عتیقه‌باز سرشناس فرانسوی در شهر قم
 

 

هانری رنه دالمانی، سیاحی فرانسوی بود که به علت علاقه فراوان به اشیای عتیقه مسافرت‌هایی فراوان به کشورهای مشرق‌زمین انجام داد. او برای برآوردن آرزوی خود در تهیه کلکسیونی از اشیای عتیقه، در سفرهای خود آثار فراوان هنری همچون قالی، منسوجات زربافت و اشیای قدیمی فلزی گرد می‌آورد و سرانجام همه آنها را با خود به فرانسه برد و مجموعه‌ای بزرگ از این وسایل قیمتی پدید آورد. علاقه دالمانی به گردآوری عتیقه‌ها به اندازه‌ای بود که به هنگام ورود به هر منطقه، به عنوان نمونه شهر قم، بی‌درنگ به سراغ مغازه‌های اشیای عتیقه می‌رود «شنیده بودیم که در قم اشیا آنتیک زیاد پیدا می‌شود. یک ارمنی تلگرافچی ما را به دفتر خود برد و یک تکه از آفتابه شکسته‌ای را به ما نشان داد و گفت چند روز دیگر بقیه آن را هم برای شما فراهم خواهم کرد. ما گفتیم آن را تکمیل نماید تا در موقع مراجعت از اصفهان آن را خریداری کنیم». کلکسیون هانری رنه دالمانی گویا تاکنون نیز یکی از کلکسیون‌های مهم و پرآوازه شهر پاریس است و بازماندگان او آن را به دقت نگه داشته‌اند تا علاقه‌مندان از تماشای آن بهره‌مند می‌شوند. او همچنین از تعدادی قابل توجه اشیا و وسایل را که امکان جابه‌جایی‌شان به فرانسه نداشت، نیز مکان‌ها، آثار و شهرها عکس برداشت و بعدها تصویر آن‌ها را به کتاب سفرنامه‌اش افزود.
دالمانی دو بار به ایران سفر کرده است؛ یک بار در سال 1899میلادی برابر با 1267 خورشیدی با یک فرانسوی به نام «سزاری» که در آن زمان در استخدام گمرک ایران بود به خراسان رفت و از شهرهای مشهد، نیشابور و قوچان و سپس در بازگشت، از قم و تهران بازدید کرد. او در این سفر در آثار تاریخی پیرامون قوچان نیز کاوش‌هایی انجام داد. سفر دیگر وی به سال 1907 میلادی برابر با 1285 خورشیدی بازمی‌گردد که هم‌زمان با جنبش مشروطیت ایران و تاج‌گذاری محمدعلی شاه قاجار به ایران وارد شد. وی در این زمان از وزارت فرهنگ فرانسه مجوز حفاری باستان‌شناسی در ایران را گرفته بود. جهانگرد و عتیقه‌باز فرانسوی افزون بر حفاری، به پیشنهاد سزاری، دوست خود، نگارش کتابی را درباره اوضاع و احوال اقتصادی، سیاسی و فرهنگی ایران آغاز کرد. او بخشی از کتاب خود را به رخدادهای جنبش مشروطه اختصاص داد زیرا در همان زمان با مرگ مظفرالدین شاه و روی کار آمدن محمدعلی شاه و آشفتگی‌های برآمده از این دگرگونی، به ایران آمد و زمانی در این شرایط در این کشور حضور داشت. او همچنین در زمان سفر خود، آگاهی‌هایی درباره شیوه زندگی مردم، آداب و رسوم و اوضاع کشاورزی و زراعتی ایران در دوران قاجاریه ارایه می‌دهد.
دالمانی، بخشی از سفرنامه خود را همچنین به توصیف وضعیت شهر قم در روزگار قاجار اختصاص داده است. او درباره حرم مطهر حضرت معصومه (س) می‌نویسد «بامداد که چشم گشودیم، نظرمان به مقبره باشکوه حضرت فاطمه [س] افتاد که گنبد طلایی و مناره‌های آبی رنگ آن ابهت و جلوه خاصی داشت. سردر مقبره و حواشی آن با کاشی‌های نفیسی زینت یافته و در اطراف مقبره هم باغ‌های زیادی دیده می‌شد که رنگ سبز اشجار با رنگ کاشی‌ها مخلوط شده و تابلوی زیبایی را تشکیل می‌داد». عتیقه‌باز فرانسوی، یک‌شنبه آینده، ما را به قم خواهد برد.


 
http://shahrvand-newspaper.ir/News/Main/75498/عتیقه‌باز-سرشناس-فرانسوی-در-شهر-قم