| هادی معتمد | جامعه‌شناس |
اول مهر، آغاز یک تحول است؛ یک تحول بزرگ در سراسر کشور و در میان اقشار مختلف. گروهی در این میان برای نخستین‌بار در زندگیشان پا به عرصه تحصیل علم و دانش می‌گذارند. کودکانی که در هفتمین سال زندگیشان، اولین‌سال تحصیلی‌شان را آغاز می‌کنند. اولین سال ورود به مدرسه و اولین‌سال جدایی از خانواده خصوصا برای آن دسته از افرادی که برای ورود به دانشگاه، قصد ترک خانه و خانواده را می‌کنند و از شهر و دیار خود به شهری دیگر عظیمت می‌کنند ماهی ویژه است که از دو نظرگاه می‌توان به این مقوله نگاه کرد و به تشریح و توصیف آن پرداخت؛ یکی از منظر اجتماعی و دیگر، از منظر اقتصادی. در ابتدا باید به دانشجویان دختری اشاره کرد که در شهرهای دیگر دانشگاه قبول می‌شوند. کلانشهر‌هایی که تا پیش از آن تصوری نسبت به آن نداشته‌اند. آنها در معرض فضاهای تازه‌ای قرار می‌گیرند و با افراد مختلفی تعامل برقرار می‌کنند. این اتفاق به‌خصوص در مورد دانشجویانی که به تهران می‌آیند مصداق بیشتری دارد. در تهران افرادی با عقیده‌های متفاوتی وجود دارند، نوع خانواده‌ها باعث می‌شود تا هرکس رفتار متفاوتی داشته باشد و همین می‌تواند خیلی از دخترانی را که برای ادامه تحصیل به تهران آمده‌اند را دچار تنش کند. تا خیلی‌ها در سال‌های اولی که به تهران آمده‌اند دچار لغزش می‌شوند چرا که می‌خواهند در برخورد با افراد مختلف انعطاف به خرج دهند و همین انعطاف آنها را به انحراف می‌کشاند. همرنگ‌شدن دانشجویانی که به تهران آمده‌اند با سبک زندگی تهرانی‌ها خود می‌تواند تبدیل به یک بحران اجتماعی شود. موضوع بعدی کاهش جمعیت بچه‌هایی است که امسال به مدرسه می‌روند. تک‌فرزندی باعث شده تا اول مهر بچه‌های کمتری پشت میز و نیمکت‌ها بنشینند و همین بحرانی برای جامعه به حساب می‌آید. بسیاری از مدارس دچار کمبود دانش‌آموز هستند و همین موضوع مدارس غیرانتفاعی را دچار بحران اقتصادی خواهند کرد. این دو بحران اجتماعی و اقتصادی که از آن نام بردیم می‌تواند در فصل جدید، جامعه را با خود درگیر کند و حتی در مواقعی می‌تواند ضربه زننده باشد. این معضلات برای اقشار گوناکون حایز اهمیت است. مثلا این‌که بخشی از معلمان هستند که به لحاظ اقتصادی با آن درگیر می‌شوند و بخش دیگر نهادهایی است که نسبت به اتفاقات و موضوعاتی که در باب مسائل اجتماعی به وقوع می‌پیوندد باید وارد عمل شوند. نتیجه‌ای که حاصل می‌شود این است که اگر در مورد بحران‌هایی که به ظاهر اهمیت چندانی ندارند وارد عمل نشویم و تدابیر درست اتخاذ نکنیم، همین موضوعات کوچک می‌تواند کم‌کم مثل سرطان رشد کند و باعث به وجود آمدن معضلات بیشتری شود. پس باید در آغاز فصل جدید به این دو موضوع اهمیت ویژه‌ای دهیم و نسبت به آنها بی‌توجه نباشیم.