدمهدی وقتی از خانه خارج میشدند، هرگز تصورش را هم نمیکردند که این آخرین دیدار با پسر 13سالهشان است. محمدمهدی وقتی در خانهشان با برادر ٦سالهاش تنها شد، تصمیم گرفت بازی مرگباری را امتحان کند. بازی کودکانهاش خیلی متفاوت بود. دل و جرأت زیادی میخواست، اما محمدمهدی برایش فرقی نداشت. انگار از هیچ چیز نمیترسید.
چند وقتی میشد که سریال «٥ کیلومتر تا بهشت» از شبکه سوم سیما پخش میشد و اتفاقا محمدمهدی خیلی این سریال را دوست داشت. در ذهنش میگفت، کاش میتوانست مثل شخصیتهای آن سریال تبدیل به یک روح شود و به هرکجا که میخواهد برود. میخواست به مکانهای مورد علاقهاش سر بزند، غافل از اینکه بازی او سرنوشت شومی به دنبال خواهد داشت. درنهایت تصمیمش را گرفت. روسری را برداشت و آن را به میله بارفیکس اتاقشان قلاب کرد.
دقایقی بعد محمدمهدی از روسری آویزان شده بود و کمکم نفسهایش قطع شد. برادر ٦ساله محمدمهدی که شاهد لحظه به لحظه مرگ برادرش بود، وقتی دید محمدمهدی روی زمین افتاده است، با داد و فریاد همسایهها را خبر کرد و همسایهها نیز با پدر محمدمهدی تماس گرفتند. محمدمهدی به بیمارستان سوم شعبان منتقل شد. ٧روز گذشت و محمدمهدی نهتنها به هوش نیامد، بلکه دچار مرگ مغزی شد. خانوادهاش هم اعضای بدن او را اهدا کردند، اما این پایان ماجرا نبود. بعد از مرگ محمدمهدی خانوادهاش که اعتقاد داشتند پسرشان تحتتأثیر سریال
«٥ کیلومتر تا بهشت» جان باخته است، تصمیم به شکایت از عوامل این سریال گرفتند.
پدر محمدمهدی دراینباره گفت: «محمدمهدی علاقه زیادی به این سریالی که پخش میشد، داشت، برای همین جانش را هم سر تقلید از این سریال گذاشت. پسرم معمولا فیلمها و سریالهایی را که میدید، تأثیر زیادی در او میگذاشت. او به برادر کوچکش گفت که میخواهد وقتی روح شد، به محل کار من و نزد مادرش و همسایهها برود و ببیند ما راجع به او و کارهایش چه میگوییم.
برای همین دست به این کار زد. درهمه جای دنیا وقتی سریالی تخیلی از تلویزیون پخش میشود، قبل از آن هشدار داده میشود که این سریال را مثلا بچههای ١٢ساله و کمتر از آن تماشا نکنند، اما وقتی چنین سریالی از تلویزیون پخش میشد، هیچ هشداری به خانوادهها داده نشد و به همین دلیل از صداوسیما و سازندگان این سریال شکایت کردم، چون آنها درمرگ پسرم بیتقصیر نیستند.»
حالا پس از گذشت ٥سال از این حادثه تلخ، مدیر شبکه سه، کارگردان و تهیهکننده فیلم به دادسرا احضار شدند. آن زمان با شکایت خانواده محمدمهدی تحقیقات دراینباره آغاز شد، اما مسئولان فیلم از اتهامات تبرئه شدند. با ارسال پرونده به دادگاه کیفری، قضات دادگاه ٢ کیفری تهران با نقض قرار منع تعقیب کارگردان و تهیهکننده فیلم، بار دیگر پرونده را به دادسرای امور جنایی بازگرداندند.
درنهایت با اعلام نتیجه کارشناس رسمی پرونده مبنی بر اینکه عوامل فیلم و شبکه با توجه به داستان فیلم، باید برای افراد زیر ١٦سال محدودیت سنی تعیین میکردند اما این کار را نکردند، آنها در مرگ محمدمهدی ٢٠درصد مقصر شناخته شدند. با اعلام نظر کارشناس، مرادی بازپرس شعبه دوم دادسرای امور جنایی تهران، پورمحمدی، رئیس شبکه سوم سیما و علیرضا افخمی، کارگردان و تهیهکننده این سریال را به خاطر «تسبیب» برای توضیح به دادسرا احضار کرد.
کارگردان و تهیه کننده این فیلم نیز صبح دیروز در دادسرا حضور یافتند. علیرضا افخمی کارگردان فیلم هم به سوالات بازپرس پاسخ داد. افخمی درباره احضارش به دادسرا به «شهروند» گفت: «ارتباطی بین محتوای سریال و خودکشی آن پسرنوجوان وجود ندارد. پیش از این هم بازپرس این پرونده همان زمان قرار منع تعقیب را صادر کرد و حالا دوباره با به جریان افتادن این پرونده ما به دادگاه احضار شدیم. به نظر من اصلا در اين سريال و محتوایش موضوعی مطرح نشده بود که باعث خودکشی شود. یعنی محتوا محرک خودکشی نبود.
معمولا پيش از پخش هر سريالي در شبكه تلويزيوني، مباني قانوني طي ميشود. موضوع فيلمنامه در شوراهاي مختلف مطرح و پس از تغييرات به تصويب ميرسد. اين سريال هم مثل همه سریالهای دیگر مبانی قانونی خودش را طی کرده بود و به تأیید رسیده بود. حالا در این میان اگر فیلم باعث خودکشی کسی شده باشد، نبايد تهیهکننده و کارگردان فيلم پاسخگو باشند. چون هر فيلمي كه پخش ميشود، از هفتخوان رستم ميگذرد. این فیلم هم هفتخوان را گذرانده بود و به نظر من حتي هشدار درباره درجهبندي سن براي تماشاي فيلم هم وجود نداشت. درصورتی که من شنيدهام پسرنوجوانی که خودكشي كرده، پيشفعال بوده است. برای همین خانوادهاش مقصر هستند و باید بیشتر از پسرشان مراقبت میکردند.»
او ادامه داد: «ما بهعنوان سازندگان این سریال تا ۲۰درصد در خودکشی این پسرنوجوان مقصر شناخته شدهایم، اما بازپرس گفته بود که ارتباطی بین محتوای سریال و خودکشی وجود ندارد و پرونده را مختومه اعلام کرد. با این حال بعد از چند سال خانواده و وکلای مرحوم کوهی دوباره آن را به جریان انداختهاند. امروز هم درجلسه با توضیحاتی که من ارایه کردم، باز هم بازپرس متقاعد شد که ارتباطی میان محتوای سریال و خودکشی وجود ندارد، اما باز هم میگویم که اگر تشخیص پزشکان درباره ۲۰درصد سهم ما در مرگ آن نوجوان درست باشد، این مسئولیت بر گردن ما نیست.
سازمان صداوسیما هم مقصر است. به نظرم صداوسیما باید مسئولیتهای چنین مسائلی را بپذیرد. امروز هم اگر من به دادگاه نمیآمدم، ممکن بود من را بازداشت کنند که وجهه خوبی برای من نداشت.»
بعد از صحبتهای این کارگردان، مشخص شد که او و تهيهكننده اين سريال به دستور بازپرس با قرار كفالت آزاد شدهاند.